Jaruga Hidroelektrik Santrali
Jaruga Hidroelektrik Santrali, Hırvatistan'da, Dalmaçya'nın Šibenik-Knin ilçesinde bulunan Krka nehri üzerindeki bir hidroelektrik santralidir.
Jaruga, dünyanın en eski enerji üretim tesislerinden biridir. Günümüzde bulunduğu yerin tarihi, 1895 yılında inşa edilmiş olan yakındaki orijinal Jaruga güç istasyonundan taşındığı 1903 yılına kadar uzanmaktadır.[1][2][3][4]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk Jaruga enerji santrali, Hırvatistan'daki ilk alternatif akım (AC) güç merkeziydi. Şibenik'teki sokak lambalarına güç vermek için tasarlandı ve çok fazlı bir alternatif akım (AC) sistemiyle çalışan sokak lambalarıyla aydınlatılan dünyanın ilk şehri oldu.
1893'te Šibenik'in belediye başkanı Ante Šupuk ve Vjekoslav Meichsner çalışmalara başladı ve Krka nehrinin sularını kullanma lisansı aldı. 1894'te elektrik gücü ile sokakları aydınlatmaya başlamak için belediye sınırları içinde elektrik hatları kurma izni aldılar. Jaruga'nın inşası 1894'te başladı ve 16 ay sürdü.[5]
İki jeneratör (her biri 42 Hz, 550 kW) ve transformatörler Macar şirketi Ganz tarafından üretildi ve kuruldu. Santralden Şibenik şehrine iletim hattı ahşap direklerden oluşuyordu ve 11 km (6,8 mi) uzunluğundaydı ve altı adet belediye dağıtım şebekesi 3000V/110V trafo istasyonu içeriyordu.[5][6] Orijinal Jaruga sistemi, Şibenik'te 340 sokak lambası ve bazı elektrikli evlere elektrik tedarik etti.
Hırvat Postası 1995 yılında bu santrali anmak için bir pul bastı.[5] Hırvat ulusal elektrik şirketi HEP, kuruluşu olarak aynı olay ve tarihi listelemekte ve işaret etmektedir.[6][7]
İlk Jaruga'nın inşa edilmesinden üç yıl sonra, günümüzdeki konumunda ikinci Jaruga hidroelektrik santralinin inşası başladı. 1903 yılında kapasitesi 6 MW olarak tamamlanmıştır.[6]
Yapımından bu yana mevcut Jaruga 1916, 1937, 1970, 1995 ve 2008'de yenilenmiştir, ancak tesisin temel konsepti korunmuştur. 1936'da kapasitesini 5,6 MW'a çıkaran ikinci bir jeneratör kuruldu.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Archived copy" (PDF). 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014.
- ^ "HE na Krki - Krka River Hydro Power Plants". Hydroelectric Power Plants in Croatia. HEP. 5 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.
- ^ Marko Delimar; Josip Moser; Aleksandar Szabo (3 Ağustos 2007). "First AC Power Systems in Croatia". 2007 IEEE Conference on the History of Electric Power Schedule/Program. IEEE. 6 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.
Marko Delimar; Josip Moser; Aleksandar Szabo (Ağustos 2007). "First AC Power Systems in Croatia". Croatian Scientific Bibliography - Bibliographic record number: 342396. 3 Haziran 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. - ^ Marko Delimar; Aleksandar Szabo; Luka Lugarić (Eylül 2007). "First Integrated Electric Power System in Croatia". Croatian Scientific Bibliography - Bibliographic record number: 305497. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ a b c "HP: Marka br: 153 100 GODINA OD GRADNJE HIDROELEKTRANE" (Hırvatça). Croatian Post. 14 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.
- ^ a b c d "HEP Proizvodnja - history" (Hırvatça). HEP. 3 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.
- ^ "HEP - history". HEP. 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2010.