Hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaç
Hastalık modifiye eden antiromatizmal ilaç (DMARD) birçok otoimmün hastalıkta hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar ilk olarak romatoid artrit tedavisi için üretilmişlerdir (isim buradan gelmektedir.[1]) ama birçok başka hastalıkta da kullanılmaya başlamışlardır, bu hastalıklar arasında Crohn hastalığı, sistemik lupus eritematozus, idyopatik trombositopenik purpura (ITP), myasthenia gravis sayılabilir.
Bu ilaçların bazıları kesin bir şekilde otoimmun hastalık olarak dile getirilemeyen ülseratif kolit hastalığının tedavisinde de kullanılmaya başlanmışlardır. (bakınız otoimmun hastalık listesi)
Bazı DMARD'lar hafif etkili kemoterapötiklerdir ama kemoterapinin bir yan etkisini - immunosüpresyon - kullanırlar.
Bu terim, ilacın hastalığın altında yatan ve oluşumunu tetikleyen süreçler üzerine etkili olduğu,bunları baskıladığı ya da geciktirdiği anlamına gelmektedir, tıpkı artmış eritrosit sedimantasyon hızı, azalmış hemoglobin düzeyi, artmış Romatoid Faktör düzeyi ya da daha güncel bir saptama olarak, artmış C reaktif protein düzeyi gibi. Aslında terim şu anda kemik ve kıkırdağa hasar veren süreçleri baskılayan ilaçlar için kullanılmaktadır. DMARD'lar ileride 'kimyasal olarak sentezlenen geleneksel ufak molekül ağırlıklı ialçalar' ya da 'genetik mühendisliği ile üretilmiş biyolojik ilaçlar' olarak iki alt gruba ayrılabilirler.
Üyeler
[değiştir | kaynağı değiştir]| İlaç | Mekanizma |
|---|---|
| Abatasept | T lenfosit eş uyarım inhibitörü |
| Adalimumab | TNF inhibitörü |
| Anakinra | IL-1 reseptör antagonisti |
| Apremilast | Fosfodiesteraz 4 inhibitörü |
| Azatiyoprin | Pürin sentez inhibitörü |
| Barisitinib | JAK inhibitörü |
| Sertolizumab pegol | TNF inhibitörü |
| Klorokin | İnflamasyon hücrelerinin apoptozu, kemotaksisin azaltılması, IL-1 baskılanması |
| Siklosporin A | Kalsinörin inhibitörü |
| D-penisilamin (günümüzde nadir kullanılır) |
T lenfosit sayılarının azaltılması |
| Etanersept | Sahte TNF reseptörü |
| Filgotinib | JAK inhibitörü |
| Golimumab | TNF inhibitörü |
| Altın tuzları (sodyum orotiyomalat, oranofin) (günümüzde nadir kullanılırlar) |
Bilinmiyor |
| Hidroksiklorokin | İnflamasyon hücrelerinin apoptozu, kemotaksisin azaltılması, TNF alfa inhibisyonu |
| İnfliksimab | TNF inhibitörü |
| Leflunomid | Pirimidin sentez inhibitörü |
| Metotreksat | Pürin metabolizması inhibitörü |
| Minosiklin | 5-LO inhibitörü |
| Rituksimab | B lenfositlerin yüzeyindeki CD20'ye karşı monoklonal antikor |
| Sarilumab | IL-6 reseptör antagonisti |
| Sekukinumab | IL-17 inhibitörü |
| Sulfasalazin | İnflamasyon hücrelerinin apoptozu, kemotaktik factörlerin artışı, IL-1 ve TNF alfa baskılanması |
| Tokilizumab | IL-6 reseptör antagonisti |
| Tofasitinib | JAK inhibitörü |
| Ustekinumab | IL-12 ve IL-23 inhibitörü |
Alternatifler
[değiştir | kaynağı değiştir]DMARD'larla tedavi başarısız olduğu zaman, siklofosfamid ya da steroid tedavisi sıklıkla otoimmun hastalığı kontrol altına almak için kullanılır. Bazı ciddi otoimmun hastalıklar klinik denemelerde Kemik İliği Nakli ile tedavi edilmektedir, bu da genellikle siklofosfamid tedavisi başarısız olduğu zaman uygulanır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Buer, Jonas Kure. 2015. "A history of the term “DMARD” 12 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Inflammopharmacology 23 (4):163-171. doi: 10.1007/s10787-015-0232-5. PMID 26002695 2 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları | |
|---|---|
| Gastrointestinal kanal / metabolizma (A) | |
| Kan ve kan yapıcı organlar (B) | |
| Kardiyovasküler sistem (C) | |
| Deri (D) | |
| Genitoüriner sistem (G) | |
| Endokrin sistem (H) | |
| Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI) | |
| Malign hastalıklar (L01-L02) | |
| Bağışıklık hastalıkları (L03-L04) | |
| Kaslar, kemikler ve eklemler (M) | |
| Beyin ve sinir sistemi (N) |
|
| Solunum sistemi (R) | |
| Duyu organları (S) | |
| Diğer ATC (V) | |
