İçeriğe atla

Isparta Açısı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Isparta Açısı haritası
Güneybatıdaki Isparta Açısı'nı gösteren Türkiye tektonik haritası

Isparta Açısı, güneybatı Anadolu'da, Antalya Körfezi'nin kuzeyinde yer alan ters V şeklinde morfotektonik bir yapıdır.[1] Ege ve Kıbrıs tektonik yaylarının kesişmesiyle oluşan,[1] kıtasal Bey Dağları ile Anadolu blokları arasında yer alan Isparta Açısı,[2] Menderes-Torid platformuna itilmiş, farklı yaş ve kökenlere sahip çok sayıda napın yer aldığı jeolojik açıdan karmaşık bir alandır.[3] Isparta Açısı, Anadolu levhasının erken Paleosen'den erken Pliyosen'e kadar dönmesinin bir sonucudur.[4] Burası sismik açıdan oldukça aktif bir bölgedir[4] ve aktif faylarla ayrılan "bir dizi graben ve horst ile karakterize edilir".[3]

Oligosen ve Neojen zamanlarında Neotetis'in dönemsel kapanmaları sonucu Isparta Açısı'nda birçok çökel havzası oluşmuştur. Güney tarafında batıdan doğuya doğru, bunlar arasında Kasaba-Korkuteli Havzası (Isparta Açısının batı ucunda), Aksu Havzası ve Köprüçay Havzası (her ikisi de açının "güney çekirdeğinde") ve Manavgat Havzası (doğu kenarında) bulunur.[3] Bunlardan Aksu, Köprüçay ve Manavgat Havzaları birlikte Antalya Havzası'nı oluşturur.[1]

Kuzeydeki havzalar ise eksenel Toros molas havzasının yanı sıra Çameli, Acıpayam, Karamanlı, Burdur, Isparta, Senirkent, Dinar, Dombayova-Sandıklı, Karadirek, Sinanpaşa, Haydarlı-Karaadilli, Gelendost, Beyşehir-Yarıkkaya, Şuhut ve Akşehir-Afyon havzaları havzalarını kapsamaktadır.[3] Isparta Açısının "kuzey çekirdeği"ndeki diğer özellikler Yalvaç, Gelendost ve Eğirdir-Kovada grabenleridir.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Üner, Serkan; Özsayın, Erman; Dirik, Kadir; Ciner, Attila (Ocak 2018). "Reconstructing the sedimentary evolution of the Miocene Aksu Basin based on fan delta development (eastern Mediterranean-Turkey)". Turkish Journal of Earth Sciences. 27 (1). ss. 32-48. doi:10.3906/yer-1705-21. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  2. ^ Poisson, André; Orszag-Sperber, Fabienne; Kosun, Erdal; Bassetti, Maria-Angella; Müller, Carla; Wernli, Roland; Rouchy, Jean-Marie (Mayıs 2011). "The Late Cenozoic evolution of the Aksu basin (Isparta Angle; SW Turkey). New insights". Bulletin de la Société Géologique de France. 182 (2). ss. 133-48. doi:10.2113/gssgfbull.182.2.133. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  3. ^ a b c d e Koçyiğit, Ali; Gürboğa, Şule; Kalafat, Doğan (2012). "Nature and onset age of neotectonic regime in the northern core of Isparta Angle, SW Turkey". Geodinamica Acta. 25 (1–2). ss. 52-85. doi:10.1080/09853111.2013.839126. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  4. ^ a b Şahin, Şakir; Abubakar, Ibrahim; Özçelik, Mehmet; Abdelwahed, Mohamed Farouk; Oksum, Erdinç (2019). "Neotectonic structures imaged by seismic velocity along the Isparta Angle". Arabian Journal of Geosciences. 12 (7). doi:10.1007/s12517-019-4377-1. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024.