Hermann Jansen
Hermann Jansen (28 Mayıs 1869, Aachen - 20 Şubat 1945, Berlin), Alman mimar ve şehir plancısıdır.
28 Mayıs 1869 tarihinde Almanya'nın Aachen kentinde Dünya'ya gelen Hermann Jansen, aynı şehirde yer alan Kaiser-Karl-Gymnasium'da okudu. Ardından yine Aachen'de yer alan RWTH Aachen'de mimarlık ve şehir planlama eğitimi aldı.
1897 tarihinde Berlin'e taşındı. Der Baumeister adlı dergide editörlük yaptı. Başta Berlin olmak üzere Köln, Rendsburg, Halberstadt ve Husum gibi şehirlerin genel veya kısmı şehir planlamaları üzerinde çalıştı. Ayrıca Prusya Sanat Akademisi ve Prusya Kamu İşleri Bakanlığı'nda da şehir planlamasıyla ilgili görevler aldı. Bunlara ek olarak Berlin-Charlottenburg Teknik Yüksekokulu'nda onursal profesör olarak şehir planlaması üzerine çalışmalar gerçekleştirdi.[1]
Jansen, Gross Berlin Yarışması ve Tempelhover Feld bölgelerindeki başarılarının ardından, 1928 yılında başkent Ankara için açılan şehir planlaması yarışmasını kazandı. Türkiye'de çalışmalar yapan ilk yabancı şehir plancıları arasında olması ve başkentin ilk nazım planlarından birisini hazırlayan kişi olması nedenleriyle önemlidir. Ankara'nın imar planlaması çalışmalarını Almanya`daki ofisinden yürütmüş, projeleri ve yazışmaları posta aracılığıyla iletmiştir. Bu süre zarfında Ankara`yı altı kere ziyaret etmiştir.[2] Ankara'nın şehir planlaması bakımından oldukça önemli olan Jansen Planı hiçbir zaman tam olarak uygulanmamıştır. Ancak önemli merkezlere bu planlama dahilinde anıtlar inşa edilmiş olması olumlu katkı olarak görülebilir. Jansen planlamalarıyla yerleşimi Ankara Kalesi etrafından düzlüklere yayarak kenti modern bahçe şehir formunda inşa etmek istemiştir. Bahçelievler semtinde 1935-1938 arasında bahçe şehir inşası başlamıştır.[3][4] Günümüzde ayakta kalan eserleri arasında AIESEC'in Ankara şubesinin bulunduğu Bahçelievler'deki yapılar da vardır.[1]
Ankara'nın yanı sıra İzmit, Antep, Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan'ın şehir planlarının hazırlanmasında da görev almıştır.[2] Jansen'in Adana için 1935-1940 tarihleri arasında hazırladığı plan, sonrasındaki kentsel planlama yaklaşımları ve modern dönem tutumları açısından kendi çalışmaları arasında önemli bir örnektir. Bu plan ayrıca nadir uygulanmış örneklerden olması nedeniyle de önemlidir. Tarıma dayalı üretim için verimli toprakları ve buna bağlı endüstrisiyle önemli bir kent olan Adana için Jansen planlarında fabrika alanları, bu fabrikalarda çalışacaklar için konaklama alanları, idari ve kamusal yapılar, konuta dayalı alanlar ve rekreasyon alanları tasarlamıştır. 1930'larda hazırladığı Mersin'in şehir planının önerdiği yerlerden birinde 1938'de Mersin Dinlerarası Mezarlığı kurulmuştur.[5]
Hermann Jansen İspanya'nın başkenti Madrid'in şehir planlaması ile ilgili de çalışmalar yapmıştır. 20 Şubat 1945 tarihinde Berlin'de ölmüştür.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Hermann Jansen". Goethe Institut. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011.
- ^ a b "Jansen ve Ankara". Medyascope - Mekan ve İnsan. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- ^ Gazetesi, Ulus (1936). "15 Ağustos 1936". 1 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2023.
- ^ Akcan, E. (2009). Çeviride Modern Olan. Istanbul: Yapı Kredi Yayınları
- ^ "MERSİN'İN KRONOLOJİK TARİHİ – Ziya AYKIN". 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023.
