James Douglas, Douglas Lordu

William Hole tarafından 1898 yılında yapılan resimde soldan üçüncü James Douglas'dır

Sir James Douglas veya Black Douglas (yaklaşık 1286 - 1330) İskoç şövalye ve lord. İskoç Bağımsızlık Savaşlarında önemli komutanlardan birisidir.

Hayatı

Gençliği

James'in babası Sir William Douglas'dır. Baba Douglas, İskoç bağımsızlığının savunucusu William Wallace'ın önemli destekleyicilerindi. James'in annesi ise Elizabeth Stewart idi. Annesi o küçük yaştayken ölmüş, babası 1288 yılında yeni bir evlilik yapmıştır. İskoçya'daki kayıtların yanmış olması tarihlerin kesinleştirilmesine engel olmaktadır.

James, bağımsızlık savaşının ilk dönemlerinde güvenliği için Fransa'ya gönderilmiş ve Paris'de eğitim alması sağlanmıştır. Burada İskoçya'daki St.Andrews kasabasında rahiplik yapan William Lamberton ile tanışmış ve hizmetine girmiştir. Lamberton ile ülkesine dönen James, ailesinin topraklarına ayaklanmaya katıldıkları gerekçesiyle el konduğunu ve Robert Clifford'a verildiğini öğrenir. İşgalci İngiliz kuvvetlerinin doğrudan karargâhına giderek durumunu bizzat kral I. Edward'a iletse de kral tarafından reddedilmiş ve kovulmuştur.

İngilizlere karşı

Douglas'ın bundan sonraki faaliyetleri 1307 yılında tahta çıkan II. Edward'a karşı İskoçya kralı Robert the Bruce saflarında verdiği mücadeleyi içerir. İskoç tahtında hak iddia eden John Comyn'in öldürülmesi sürecine dahil olduğu için Papa V. Clemens tarafından aforoz edilen Robert 25 Mart 1306'da kral olarak taç giymiştir. İngiliz kuvvetlerine 19 Haziran 1306 tarihinde Methven Muharebesinde ağır şekilde yenilen Robert, bu tarihten sonra güçlü İngiliz birliklerine karşı gerilla savaşına başvurmuştur.

Douglas da bu savaşın önemli bir unsuru olmuş, 19 Mart 1307 tarihinde eskiden ailesine ait olan Douglas Şatosunu hedef almıştır. Dallar Bayramı kutlamaları öncesinde kilisede bulunan İngiliz birliklerine küçük bir grupla gizlice saldırıp çoğunu öldürdükten sonra kaleyi kullanılmaz hale getirmiş, su kuyularını zehirlemiş, tutsakların tamamını öldürmüştür. Douglas Larder olarak anılan olay sonrasında kendisine Black Douglas denilmeye başlanmıştır.

İngiliz birliklerinin 23-24 Haziran 1314'te Bannockburn Muharebesinde kesin olarak yenilmesinin ardından kuzeyde korumasız kalan İngiliz yerleşim yerlerine yönelik saldırılarda bulunmuştur. II. Edward'ın bu dönemden sonra başarısız olacak kuzey seferlerinin ardından karısı ve onun sevgilisi Wigmore Lordu Roger Mortimer tarafından düzenlenen saray darbesinin ardından II. Edward tasfiye edilir, yerine oğlu III. Edward tahta geçirilir. Savaşın mahvettiği İngiliz ekonomisinin ihtiyaçları doğrultusunda barış imzalanmak durumunda kalınır. 1328 tarihli Edinburgh-Northampton Antlaşmasıyla İskoçya'nın bağımsızlığı tanınmış olur.

Sonraki dönem

Endülüs'e bağlı Teba kasabasında Douglas anısına dikilmiş olan anıt

1329 yılında I. Robert ölüm döşeğinde James Douglas'dan öldükten sonra kalbini Kudüs'deki Kutsal Kabir Kilisesine götürmesini ister. 1187 yılından beri Müslümanların denetiminde olan bölgeye doğru yola çıkan Douglas ve beraberindekiler Flanders'da karaya çıkarlar. Burada Kastilya kralı XI. Alfonso'nun Müslüman Gırnata Emirliğine karşı savaşa girmek üzere olduğunu öğrenince bölgeye gitmeye karar verir. Sevilla'ya deniz yoluyla gider Douglas kral Alfonso tarafından karşılanır ve ordusuna dahil olur. 25 Ağustos 1330 tarihindeki Teba Muharebesini Kastilya kazansa da muharebe sırasında Douglas hayatını kaybeder.

Geleneği

Douglas hanedanı dokuz kuşak boyunca sürmüş, 1455 yılında hanedanın hakları tasfiye edilmiştir. Hanedanın son üyesi 9. Douglas Earlü James Douglas 1488 yılında ölmüştür.

Popüler kültürdeki yeri

• 2018 yapımı Outlaw King adlı sinema filminde Aaron Taylor-Johnson tarafından canlandırılmıştır.