Gama-glutamil transferaz
Gama-glutamil transferaz (γ-glutamiltransferaz, GGT, gama-GT EC 2.3.2.2), glutatyon gibi moleküllerde yer alan gama-glutamil fonksiyonel gruplarının, amino asit, peptit veya su (glutamat oluşur) gibi alıcılara transferini katalize eden bir transferaz enzimi.[1][2]:268
GGT, glutatyonun sentezi ve yıkımının yanı sıra ilaç ve zenobiyotik detoksifikasyon için kullanılan gama-glutamil döngüsünde önemli bir rol oynar.[3] GGT'nin hücresel sinyal transdüksiyonunda ve hücresel patofizyolojide çeşitli seviyelerde düzenleyici etkileri olan pro-oksidan bir rol oynayabildiğini gösteren kanıtlar da bulunmaktadır.[4]
Gama-transferaz birçok dokuda bulunur, bunlardan en dikkat çekici olanı ise karaciğer dokusudur.[5] GGT, tıpta tanısal bir belirteç olarak karaciğer, safra sistemi ve pankreas hastalıklarında önemlidir. GGT'de belirti göstermeden meydana gelen yükselmeler tipik olarak genellikle 12 ay veya daha fazla süren kronik viral hepatit enfeksiyonları olan hastalarda görülür. GGT seviyesindeki değişiklikler, genellikle alkalen fosfataz seviyesindekiler ile yakından ilişkilidir.[6][7]
Alkol, barbitüratlar ve fenitoin dahil pek çok madde GGT seviyelerini yükseltebilir.[8][9] Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar(aspirin dahil), sarı kantaron ve kava kullanımının ardından da GGT yükselmesi zaman zaman bildirilmiştir.[10] Yüksek GGT seviyeleri konjestif kalp yetmezliğinden de kaynaklanabilir.[11]
GGT ailesine ait insan proteinleri arasında GGT1, GGT2, GGT6, GGTL3, GGTL4, GGTLA1 ve GGTLA4 bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tate SS, Meister A (1985). "gamma-Glutamyl transpeptidase from kidney". Methods in Enzymology. Cilt 113. ss. 400-19. doi:10.1016/S0076-6879(85)13053-3. ISBN 978-0-12-182013-8. PMID 2868390.
- ^ Whitfield JB (Ağustos 2001). "Gamma glutamyl transferase". Critical Reviews in Clinical Laboratory Sciences. 38 (4). ss. 263-355. doi:10.1080/20014091084227. PMID 11563810.
- ^ Courtay C, Oster T, Michelet F, Visvikis A, Diederich M, Wellman M, Siest G (Haziran 1992). "Gamma-glutamyltransferase: nucleotide sequence of the human pancreatic cDNA. Evidence for a ubiquitous gamma-glutamyltransferase polypeptide in human tissues". Biochemical Pharmacology. 43 (12). ss. 2527-33. doi:10.1016/0006-2952(92)90140-E. PMID 1378736.
- ^ Dominici S, Paolicchi A, Corti A, Maellaro E, Pompella A (2005). "Prooxidant reactions promoted by soluble and cell-bound gamma-glutamyltransferase activity". Methods in Enzymology. Cilt 401. ss. 484-501. doi:10.1016/S0076-6879(05)01029-3. ISBN 9780121828066. PMID 16399404.
- ^ Goldberg DM (1980). "Structural, functional, and clinical aspects of gamma-glutamyltransferase". CRC Critical Reviews in Clinical Laboratory Sciences. 12 (1). ss. 1-58. doi:10.3109/10408368009108725. PMID 6104563.
- ^ Betro MG, Oon RC, Edwards JB (Kasım 1973). "Gamma-glutamyl transpeptidase in diseases of the liver and bone". American Journal of Clinical Pathology. 60 (5). ss. 672-8. doi:10.1093/ajcp/60.5.672. PMID 4148049.
- ^ Lum G, Gambino SR (Nisan 1972). "Serum gamma-glutamyl transpeptidase activity as an indicator of disease of liver, pancreas, or bone". Clinical Chemistry. 18 (4). ss. 358-62. PMID 5012259.
- ^ Lamy J, Baglin MC, Ferrant JP, Weill J (1974). "Determination de la gamma-glutamyl transpeptidase senque des ethyliques a la suite du sevrage". Clin Chim Acta. 56 (2). ss. 169-73. doi:10.1016/0009-8981(74)90225-3. PMID 4154814.
- ^ Rosalki SB, Tarlow D, Rau D (Ağustos 1971). "Plasma gamma-glutamyl transpeptidase elevation in patients receiving enzyme-inducing drugs". Lancet. 2 (7720). ss. 376-7. doi:10.1016/S0140-6736(71)90093-6. PMID 4105075.
- ^ "Kava Uses, Benefits & Dosage". Herbal Database. Drugs.com. 13 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ Ruttmann E, Brant LJ, Concin H, Diem G, Rapp K, Ulmer H (Ekim 2005). "Gamma-glutamyltransferase as a risk factor for cardiovascular disease mortality: an epidemiological investigation in a cohort of 163,944 Austrian adults". Circulation. 112 (14). ss. 2130-7. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.105.552547 . PMID 16186419.