II. Isabel
II. Isabel | |||||
---|---|---|---|---|---|
II. Isabel'in portresi | |||||
İspanya kraliçesi | |||||
Hüküm süresi | 29 Eylül 1833 - 30 Eylül 1868 | ||||
Önce gelen | VII. Fernando | ||||
Sonra gelen | I. Amadeo | ||||
Doğum | 10 Ekim 1830 Madrid, İspanya | ||||
Ölüm | 10 Nisan 1904 (73 yaşında) Paris, Fransa | ||||
Defin | El Escorial | ||||
Eş(ler)i | Francesco d'Assisi, Borbone-Spagna | ||||
Çocuk(lar)ı | Fernando María Isabel María Cristina XII. Alfonso (İspanya Kralı) María de la Concepción María de Pilar María de la Paz Francisco de Asís María Eulalia | ||||
| |||||
Hanedan | Bourbon | ||||
Babası | VII. Fernando | ||||
Annesi | Maria Cristina | ||||
Dini | Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Hristiyan | ||||
İmza |
II. Isabel (d. 10 Ekim 1830, Madrid, İspanya - ö. 9 Nisan 1904, Paris, Fransa), 1833-1868 arasında İspanya kraliçesi. Başarısız yönetimi yüzünden monarşinin gücünü ve saygınlığını yitirmesine yol açmış, 1868'de "Muhteşem Devrim (La Gloriosa)" adı verilen bir ayaklanmayla yönetimden uzaklaştırılmıştır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanya kralı VII. Fernando'yla dördüncü karısı Maria Cristina'nın en büyük kızıydı. Babasının 1833'te ölmesinin ardından tahta çıktı. Ama tahtın meşru varisi olduğunu ileri süren amcası Carlos Maria Isidro de Borbon'un (Don Carlos) yandaşları Isabel'i tanımayı reddettiler. Don Carlos'un yandaşlarıyla Isabel'i destekleyenler arasında aynı yıl başlayan iç savaş (I. Carlismo Savaşı) 1839'a değin sürdü.
Isabel'in küçüklüğünde (1833-1843) naiplik görevini önce annesi, ardından da iç savaş sırasında büyük kahramanlıklar gösteren General Baldomero Espartero üstlendi. Espartero 1843'te bir grup subay tarafından görevinden uzaklaştırıldı ve reşit ilan edilen Isabel tek başına hüküm sürmeye başladı.
Isabel'in siyasi huzursuzluklar ve bir dizi ayaklanmayla geçen hükümdarlık döneminde, yönetime başta General Ramón María Narváez ve görece daha liberal olan General Leopoldo O'Donnell gibi asker kökenli siyasetçiler egemen oldu. Rejimin otoriter niteliğine karşı yükselen liberal muhalefet giderek daha çok kraliçeyi hedef almaya başladı.
Kocası Francisco de Asis de Borbon'dan ayrı yaşayan Isabel'in özel yaşamına ilişkin dedikodular ve siyasi konulardaki müdahaleci tutumu, yönetiminin saygınlığının iyice sarsılmasına yol açtı. Başarısızlıkla sonuçlanan 1866 ayaklanması ve O'Donnell'le (1867) Narvaez'in (1868) ölmesi üzerine Isabel'in konumu iyice zayıfladı.
Eylül 1868'de Amiral Juan Bautista ve Topete'nin donanma gücü kuvvetleri Cadiz'de bir isyan başlattılar. Cadiz 50 yıl önce Isabel'in babası VII. Fernando'ya karşı Rafael del Riego tarafından başlatılan başarılı hükûmet komplosunun başladığı şehirdi. Kara gücü generalleri olan General Prim ve General Francisco Serrano da Isabel'in devlet idaresini telin ettiler.
Bu generaller İspanya'ya geri döndükleri zaman, İspanya kara güçlerinin çoğunluğu da bu isyana Isabel'e karşı katıldılar. Kraliçeye bağlı olan "moderado" generaller ve General Manuel Pavla komutasındaki ordunun bir kısmı, bu isyancılara pek etkili olmayan bir direnişte bulundular; ama General Serano komutasındaki isyancı birlikler Alcolea Muharebesi'nde galip geldiler.
İsyandan sonra II. Isabel İspanya'dan ayrılmak zorunda kaldı. Paris'e yerleşen Isabel, 1870'te hayatta kalan en büyük oğlu Alfonso (1874-1875 arasında İspanya kralı XII. Alfonso) lehine tahttan feragat etti.
Ancak önce İtalya Savoy Hanedanı'ndan Amedeo İspanya kralı seçildi. Fakat Amedeo da birçok politik entrika sonunda İspanya tahtından feragat etmek zorunda kaldı. Isabel'in oğlu, XII. Alfonso olarak Madrid'de İspanya Krallığı tahtına çıktı.
II. Isabel Mart 1874'te kocasından ayrı yaşamaya başlamıştı. Oğlunun XII. Alfonso olarak İspanya tahtına getirilmesinden sonra da Paris'te yaşamaya devam etti. Etrafında, başlarında sekreteri Alta Villa markizi olmak üzere, ufak bir danışma grubu vardı. Birkaç defa Madrid'e gitmekten başka diğer ülkelere seyahat etmedi.
Oğlu Alfonso'nun tahta çıkmasından sonra bir süre için İspanya'ya dönerek yönetimde bazı politikacılarla entrika çevirmeye çalıştı ama dönemin İspanya hükûmeti tarafından ülkeden çıkıp geri dönmemesi bildirildi. Bundan sonra Paris'te yaşadı.
Ayrı yaşadığı kocası ile arasının düzeldiği bildirildi ve onun 1902'de ölümüne kadar bu iyi ilişkiler devam etti. Isabel'in Paris'te yaşadığı son yıllar, en küçük kızı Eulaila'nın evlilik sorunları ile uğraşmakla geçti.
10 Nisan 1904'te Paris'te öldü. Cenazesi İspanya'ya getirilerek El Escorial'da bulunan İspanya Kraliyet Panteonu'na defnedildi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Barton, Simon (2009) A History of Spain 2.ed., Londra:Palgrave Macmillan ISBN 978-0230200128 (İngilizce)
- Carr, Raymond, (ed.) (2001) Spain: A History Oxford ISBN 978-0192802361 (İngilizce)
- Esdaile, Charles J. (2000) Spain in the Liberal Age: From Constitution to Civil War, 1808–1939 Wiley-Blackwell ISBN 978-0631219132 (İngilizce)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: VII. Fernando |
İspanya kraliçesi 1833 - 1868 |
Sonra gelen: I. Amadeo |