John Singer Sargent
John Singer Sargent | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum | 12 Ocak 1856 Floransa, İtalya |
Ölüm | 14 Nisan 1925 (69 yaşında) Londra, Birleşik Krallık |
Uyruk | Amerikalı |
Alanı | Resim |
Sanat eğitimi | École Nationale Supérieure des Beaux-Arts (Milli Güzel Sanatlar Yüksek Okulu), Paris |
Etkilendikleri | Carolus-Duran, Léon Bonnat, Diego Velázquez |
Ünlü yapıtları | Madam X'in Portresi El Jaleo Edward Darley Boit'in Kızları Karanfil, Zambak, Zambak, Gül Lochnaw'lı Lady Agnew |
İmzası | |
John Singer Sargent (d. 12 Ocak 1856, Floransa, İtalya - ö. 14 Nisan 1925 Londra, Birleşik Krallık), İngiltere Kralı VII. Edward döneminin zengin ve asillerinin lüks hayatını anlatan portreleri ile tanınan Amerikalı ressam.[I][II]
Sanat hayatı boyunca yaklaşık 900 yağlı boya tablo, 2000'den fazla sulu boya resim ve çok sayıda karakalem ve ödün kömürü kullanılarak çizilen eskiz yaratan Sargent'ın eserleri içlerinde Venedik, Tirol, Korfu, Maine, Florida gibi şehirlerin de bulunduğu dünyanın dört yanına yaptığı seyahatlerden manzaralar yansıtmaktadır.
Sargent'ın ailesi Amerikalı idi. Buna rağmen ressam çoğunlukla Avrupa'da yaşadı. Sanat eğitimini Paris'te tamamladıktan sonra Londra'ya geçti. Londra'da bir portre ressamı olarak uluslararası ün kazandı ve bu ünü hayatı boyunca korudu. Ressamın sanat hayatında bazı skandallar da bulunur. Örneğin, kariyerinin henüz başlarındayken Madam X'in Portresi isimli tabloyu sosyete ressamı olarak ününü pekiştirmek amacıyla yapmıştı. Bu tablo 1884 yılında açılan Paris Salonu'nda sergilendiğinde ziyaretçilerin tepkileri ve yorumları sebebiyle beklenmedik bir skandala sebep oldu.
Sanatçı kariyerinin ilk günlerinden itibaren sadece fırça kullanarak güzel çizgiler ve eskizler yaratabilme yeteneğine sahipti. Bu özelliği sanat hayatının sonraki yıllarında hem gıpta edilen bir teknik olarak görüldü hem de portresini yaptığı kişinin ruhuna inemediği iddiası ile eleştirildi. Kimi eskizlerinde ve çizimlerinde döneminin önde gelen sanat akımı olan Empresyonizm'in kurallarını bildiği ve kullanabildiği görülmektedir. Fakat Sargent, müşterilerinden aldığı önemli portre siparişlerinde geleneklere uygun eserler ortaya çıkardı. Ressam geleneksel portrelerin yaratıcılığı kısıtlayıcı niteliğini iyi bildiği için, kariyerinin son dönemlerinde "duvar resimleri" ve açık havada hazırlanmış peyzaj tablolar yapmaya yöneldi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sargent varlıklı bir Amerikalı ailenin oğlu olarak Floransa'da doğdu. Çocukluğunu ailesi ile seyahatlerde geçirdi. Okuldaki derslerinde başarısız olan genç Sargent için ailesinin göçmen hayat tarzı sebebiyle eğitiminin en öğretici kısmını müze ziyaretleri oluşturmaktaydı. 13 yaşındayken Roma'da Alman-Amerikan ressam Carl Welsch'den özel dersler aldı. 1871'de Dresden'e yerleştiler. Oradan Venedik'e gittiler. 1874'te Paris'te Fransız ressam Carolus Durant'ın atölyesine girdi. Ressamın ilk portre denemelerinde bile fırçasını çok cesaretle kullandığı görülmektedir.
1874-1880 yılları arasında Paris'te yaşadı. Bu dönemde Avrupa'da uzun seyahatlere çıktı. Bu seyahatlerin bir kısmı ressamın çok sevdiği deniz yolculuklarıydı. 16 Ağustos 2010'da Alman sanat dergisi Das Kunstmagazin'de Hans Pietch imzasıyla çıkan "Yaz, güneş, plaj: Büyük Amerikan ressamı Sargent'in deniz manzaraları" başlıklı makalede verilen listeye göre sanatçı Tirol, İtalya, Tanca, Cezayir, Filistin, Mısır, Fransa, İspanya, Portekiz, İngiltere, İskoçya ve Norveç'i ziyaret etti. Ressam Amerikalı olmasına rağmen bu ülkeye ilk kez 1876 yılında gitti.
Sargent Paris Salonu'na ilk kez 1878 yılında kabul edildi. 1879 yılında çıktığı gezide ilk olarak İspanya'yı ziyaret edip gençliğinden itibaren etkisinde kaldığı Diego Velázquez'in eserlerini inceleme ve kopyalama imkânı buldu. Aynı yıl Francis Brooks Chadwick ile birlikte Hollanda'ya da giderek beğendiği bir başka ressam olan Frans Hals'in tablolarını gördü.
1883 Salon'unda Edward Darley Boit'in Kızları isimli tablosu sergilendi. Boit Kızları'nda ressamın İspanya seyahatinin ve özellikle de Velázquez'in etkisi görülebilir. 1884 yılında Salon'da sergilenen Madame X'in Portresi isimli çalışması ise o günlerde bir skandal yarattı. 19. yüzyıl Paris'i "Belle Epoque" (güzellik çağı) olarak bilinse de dönemin Fransız sanat otoriteleri çok tutucuydu. Sargent, Madame X'in Portresi'nde Fransız bir bankerle evli olan Amerikalı Virginie Amélie Avegno Gautreau'u çizmişti. Ressamın kadını omuzlarını açıkta bırakan elbisesi ile betimlemesi açık saçık hatta erotik bulundu. Bu muhafazakâr görüşler sadece Paris'te baskın değildi. Sargent'ın bu çalışmasını Londra'daki Kraliyet Sanat Akademisi'ne gönderdiğinde de benzer tepkilerle karşılaştı. Bu tutuma karşı olarak 1885'te Sargent, Thomas Cooper Gotch, Stanhope Forbes, Frank Bramley ve diğer ressamlarla birlikte New English Art Club'ı (Yeni İngiliz Sanat Kulübü) kurdu.
Sargent, 1886 yılında Londra'ya yerleşti ve şehrin en seçkin semti olan Chelsea'de James McNeill Whistler'in eski stüdyosunda yaşamaya başladı. Bu stüdyoda 1890'da La Carmencita ve 1897'de Henry Marquand adlı tablolarını tamamladı. 1887'de ikinci defa Birleşik Amerika'ya gitti. Bu sefer daha uzun kalıp Boston ve New York'ta yeni yapılmış olan kamu halk kütüphane binalarının duvarları için duvar resimleri serisi yaptı.
1889'da Paris'te açılan Exposition Üniverselle'de Gran Prix Ödülü aldı ve aynı yıl Fransız devleti en yüksek şereflerinden olan Légion d'honneur "şövalye" nişanı ile ödüllendirildi. 1894'te Londra'daki Kraliyet Akademisi'nin (Royal Academy) üyeliğine davet edildi ve 1897'de bu akademinin tam üyesi oldu.
Sargent 19.yy sonlarında Pastel Cemiyeti'nin ilk sergilerinde pastel çalışmalarını sergiledi. 20. yüzyıl başında portrelerdeki yüksek teknik yetenekleri dolayısıyla Avrupa portre ressamları arasında en çok sayıda portre siparişi alan ressam oldu. Avrupa, İngiltere ve Birleşik Amerika'ya seyahat edip; buralarda resimler yapıp ve bu ülkelerin en prestijli galerilerinde bu resimlerini sergilemeye devam etti. Örneğin 1913'te İtalya'ya gidip Garda Gölü kenarında kaldı ve bir seri sulu boya peyzaj tabloları yaptı. Venedik'te yaptığı birkaç tatilde şehrin enteresan sokakları ve kanallarının sulu boya resimlerini hazırladı. Londra'da sanat simsarı Asher Werteimer kendi ailesinin portrelerini yapması için Sargent'a büyük bir sipariş verdi. Amerikan zenginlerinin ve İngiliz aristokratlarının tam boy portrelerini de yapmaya devam etti.
1918'de I. Dünya Savaşı'nın son yılında Amerika'dan İngiltere'ye dönüşünde Britanya Enformasyon Bakanlığı tarafından "savaş ressamı" görevine atandı. Bu görevinde büyük boyutlardaki Gassed adlı tablosunu ve birçok suluboya resmi hazırladı. 1922'de New York'ta birkaç ressamla birlikte Grand Central Sanat Galerileri'ni kurdu. Bu galeriye ve buna bağlı Grand Central Güzel Sanatlar Okulu'nu ölene kadar destekledi. Bu galerilerde 1924'te Sargent'ın bir sergisi açıldı.
Amerika'dan Londra'ya geri döndükten sonra 14 Nisan 1925'te kalp krizi geçirerek öldü. Mezarı Woking, Surrey'de Brookland Mezarlığı'ndadır.
Ressam hiç evlenmedi. Gençliğinden beri yakın olduğu erkek arkadaşları oldu. Sargent özel hayatıyla ilgili ayrıntı paylaşmamasıyla tanınır. Bazı sanat tarihçileri yakın kadın arkadaşlarının egzotik olduklarını söylerler.[1] Diğer sanat tarihçileri Sargent'ın eşcinsel olduğunu iddia etmişlerdir.[2] Ama bu iddianın gerçek olup olmadığı hakkında hiç ipucu bulunmamaktadır.
Seçilmiş resimler galerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]-
El Jaleo, 1882, tual üzerine yağlı boya, 232 × 348 cm, Isabella Stewart Gardner Muzesi
-
Lochnaw'lı Lady Agnew, National Gallery of Scotland, Edinburgh
-
Venedik'te bir Sokak 1882, Clark Art Institute
-
Venedik'te bir Sokak, yak. 1882. National Gallery of Art, Washington, DC.
-
Kükürtlü Kibrit, tual üzerine yağlı boya, 1882.
-
Madame Pierre Gautreau, 1884, tual üzerine yağlı boya, 234.95 × 109.86 cm, Manhattan: Metropolitan Museum of Art.
-
Vickers Kızkardeşler, 1884, tual üzerine yağlı boya, 137.8 × 182.9 cm, Weston Park Museum.
-
Robert Louis Stevenson ve Eşi 1885, Crystal Bridges Museum of American Art.
-
Claude Monet bir Koru Kenarinda Resim Yaparken 1885, Tate, Londra.
-
Karanfil, Zambak, Zambak, Gül, 1885-86, the Tate, London.
-
Cayir Uzerinde Yatan İki Kiz, tual üzerine yağlı boya, 1889. Metropolitan Museum of Art
-
Joseph Chamberlain, tual üzerine yağlı boya, 1896. Milli Portre Galerisi, Londra
-
Sitwell Ailesi, 1900. Soldan: Dame Edith Sitwell (1887–1964), Sir George Sitwell, Lady Ida Sitwell, Sir Sacheverell Sitwell (1897–1988) ve Sir Osbert Sitwell (1892–1969).
-
William Merritt Chase, tual üzerine yağlı boya, 1902. Metropolitan Museum of Art
-
Winifred, Portland Düşeşi, tual üzerine yağlı boya, 1902
-
Bedeviler, sulu boya, c. 1905–1906. Brooklyn Museum of Art
-
Dolce Far Niente, 1907, Brooklyn Museum of Art
-
Ressam Simplon'da, sulu boya, yak. 1909. Fogg Museum of Art
-
V. Karl'ın Arması, sulu boya, 1912. Metropolitan Museum of Art
-
George Nathaniel Curzon, tual üzerine yağlı boya, 1914. Royal Geographical Society
-
Karer See, sulu boya, 1914
-
John D. Rockefeller, tual üzerine yağlı boya, 1917
-
Zehirli Gaz, 1918, tual üzerine yağlı boya 231 × 611.1 cm, Imperial War Museum
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]II. ^ New Orleans Sanat Müzesi20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sayfasında Sargent ile ilgili "Wertheimer siparişi verildiği zaman Sargeant dünyada en çok meşhur, en çok aranan ve en yüksek fiyat talep eden portre ressamı idi" açıklaması vardır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Esten, John (1999), John Singer Sargent. The Male Nudes, New York:Universe Publ., ISBN 0-7893-0261-6
- Fairbrother, Trevor (2000), John Singer Sargent. The Sensualist, New Haven, Conn:Yale University Press, ISBN 0-300-08744-6
- Fairbrother, Trevor (1986), John Singer Sargent and America, New York:Garland, ISBN 0-8240-6886-6
- Kilmurray, Elaine (1998), John Singer Sargent, Tate Galerisi, ISBN 1-85437-245-9
- Ormond, Richard; Kilmurray, Elaine (1998), John Singer Sargent. Complete Paintings, John Singer Sargent. Complete Paintings
- The early Portraits. 1998, ISBN 0-300-07245-7. (İngilizce)
- Portraits of zthe 1890s. 2002, ISBN 0-300-09067-6. (İngilizce)
- The later Portraits. 2003, ISBN 0-300-09806-5. (İngilizce)
- Figures and landscapes. 1874–1882. 2006, ISBN 0-300-11716-7. (İngilizce)
- Figures and landscapes. 1883–1899. 2010, ISBN 978-0-300-16111-3. (İngilizce)
- Venetian figures and landscapes. 1899–1913. 2003, ISBN 978-0-300-14140-5. (İngilizce)
- Ratcliff, Carter (1982), John Singer Sargent, New York:Abbeville Press, 0-7892-0748-6
Kaynak notları
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Davis, Deborah, (2003) Sargent's Women, . Adelson Galleries, İnc. ISBN 0-9741621-0-8 say. 11–23
- ^ Fairbrother 2001
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Websiteleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biyografi, Stili ve Sanat Eserleri 7 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Singer Sargent : Galeride 809 adet resim. 1 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Mrs. Edward Goetz", Brigham Young Museum of Art 11 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Singer Sargent Sanal Galerisi27 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sargent at Harvard - Harvard University Art Museums Arastirilabilir Veri Bazı
- Sargent Duvar Resimleri, Boston Halk Kütüphanesi
- John Singer Sargent Haberler, biyografi ve eserleri
- John Singer Sargent Mektupları Online Smithsonian Archives of American Art 6 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Harpers.org websitesinde "John Singer Sargent" 13 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.