Janet Akyüz Mattei
Janet Akyüz Mattei | |
---|---|
Doğum | 2 Ocak 1943 Bodrum, Türkiye |
Ölüm | 22 Mart 2004 (61 yaşında) Boston, ABD |
Ölüm sebebi | Lösemi |
Janet Akyüz Mattei (2 Ocak 1943, Bodrum - 22 Mart 2004, Boston), Türk kökenli Amerikalı gökbilimci.
30 yılı aşkın bir süre boyunca, 1911 yılında kurulan AAVSO (American Association of Variable Star Observers - Amerikan Değişken Yıldız Gözlemcileri Birliği)'nin başkanlığını yaptı, birliği bugünkü prestijine ulaştırdı. 180 kadar bilimsel yayını, pek çok uluslararası ödülü bulunmaktadır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Janet Akyüz Mattei, 1942'de Bodrum'da doğmuş bir Türkiye Yahudisidir.[1] Ortaöğrenimini Özel İzmir Amerikan Lisesi'nde yaptı. Lisans için gittiği ABD'de Nantucket, Massachusetts'deki Maria Mitchell gözlemevinde çalışmaya başladı. Gökbilim Doktora çalışmasını, bu amaçla bir süreliğine geldiği Türkiye'de Ege Üniversitesi'nden 1972'de ve Virginia Üniversitesi'nden 1982'de aldı.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]AAVSO'ya başkanlık yaptığı 30 yılı aşkın süre boyunca, amatör astronomlarca dünya genelinde yapılan gözlemlerin sonuçlarının toplanmasına, değerlendirilmesine, bilimselleştirilmesine ve tasnifine öncülük etti. AAVSO'yu aynı zamanda astronomi alanında uluslararası düzeyde en önde gelen eğitim kurumlarından biri haline getirdi.
Dr. Janet Akyüz Mattei'nin kazandığı önemli bilimsel ödüller arasında Société Astronomique de France (Fransız Astronomi Cemiyeti) yüzyıl madalyası (1987), Amerikan Astronomi Topluluğu George Van Biesbroeck-GVB Ödülü (1993), Astronomical League (Astronomi Derneği) Leslie Peltier Ödülü (1993), Unione Astrofili Italiani (İtalyan Astronomi Sevenler Derneği) Giovanni Battista Lacchini Ödülü (1995) ve Royal Astronomical Society (Birleşik Krallık Kraliyet Astronomi Cemiyeti) Jackson-Gwilt Madalyası (1995) bulunmaktadır.
Asteroid 11695 Mattei Janet Akyüz Mattei'nin şerefine isimlendirilmiştir.
AAVSO, anısına, bir bilimsel burs vermeyi kararlaştırdı.[2]
22 Mart 2004 tarihinde Boston'da, lösemiden öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Janet Akyuz Mattei, Astronomer, Dies at 61" (İngilizce). New York Times. 2 Nisan 2004.
- ^ ""The Janet Mattei Gravesite", AAVSO Volume 33, 2005, p. 149" (PDF). 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2011.
- ^ "Dr. Akyüz-Mattei'nin adı yaşatılacak". NTV. 30 Eylül 2004. 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- AAVSO İnternet sayfası 2 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1943 doğumlular
- Bodrum doğumlular
- 2004 yılında ölenler
- 20. yüzyıl astronomları
- Türk astronomlar
- Türkiye Yahudileri
- Türkiye Yahudisi asıllı Amerikalılar
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Türk göçmenler
- Virginia Üniversitesinde öğrenim görenler
- Ege Üniversitesinde öğrenim görenler
- Lösemiden ölenler
- 21. yüzyıl Amerikalı astronomları