İçeriğe atla

I. Dünya Savaşı'nda batırılan hastane gemileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Llandovery Castle hastane gemisi 27 Haziran 1918 tarihinde bir Alman U-Bot tarafından vurularak batırıldı. Hayatta kalanlara denizaltıdan ateş açıldı.

I. Dünya Savaşı sırasında pek çok hastane gemisi kasten ya da yanlışlıkla saldırıya uğramış, bir torpido, bir mayın veya başka bir gemi tarafından yapılan saldırıyla batırılmıştır. Açık denizde kolay hedef teşkil eden ve çeşitli cephelerden çok sayıda yaralı taşıyan bu gemilere yapılan saldırıların sonuçları da doğal olarak trajiktir ve yüzlerce kişinin hayatına mal olmuştur.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir hastane gemisi özel olarak tıbbi tedavi amacıyla donatılmış yüzer hastanedir. Çoğunlukla savaş bölgelerine yakın sularda, genellikle ait oldukları ülkelerin donanması tarafından yönetilirler.[1] Hastane gemileri Lahey Sözleşmesi ile uluslararası güvenceye alınmıştır.[2] Lahey Sözleşmesi'nin X. bölümünün dört maddesi savaş gemileri ile ilgili konuları düzenlemektedir:

  • Hastane gemisi milliyet ayrımı yapmaksızın tüm yaralılara yardım etmelidir.
  • Gemiler asla askeri amaçla kullanılmamalıdır.
  • Hiçbir zaman düşman gemileri ile çatışmamalı veya onlara engel olmamalıdır
  • Savaşta olan ülkeler yukarıda sayılan maddelere Lahey Sözleşmesi uyarınca uyup uymadığını kontrol amaçlı gemiyi araştırmaya yetkilidirler

Yukarıdaki sınırlamalardan herhangi biri ihlal edilirse, hastane gemisi düşman aracı olarak addedilip batırılacaktır. İspanya gibi tarafsız ülkeler, hastane gemilerini kontrol edip, zikredilen kuralların ihlal edilip edilmediğini kontrol edebilecektir.[3]

Alman İmparatorluğu ordusu, müttefik hastane gemilerinin Lahey Sözleşmesi kurallarını ihlal ettiklerini düşündüklerinden, denizaltılarına, bu gemilere önceden bir uyarıda bulunmaksızın saldırı (Unrestricted submarine warfare) izni verdiler.[4] Tarafsız ülkülerin denetimi ve aksi yönde tespitlerine rağmen, Alman Genelkurmayı, müttefik gemilerinin sözleşmeyi ihlal ederek, cepheye asker taşınmasında kullanıldığını iddia ediyorlardı.[4] I. Dünya savaşı sırasında batırılan en büyük hastane gemisi, Olympic ve ünlü Titanic'in kardeş gemisi Britannic idi. 21 Kasım 1916 tarihinde bir mayına çarparak batan Britannic gemisinin 30 mürettebatı öldü. Kalan yolcular ve mürettebat kurtulmayı başardı.[5] Bir hastane gemisinin batması sonucu yaşanan en büyük can kaybı, bir Alman U-86 denizaltısı tarafından, 27 Temmuz 1918 tarihinde torpillenerek batırılan Llandovery Castle gemisinde yaşandı. Denizaltı, hastane gemisini vurduktan sonra yüzeye çıkarak, sağ kalan yolculara ateş açtı. Bu saldırıdan sadece 24 kişi canlı kurtulabildi.[6] Savaştan sonra denizaltı kaptanı Helmut Brümmer-Patzig ve yardımcısı iki teğmen, savaş suçu işledikleri gerekçesiyle suçlanıp mahkemeye davet edildiler. Patzig kaçmayı başardı ancak iki yardımcısı hapis cezasına mahkûm edildiler.[7] Ancak, hastane gemileri saldırıya uğrayanlar sadece müttefikler değildi. Alman hastane gemisi Ophelia, Kraliyet Donanması tarafından, "casus gemi" olma iddiasıyla ele geçirildi.[8] Ayrıca savaşın sonlarına doğru, Avusturya'ya ait Baron Call isimli hastane gemisine, 29 Ekim 1918 tarihinde başarısız bir torpido saldırısı düzenlendi.[9]

Batırılan hastane gemileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsmi Fotoğraf Ait olduğu devlet Tarih Batığın mevkii Batış şekli Ölü sayısı Açıklama
HMHS Anglia HMHS Anglia Birleşik Krallık 17 Kasım 1915 Folkestone Limanı'nın 1 mil doğusu Bir Alman UC-5 tipi U-botun döşediği mayına çarparak battı. 134 [10]
HMHS Asturias HMHS Asturias Birleşik Krallık 20 Mart 1917 Start Point'in 6 mil açığı[A 1] Bir Alman UC-66 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 35 [11]

[12] [13] [14]

HMHS Britannic Britannic Birleşik Krallık 21 Kasım 1916 Ege Denizi 37°42′05″K 24°17′02″D / 37.70139°K 24.28389°D / 37.70139; 24.28389 Bir Alman UC-73 tipi U-botun döşediği mayına çarparak battı. 30 [5]
HMHS Dover Castle Dover Castle Birleşik Krallık 26 Mayıs 1917 37°45′00″K 007°45′00″D / 37.75000°K 7.75000°D / 37.75000; 7.75000 Bir Alman UC-67 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 7 [15]
HMHS Donegal SS Donegal Birleşik Krallık 17 Nisan 1917 Le Havre-Southampton arasındaki Dean fener gemisinin 19 mil güneyi 50°26′00″K 01°00′00″B / 50.43333°K 1.00000°B / 50.43333; -1.00000 Bir Alman UC-21 U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 40 [16]

[17] [18] [19]

HS Elektra HS Elektra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 18 Mart 1916 Gornja Ploca açıkları Fransız denizaltısı Ampère tarafından vurularak, bir müddet hizmet dışı kaldı. 1 [20]

[21]

HMHS Galeka HMHS Galeka Birleşik Krallık 28 Ekim 1916 49°34′01″K 000°05′05″D / 49.56694°K 0.08472°D / 49.56694; 0.08472 Bir mayına çarptı. 19 [22]
HMHS Glenart Castle HMHS Glenart Castle Birleşik Krallık 26 Şubat 1918 51°07′00″K 005°03′00″B / 51.11667°K 5.05000°B / 51.11667; -5.05000 [A 2] Bir Alman UC-56 U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 162 [23]
HMHS Gloucester Castle Gloucester Castle Birleşik Krallık 30 Mart 1917 Le Havre-Southampton arasında[A 3] Bir Alman U-32 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 3 [24]
HS Koningin Regentes HS Koningin Regentes Hollanda 06 Haziran 1918 Leman fener gemisinin 21 mil doğusu Bir Alman UB-107 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 7 [25]

[26]

HMHS Lanfranc HMHS Lanfranc Birleşik Krallık 17 Nisan 1917 50°09′00″K 000°10′04″B / 50.15000°K 0.16778°B / 50.15000; -0.16778 Bir Alman UB-40 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 40 [27]
HMHS Letitia HMHS Letitia Kanada 1 Ağustos 1917 Portekiz Koyu, Halifax Limanı Ağır siste, kaptan hatası yüzünden karaya oturdu. 1 [28]

[29]

HMHS Llandovery Castle RMS Llandovery Castle 1907 Kanada 27 Haziran 1918 Güney İrlanda açıkları 51°18′00″K 009°54′00″B / 51.30000°K 9.90000°B / 51.30000; -9.90000 Bir Alman U-86 tipi U-bot tarafından torpillenerek batırıldı. 234 [6]
HS Marechiaro HS Marechiaro İtalya 21 Şubat 1916 Laghi Burnu açıkları, Durazzo, Arnavutluk Alman UC-12 tipi U-bot tarafından bırakılan mayına çarptı. 33 [30]
HS Oceania SS Oceania Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 04 Ekim 1918 Rodon Burnu ve Durazzo arası Rodon Burnu yakınlarında mayına çarptı. İtalyanların eline geçmemesi için, Avusturyalılar tarafından batırıldı. ? [20]

[31]

HS Portugal (Португаль) Hospital ship Portugal Russian Naval Ensign Rusya
(Fransız mürettebat, Rus tıp personeli) 		17 Mart 1916 Rize kıyısı yakınlarında, Karadeniz Bir Alman U-33 tipi U-bot tarafından batırıldı[A 4] 90 [32]
HMHS Rewa HSRewa 1907 Birleşik Krallık 4 Ocak 1918 Hartland Point'in 13 mil açığı 50°55′00″K 004°49′00″B / 50.91667°K 4.81667°B / 50.91667; -4.81667 Alman U-55 tipi U-bot tarafından torpillendi. 4 [33]
HMHS Rohilla SS Rohilla Birleşik Krallık 30 Ekim 1914 Saltwick Nab, Whitby'in bir mil güneyi Whitby kayalıklarına çarptı 84 [34]

[35] [36]

HMHS Salta HMHS Salta Birleşik Krallık 10 Nisan 1917 Fransa Le Havre yakınları 49°32′08″K 00°02′18″B / 49.53556°K 0.03833°B / 49.53556; -0.03833 Alman UC-26 tipi U-botun bıraktığı mayına çarptı. 130 [37]
HS Tabora HS Tabora Almanya İmparatorluğu 23 Mart 1916 Darüsselam Limanı, Doğu Afrika İngiliz savaş gemisi HMS Vengeance ve HMS Challenger kruvazörü tarafından açılan ateşle batırıldı. ? [38]

[39] [40]

HS Tirol HS Tirol Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 16 Nisan 1916 Durazzo açıkları Mayına çarpıp, bir müddet hizmet dışı kaldı. 40 [20]
HS Vpered (Вперёд)[A 5] HS Vpered Russian Naval Ensign Rus İmparatorluğu 8 Temmuz 1916 Karadeniz'de, Batum ve Rize arasında, Türk sularına yakın bir yerde batırıldı. Alman U-38 tipi U-bot tarafından batırıldı.[A 6] 7 [41][42][43]
HMAT Warilda HMAT Warilda Avustralya 3 Ağustos 1918 Manş Denizi 50°12′08″K 000°16′4″B / 50.20222°K 0.26778°B / 50.20222; -0.26778 Alman UC-49 tipi U-bot tarafından batırıldı. 123 [44]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Asturias" was beached near Bolt Head, but the damage was so extensive that she was declared a total loss. The government then bought and salvaged her, and she became a floating ammunition hulk at Plymouth for two years.
  2. ^ Glenart Castle hit a mine between Harve & Southampton on January 3, 1917 but did not sink and was able to make it to port for repairs
  3. ^ Ship was raised, salvaged and returned to service in 1919; in the Second World War she was sunk by Michel in 1942
  4. ^ 1916 New York Times article 28 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. claims that it was sunk by a Turkish sub
  5. ^ Also transcribed as Vperiode, Vperyod, or Vperiod, sometimes mistranscribed with an l instead of i
  6. ^ 1916 New York Times article 28 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. claims that is was sunk by a Turkish sub

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Hospital Ships". Queen Alexandra's Royal Army Nursing Corps. 2009. 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  2. ^ "Convention for the adaptation to maritime war of the principles of the Geneva Convention". Yale University. 18 Ekim 1907. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  3. ^ R.H. Gibson, Maurice Prendergast. The German Submarine War 1914-1918 (2002 bas.). Periscope Publishing Ltd. ss. 285, 438. ISBN 1-904381-08-1. 
  4. ^ a b Crispin Sadler and Wayne Abbott (2006). "Deep Wreck Mysteries - Red Cross Outrage". History Television. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (TV Show) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  5. ^ a b "Britannic". Public Broadcasting Service. 2009. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  6. ^ a b Marc Leroux (2008). "The sinking of the Canadian Hospital Ship". Canadian Great War Project. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  7. ^ pg 312 - R.H. Gibson, Maurice Prendergast. The German Submarine War 1914-1918 (2002 bas.). Periscope Publishing Ltd. s. 312. ISBN 1-904381-08-1. 
  8. ^ "Hold German Hospital Ship" (PDF). The New York Times. 22 Mayıs 1915. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2009. 
  9. ^ John Beech (2004). "AH Navy". coventry.ac.uk. 28 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2009. 
  10. ^ "British Hospital Ship sunk, 85 lost". The New York Times. 18 Kasım 1915. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  11. ^ "Asturias". uboat.net. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011. 
  12. ^ "31 ON HOSPITAL SHIP KILLED BY U-BOAT". The New York Times. 27 Mart 1917. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011. 
  13. ^ "HMHS Asturias". roll-of-honour.com. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011. 
  14. ^ The war on hospital ships, with narratives of eyewitnesses, and British and German diplomatic correspondence (1918) (1918 bas.). New York and London : Harper & brothers. ss. 14-15.  - Call number: SRLF_UCSB:LAGE-315170
  15. ^ "HMHS Dover Castle (+1917)". wrecksite. 2009. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  16. ^ "SS Donegal (+1917)". wrecksite. 2011. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  17. ^ "Donegal". uboat.net. 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  18. ^ "SS Donegal". clydesite.co.uk. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  19. ^ "U-BOATS DESTROY 2 HOSPITAL SHIPS". The New York Times. 22 Nisan 1917. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  20. ^ a b c "AUSTRO-HUNGARIAN HOSPITAL SHIPS OF WORLD WAR I". jeffdonofrio.net. 2012. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012. 
  21. ^ "TEUTON HOSPITAL SHIP SUNK IN THE ADRIATIC" (PDF). The New York Times. 20 Mart 1916. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012. 
  22. ^ Marc Leroux (2008). "SS Galeka (+1916)". wrecksite. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  23. ^ "Hospital Ship Sunk by a U-Boat" (PDF). The New York Times. 28 Şubat 1918. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  24. ^ "Union Line and Castle Lines". merchantnavyofficers.com. 2009. 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  25. ^ "Koningin Regentes". uboat.net. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011. 
  26. ^ "PSS Koningin Regentes (+1918)". wrecksite. 2011. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011. 
  27. ^ "Booth Line's S.S. "Lanfranc" 2". bluestarline.org. 25 Eylül 2005. 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  28. ^ "Letitia - 1917". museum.gov.ns.ca. 2011. 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  29. ^ "SS Letitia". wrecksite. 2011. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  30. ^ "Marechiaro". uboat.net. 2009. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2009. 
  31. ^ "Ships used in Immigration". jeffdonofrio.net. 2012. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012. 
  32. ^ The War on hospital ships, from the narratives of eye-witnesses (1917) (1917 bas.). London : T. Fisher Unwin. s. 1.  - Call number: SRLF_UCLA:LAGE-3563453
  33. ^ "War of the U-Boats" (PDF). The New York Times. 28 Temmuz 1918. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2009. 
  34. ^ "SS Rohilla (+1914)". wrecksite. 2011. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  35. ^ "Rohilla". merchantnavyofficers.com. 2002. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  36. ^ "HMHS Rohilla". roll-of-honour.com. 2011. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  37. ^ Leroux, Marc (2008). "HMS Salta". union-castle.net. 31 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
  38. ^ "Kigoma (1914)". De.Wikipedia. 2011. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. [ölü/kırık bağlantı] (Almanca)
  39. ^ "Kaiserliche Marine 1916". deutsche-schutzgebiete.de. 2000. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011.  (Almanca)
  40. ^ "SS Tabora (+1914)". wrecksite. 2011. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
  41. ^ The war on hospital ships, with narratives of eyewitnesses, and British and German diplomatic correspondence (1918) (1918 bas.). New York and London : Harper & brothers. s. 11.  - Call number: SRLF_UCSB:LAGE-315170
  42. ^ "Peace Movement Diverts Attention at Year's End from Battlefields to Chancelleries of Belligerents and Principal Neutral Capitals" (PDF). The New York Times. 31 Aralık 1916. 28 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2009. 
  43. ^ П.Г.Усенко (P.G.Usenko), IСТОРIЇ ВЕЛИКОЇ ВIЙНИ 1914–1917 рр. НА ЧОРНОМУ МОРI[ölü/kırık bağlantı] (From the history of the Great War of the 1914-1917 on the Black Sea). Page 80. Şablon:Ua icon
  44. ^ "Wounded drown at night". The New York Times. 6 Ağustos 1918. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=I._Dünya_Savaşı%27nda_batırılan_hastane_gemileri&oldid=33400437" sayfasından alınmıştır