Günlük dil
Günlük dil ya da gündelik konuşma dili, gündelik iletişim için bir dilsel toplulukta yaygın olarak, içtenlikli, tanıdık ve resmiyet dışı bir bağlamda kullanılan dilsel tip veya konuşma biçimidir.[1] Konuşmada, resmî olmayan bağlamlarda kullanılan ünlem ve diğer ifade araçlarının kullanımı ile karakterize edildiğinden dolayı sürekli değişen bir terminolojiye sahiptir. Bu nedenle en yaygın işlevsel konuşma tarzıdır.[2] Bu dilin kullanılması uzmanlık gerektirmez. Ayrıca eksik mantıksal ve sözdizimsel sıralamaya sahip olması nedeniyle de kolaylıkla normal dilden ayırt edilebilir.[3][4][5][6]
Bu türde bir konuşmayı tanımlamak için sözlüklerde genellikle colloquialism ya da colloquial (konuşma dili) terimi kullanılır.
Tanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Gündelik konuşma, resmî konuşma ya da resmî yazışmadan farklıdır.[7] Konuşmacıların genellikle rahat olduklarında ve özellikle bilinçli olmadıklarında kullandıkları dil biçimidir.[8] Konuşmada kullanılan bir ifade, resmîyete girdiğinde konuşma olarak etiketlenir. Yani resmî kullanımda farklı bir ifade tercih edildiğinde, sözlüklerde bunu tanımlamak için konuşma dili terimi kullanılır. Ancak bu, konuşma dili ifadesinin mutlaka argo ya da standart dışı dil biçimi kullanımı olduğu anlamına gelmez.
Bazı konuşma dilleri çok fazla argo içerir, ancak bazıları hiç argo kullanım içermez. Argo genellikle konuşma dilinde kullanılır, ancak bu özel kullanım belirli gruplarla sınırlıdır ve konuşma dilinin gerekli bir unsuru değildir. Örneğin; İngilizcedeki konuşma dili kullanımında yer almasa da sokak dili olarak bilinen argoda kısaltmalar veya küfürler yer alır.[8]
Bir ifadenin konuşma dili olarak tanımlanabilmesi için standart olmayan dil kullanımından (standart dışı dil biçimi kullanımı) ayırt edilebiliyor olması gereklidir.[9] Bununla birlikte standart olmayan dil kullanımı ile standart olan dil kullanımı arasındaki fark mutlaka resmî ve günlük konuşma dili arasındaki farkla bağlantılı değildir.[10] Resmî, günlük konuşma dili veya kaba dil, standart ve standart olmayan dil ikiliğinden ziyade, daha çok üslûp çeşitliliği ve diksiyon kullanımı meselesidir.[9][11] Fakat bununla birlikte, "konuşma dili" terimi, zaman zaman belirli bağlamlarda ve terminolojik düzende "standart dışı" ile de eşittir.[12][13]
Konuşma diline özgü isim veya aile adı, genellikle daha resmî veya teknik başka bir isim yerine, bir dilde bir kişiyi ya da şeyi tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir isim veya terimdir.
Dil felsefesinde, "konuşma dili", mantıkta veya felsefenin diğer alanlarında kullanılan özel biçimlerden farklı olarak sıradan doğal dildir. Mantıksal atomculuk alanında ise anlam, daha biçimsel önermelerden farklı bir şekilde değerlendirilir.
Diğer dil kullanımlarından ayrımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Konuşma dili, argo veya jargondan farklıdır. Argo, bölge, yaş veya sosyo-ekonomik kimliğe dayalı demografik bilgiler gibi yalnızca belirli sosyal gruplar tarafından kullanılan kelimeleri ifade eder.[14] Buna karşılık, jargon en yaygın hâliyle belirli meslekler, endüstriler, faaliyetler veya ilgi alanlarında kullanılır. Konuşma dili, bir dilin veya lehçenin çoğu anadili tarafından bilinen kısaltmalar, kaynaştırmalar, deyimler, kelime öbekleri ve diğer resmî olmayan kelimeleri ile deyimleriyle birlikte kullanılan argosunu içerir.[14]
Jargon, belirli bir faaliyet, meslek veya grupla ilgili olarak açıkça tanımlanan terminolojidir. Terim, belirli bir alanda çalışan veya ortak ilgi alanlarına sahip kişilerin kullandığı dili ifade eder. Argoya benzer şekilde, bir grubun üyeleri arasında sıkça tartışılan fikirleri, insanları ve bazı şeyleri ifade etmek için kullanılan bir kısaltmadır. Argodan farklı olarak, genellikle kasıtlı olarak geliştirilir.[15]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ İmer, Kâmile; Kocaman, Ahmet; Özsoy, A. Sumru (2013). Dilbilim Sözlüğü. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. s. 147. ISBN 978-605-4238-53-8.
- ^ Bańko, Mirosław (2006). Polszczyzna na co dzień (Lehçe). Varşova: Wydawnictwo Naukowe PWN. s. 84. ISBN 8301147938. OCLC 123970553.
- ^ Kwiek-Osiowska, Janina (1992). ABC... polskiej gramatyki: leksykon szkolny (Lehçe). Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego. ss. 101-103. ISBN 8370640486. OCLC 76290254.
- ^ Buttler, Danuta (1982). "Miejsce języka potocznego w wśród odmian współczesnego języka polskiego". Urbańczyk, Stanisław (Ed.). Język literacki i jego warianty (Lehçe). Wrocław.
- ^ Furdal, Antoni (1977). Urbańczyk, Stanisław (Ed.). Językoznawstwo otwarte (Lehçe). Opole: Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Języka i Literatury.
- ^ Buttler, Danuta (1977). "Polskie słownictwo potoczne". Poradnik Językowy (Lehçe).
- ^ colloquial. (n.d.) Dictionary.com Unabridged (v 1.1). Erişim tarihi: 10 Eylül 2008, Dictionary.com 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Trask, Robert (1999). Key Concepts in Language and Linguistics. Psychology Press. ss. 27-28. ISBN 978-0-415-15742-1.
- ^ a b Trudgill, Peter (2000). Sociolinguistics: An Introduction to Language and Society. Penguin UK. s. 17. ISBN 9780141926308. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ "NGS". 17. German Department, Hull University. 1992: 208-233. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ Trudgill, Peter (1999). "Standard English: what it isn't". Bex, T.; Watts, R.J. (Ed.). Standard English: The Widening Debate. londra: Routledge. ss. 117-128. 21 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Roger D. Hawkins; Richard Towell (2010). French Grammar and Usage. Routledge. s. x. ISBN 9780340991244. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ "The first issue of Colloquium". 28 Aralık 2016. 18 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ a b Zuckermann, Ghil'ad (2003). Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew. Palgrave Macmillan. ISBN 978-1403917232. 13 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ Lundin, Leigh (31 Aralık 2009). "Buzzwords– bang * splat !". Don Martin School of Software. Criminal Brief. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İsponyolca Günlük Dil Sözlüğü 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tractatus Logico-Philosophicus, Ludwig Wittgenstein