I. Mihail (Rusya çarı)
I. Mihail | |||||
---|---|---|---|---|---|
Tüm Rusya'nın çarı | |||||
Hüküm süresi | 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 | ||||
Taç giymesi | 22 Temmuz 1613 | ||||
Önce gelen | I. Władysław | ||||
Sonra gelen | I. Aleksey | ||||
Doğum | 22 Temmuz 1596 Moskova | ||||
Ölüm | 23 Temmuz 1645 (49 yaşında) Moskova | ||||
Eş(ler)i | Yevdokiya Streşneva | ||||
Çocuk(lar)ı | daha fazlası... | ||||
| |||||
Hanedan | Romanov Hanedanı | ||||
Babası | Feodor Nikitich Romanov | ||||
Annesi | Kseniya Shestova | ||||
Dini | Doğu Ortodoks | ||||
İmza |
I. Mihail Fyodoroviç Romanov (22 Temmuz 1596 - 23 Temmuz 1645, Moskova) 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rus çarı.
I. Mihail, Rusya Çarlığı'nı yönetmeye başlayan Romanov Hanedanı'nın ilk çar üyesi. III. Zygmunt Waza'nın oğlu IV. Władysław Waza'nın Rusya işgali sonrası kendini çar ilan etmesinden 3 yıl sonra 1613'te yüklü miktar altın ödeme yaparak IV. Władysław'ın Rusya'dan çekilmesini istedi. Polonya-Litvanya Birliği kuvvetleri Rusya'dan çekildi ve I. Mihail, Rus tahtına çıktı. Böylece Rusya'da Karışıklık Dönemi sona erdi.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mihail, 22 Temmuz 1596'da Feodor Nikitiç'in oğlu olarak Moskova'da dünyaya geldi. Mihail'in büyükbabası Nikita Romanoviç, ilk Çareviç Anastasia'nın kardeşi ve Korkunç İvan'ın merkezi danışmanıydı. Genç bir çocukken, Mihail ve annesi 1600 yılında Belozersk'ya sürgün edildi. Yakın zamanda yeni seçilen Çar Boris Godunov babası Feodor'u 1598 yılında ihanetle suçladı. Bu kısmen Feodor'un Boris'in isteklerine karşı çıkıp Ksenia Shestova ile evlenmesi nedeniyle olduğu iddia ediliyor.[1]
Tahta çıkması
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Dmitriy'nin ortaya çıkmasıyla Godunov öldü ve tahtı oğlu II. Fyodor'a bıraktı. Dimitry, III. Zygmunt Waza'dan aldığı destekle Moskova'ya girdi, II. Fyodor'u ve ailesini öldürüp çar oldu. Kısa süren saltanatı ve ülkedeki olaylar Karışıklık Dönemi'ni tetikledi, 1610'da IV. Vasili'nin Lehler tarafından tahttan indirilmesi ve IV. Władysław'ın tahta çıkması dönemi iyice kızıştırdı. Mihail oy birliğiyle 21 Şubat 1613'te ulusal bir meclis tarafından Rusya çarı seçildi, ancak konseyin temsilcileri 24 Mart'a kadar Kostroma yakınlarındaki Ipatiev Manastırı'nda genç çarı ve annesinin sürgünden dönmesine karşı çıktı. Lehistan-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu'nun Rusya topraklarında hak iddia etmesi dahil olmak üzere diğer bazı seçenekler ortadan kaldırıldıktan sonra çar seçildi. Başlarda annesi Martha protesto etti, inandığını ve oğlunun çok genç ve hassas olduğunu ve bu kadar zahmetli bir zamanda çar olmasının doğru olmadığını söyledi.
Mihail'in çar seçilmesi ve tahta çıkışı, Rus besteci Mihail Glinka'nın Çar için Yaşam Hayatı' adlı eserinde dramatize ettiği Ivan Susanin efsanesinin temelini oluşturmaktadır.
Saltanatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu kadar harap bir durumda, o zamanlar başkent Moskova'da kendisine iyi bir konaklama sağlanmadan önce birkaç kilometre boyunca (121 km) uzaklıktaki Aziz Sergius'un Teslis Manastırı'nda yaşamak zorunda kaldı. Doğduğu gün olan 22 Temmuz 1613'te taç giydi. Yeni çarın ilk görevi, Rusyayı işgal eden ülkelerinin soylu ve askerlerini topraklarından temizlemekti. İsveç ve Polonya daha sonra sırasıyla Stolbovo Antlaşması (17 Şubat 1617) ve Deulino Ateşkesi (1 Aralık 1618) ile topraklardan ayrıldı. Deulino Ateşkes'inin en önemli sonucu, bundan sonra hükûmeti Ekim 1633'te ölümüne kadar devralan çar'ın babası Feodor Nikitiç'in sürgünden geri dönüşüydü, Mihail oldukça alt bir pozisyonda kaldı.[2]
Mihail'ın saltanatı, Rus tarihindeki en büyük bölgesel genişlemeyi gördü. Saltanatı sırasında, büyük ölçüde Zaporojya Kazakları tarafından gerçekleştirilen ve Stroganov ailesi tarafından finanse edilen Sibirya'nın fethi devam etti. Çar Mihail ilerleyen bir bacak yaralanmasından (hayatının erken dönemlerinde bir at kazasının sonucu olarak) muzdaripti, bu da ömrünün sonuna doğru yürümesine engel oldu.[3]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Çar Mihail, Nisan 1645'te iskorbüt ve muhtemelen depresyon hastalığına yakalandı. Doktorları, durumunu iyileştiremedi ve 12 Temmuz'da tedavi edildiği kilisede bayıldıktan 11 gün sonra 23 Temmuz 1645'te öldü.[2] Yerine ikinci eşi Yevdokiya Streşneva'dan olan oğlu I. Aleksey tahta çıktı.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Mihail, 1624 yılında Maria Dolgorukova ile evlendi. Ancak bir yıl sonra eşi ölünce 1626'da Yevdokiya Streşneva ile evlendi. Bu evlilikten 10 tane çocuğu oldu.
Adı | Doğum | Ölüm |
---|---|---|
İrina Mihaylovna | 22 Nisan 1627 | 8 Nisan 1679 |
Çarevna Pelagia | 17 Ağustos 1628 | 25 Ocak 1629 |
Çar I. Aleksey | 19 Mart 1629 | 29 Ocak 1676 |
Anna Mihaylovna | 14 Temmuz 1630 | 27 Ekim 1692 |
Çarevna Martha | 19 Ağustos 1631 | 21 Eylül 1632 |
Çareviç Ivan | 2 Haziran 1633 | 10 Ocak 1639 |
Çarevna Sophia | 30 Eylül 1634 | 23 Haziran 1636 |
Tatyana Mihaylovna | 5 Ocak 1636 | 24 Ağustos 1706 |
Çarevna Eudoxia | 10 Şubat 1637 | 10 Şubat 1637 |
Çareviç Vasili | 14 Mart 1639 | 25 Mart 1639 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Romanovs: Ruling Russia 1613-1917
- ^ a b Sebag Montefiore, Simon (2016). The Romanovs. Birleşik Krallık: Weidenfeld & Nicolson. s. 37-38.
- ^ Hughes, Lindsey (2008). The Romanovs: Ruling Russia, 1613-1917. Hambledon Continuum. s. 22. ISBN 978-1847252135.
michael I of russia but she became ill.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Romanovs: The first film. Michael I, Alexis I 2 Mayıs 2016[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Historical reconstruction "The Romanovs". StarMedia. Babich-Design(Rusya, 2013)
Daha fazlası
[değiştir | kaynağı değiştir]- Belyaev Ivan D. (1846) (Rusça). On the Russian army in the reign of Michael Feodorovich and after him, to the transformations made by Peter the Great 16 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (О русском войске в царствование Михаила Феодоровича и после его, до преобразований, сделанных Петром Великим) Runivers.ru sayfasında DjVu ve PDF formatları.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Władysław |
Rus çarı 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 |
Sonra gelen: I. Aleksey |