İçeriğe atla

I. Mihail (Rusya çarı)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
I. Mihail
Tüm Rusya'nın çarı
Hüküm süresi21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645
Taç giymesi22 Temmuz 1613
Önce gelenI. Władysław
Sonra gelenI. Aleksey
Doğum22 Temmuz 1596(1596-07-22)
Moskova
Ölüm23 Temmuz 1645 (49 yaşında)
Moskova
Eş(ler)iYevdokiya Streşneva
Çocuk(lar)ı daha fazlası...
Tam adı
Mikhail Fyodorovich Romanov
HanedanRomanov Hanedanı
BabasıFeodor Nikitich Romanov
AnnesiKseniya Shestova
DiniDoğu Ortodoks
İmza

I. Mihail Fyodoroviç Romanov (22 Temmuz 1596 - 23 Temmuz 1645, Moskova) 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rus çarı.

I. Mihail, Rusya Çarlığı'nı yönetmeye başlayan Romanov Hanedanı'nın ilk çar üyesi. III. Zygmunt Waza'nın oğlu IV. Władysław Waza'nın Rusya işgali sonrası kendini çar ilan etmesinden 3 yıl sonra 1613'te yüklü miktar altın ödeme yaparak IV. Władysław'ın Rusya'dan çekilmesini istedi. Polonya-Litvanya Birliği kuvvetleri Rusya'dan çekildi ve I. Mihail, Rus tahtına çıktı. Böylece Rusya'da Karışıklık Dönemi sona erdi.

Mihail, 22 Temmuz 1596'da Feodor Nikitiç'in oğlu olarak Moskova'da dünyaya geldi. Mihail'in büyükbabası Nikita Romanoviç, ilk Çareviç Anastasia'nın kardeşi ve Korkunç İvan'ın merkezi danışmanıydı. Genç bir çocukken, Mihail ve annesi 1600 yılında Belozersk'ya sürgün edildi. Yakın zamanda yeni seçilen Çar Boris Godunov babası Feodor'u 1598 yılında ihanetle suçladı. Bu kısmen Feodor'un Boris'in isteklerine karşı çıkıp Ksenia Shestova ile evlenmesi nedeniyle olduğu iddia ediliyor.[1]

Tahta çıkması

[değiştir | kaynağı değiştir]
Genç çar I. Mihail.
1613'te Ipatiev Manastırı'nda on altı yaşındaki Mihail'e taç teklif ediliyor.

I. Dmitriy'nin ortaya çıkmasıyla Godunov öldü ve tahtı oğlu II. Fyodor'a bıraktı. Dimitry, III. Zygmunt Waza'dan aldığı destekle Moskova'ya girdi, II. Fyodor'u ve ailesini öldürüp çar oldu. Kısa süren saltanatı ve ülkedeki olaylar Karışıklık Dönemi'ni tetikledi, 1610'da IV. Vasili'nin Lehler tarafından tahttan indirilmesi ve IV. Władysław'ın tahta çıkması dönemi iyice kızıştırdı. Mihail oy birliğiyle 21 Şubat 1613'te ulusal bir meclis tarafından Rusya çarı seçildi, ancak konseyin temsilcileri 24 Mart'a kadar Kostroma yakınlarındaki Ipatiev Manastırı'nda genç çarı ve annesinin sürgünden dönmesine karşı çıktı. Lehistan-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu'nun Rusya topraklarında hak iddia etmesi dahil olmak üzere diğer bazı seçenekler ortadan kaldırıldıktan sonra çar seçildi. Başlarda annesi Martha protesto etti, inandığını ve oğlunun çok genç ve hassas olduğunu ve bu kadar zahmetli bir zamanda çar olmasının doğru olmadığını söyledi.

Mihail'in çar seçilmesi ve tahta çıkışı, Rus besteci Mihail Glinka'nın Çar için Yaşam Hayatı' adlı eserinde dramatize ettiği Ivan Susanin efsanesinin temelini oluşturmaktadır.

Bu kadar harap bir durumda, o zamanlar başkent Moskova'da kendisine iyi bir konaklama sağlanmadan önce birkaç kilometre boyunca (121 km) uzaklıktaki Aziz Sergius'un Teslis Manastırı'nda yaşamak zorunda kaldı. Doğduğu gün olan 22 Temmuz 1613'te taç giydi. Yeni çarın ilk görevi, Rusyayı işgal eden ülkelerinin soylu ve askerlerini topraklarından temizlemekti. İsveç ve Polonya daha sonra sırasıyla Stolbovo Antlaşması (17 Şubat 1617) ve Deulino Ateşkesi (1 Aralık 1618) ile topraklardan ayrıldı. Deulino Ateşkes'inin en önemli sonucu, bundan sonra hükûmeti Ekim 1633'te ölümüne kadar devralan çar'ın babası Feodor Nikitiç'in sürgünden geri dönüşüydü, Mihail oldukça alt bir pozisyonda kaldı.[2]

Mihail'ın saltanatı, Rus tarihindeki en büyük bölgesel genişlemeyi gördü. Saltanatı sırasında, büyük ölçüde Zaporojya Kazakları tarafından gerçekleştirilen ve Stroganov ailesi tarafından finanse edilen Sibirya'nın fethi devam etti. Çar Mihail ilerleyen bir bacak yaralanmasından (hayatının erken dönemlerinde bir at kazasının sonucu olarak) muzdaripti, bu da ömrünün sonuna doğru yürümesine engel oldu.[3]

Çar Mihail, Nisan 1645'te iskorbüt ve muhtemelen depresyon hastalığına yakalandı. Doktorları, durumunu iyileştiremedi ve 12 Temmuz'da tedavi edildiği kilisede bayıldıktan 11 gün sonra 23 Temmuz 1645'te öldü.[2] Yerine ikinci eşi Yevdokiya Streşneva'dan olan oğlu I. Aleksey tahta çıktı.

I. Mihail, 1624 yılında Maria Dolgorukova ile evlendi. Ancak bir yıl sonra eşi ölünce 1626'da Yevdokiya Streşneva ile evlendi. Bu evlilikten 10 tane çocuğu oldu.

Adı Doğum Ölüm
İrina Mihaylovna 22 Nisan 1627 8 Nisan 1679
Çarevna Pelagia 17 Ağustos 1628 25 Ocak 1629
Çar I. Aleksey 19 Mart 1629 29 Ocak 1676
Anna Mihaylovna 14 Temmuz 1630 27 Ekim 1692
Çarevna Martha 19 Ağustos 1631 21 Eylül 1632
Çareviç Ivan 2 Haziran 1633 10 Ocak 1639
Çarevna Sophia 30 Eylül 1634 23 Haziran 1636
Tatyana Mihaylovna 5 Ocak 1636 24 Ağustos 1706
Çarevna Eudoxia 10 Şubat 1637 10 Şubat 1637
Çareviç Vasili 14 Mart 1639 25 Mart 1639
  1. ^ The Romanovs: Ruling Russia 1613-1917
  2. ^ a b Sebag Montefiore, Simon (2016). The Romanovs. Birleşik Krallık: Weidenfeld & Nicolson. s. 37-38. 
  3. ^ Hughes, Lindsey (2008). The Romanovs: Ruling Russia, 1613-1917. Hambledon Continuum. s. 22. ISBN 978-1847252135. michael I of russia but she became ill. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. Władysław

Rus çarı

21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645
Sonra gelen:
I. Aleksey