İçeriğe atla

Hidrolik ölçüm

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hidrolik Ölçümün Temel Teorileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hidrolik sistemlerde ölçmenin 3 genel sınıfı vardır; direkt, endirekt ve sıfırlamalı.

Direkt Ölçüm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Direkt ölçümler, ölçüm büyüklüğünün kalibre edilmiş bir standart ölçekle doğrudan karşılaştırılmasıyla yapılır. Buna iyi bir örnek, bir parça koaksiyel kabloyu belli bir uzunlukta kesmek için bir cetvelle uzunluğunun ölçülmesidir.

Endirekt Ölçme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Endirekt ölçümler asıl ölçüm büyüklüğünden başka bir şey ölçerek yapılan ölçümlerdir. Ölçme doğruluğu bakımından çok iyi sonuçlar vermese de direkt ölçümlerin yapılmasının güç veya tehlikeli olduğu durumlarda tercih edilmektedir. Örneğin birisi metal eritmekte olan bir fırının, duvar sıcaklığını ölçerek ve daha sonra bunu önceden belirlenen bir faktörle çarparak dışarıdan ölçebilir.

Sıfırlamalı Ölçüm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıfırlamalı ölçümler bilinmeyen bir ölçüm büyüklüğünü kalibreli bir referans değeri ile karşılaştırarak yapılır. Karşılaştırılan iki değerden biri değiştirilerek aralarındaki fark sıfır yapılmaya çalışılır. Elektriksel potansiyometre böyle bir alettir, ayarlanabilir kalibreli bir gerilim kaynağı ve bir karşılaştırma aleti (ortası sıfır galvanometre)'den oluşur. Potansiyometredeki referans gerilimi galvanometrenin bir tarafına uygulanır. Bilinmeyen gerilim de öteki tarafına uygulanır. Potansiyometrenin çıkışı galvanometredeki sıfır değerini gösterecek şekilde ayarlanır. Sıfırlanmış ölçü aletinin sıfırı gösterdiği durumda, potansiyometrenin kadranından okunan değer bilinmeyen ölçüm büyüklüğü ile aynıdır.

Bir ölçümün doğruluğu, hatalardan ne kadar arındırılmış bir ölçüm olduğunu gösteren bir ifadedir. Bir başka ifadeyle, doğruluk, ölçümlerin ortalaması ile standart arasındaki örtüşmenin bir derecesidir. Ölçümlerde doğruluğu engelleyen faktörleri şu şekilde sıralamak mümkündür;

  • Sıfırlama mastarı hatası,
  • Aşınmış parçalar,
  • Hatalı kalibrasyon,
  • Hasar görmüş cihaz,
  • Hatalı kullanım,
  • Yanlış okuma,
  • Yanlış ayar.