Flunitrazepam
 | |
| Farmakokinetik veri | |
|---|---|
| Biyoyararlanım | %64–77 (Oral) |
| Metabolizma | Hepatik |
| Eliminasyon yarı ömrü | 18–26 saat |
| Boşaltım | Renal |
| Tanımlayıcılar | |
| |
| CAS Numarası | |
| PubChem CID | |
| DrugBank | |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| ECHA Bilgi Kartı | 100.015.089 |
Rohypnol markası adı altında bilinen Flunitrazepam,[1] şiddetli insomniyi tedavi etmek ve anesteziye yardımcı olmak için kullanılan benzodiazepin türevi bir ilaçtır.[2] Diğer benzodiazepinlerde olduğu gibi, flunitrazepamın sadece kısa süreli kullanım için reçete edilmesi tavsiye edilmiştir.[2]
İlacın patenti 1962 yılında alınmış, 1974 yılında da tıbbi kullanıma girmiştir.[3] Flunitrazepam, yaygın olarak bir "date rape drug" olarak kullanılması ile bilinir.[4][5]
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu ilaç kullanıldığı ülkelerde, ciddi uykusuzluk vakalarının tedavisinde ve anesteziye yardımcı olamak için preanestezik görevinde kullanılır.[2]
İlaç, ketamin alan hastalar için eş zamanlı olarak uygulanabilir. Flunitrazepam, ketaminin yan etkilerini azaltır, bu da uyanma durumlarında daha az karışıklığa, nabız hızı üzerinde daha az olumsuz etkiye ve kan basıncında daha az dalgalanmaya neden olur.[6]
Yan etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Flunitrazepamın yan etki profili diğer benzodiazepinlere benzerdir. Uyku kalitesini düşürmesi nedeniyle gün içinde aşırı uykulu hissetmeye (somnolans) neden olabilir. Doz aşımı durumunda aşırı sedasyon, denge ve konuşma bozukluğu, solunum depresyonu, koma ve ölüme sebep olabilir. Bu nedenle, flunitrazepam intihar etmek için yaygın olarak kullanılır. Hamilelikte kullanıldığında fetüste hipotoniye neden olabilir.[kaynak belirtilmeli]
Bağımlılık
[değiştir | kaynağı değiştir]Flunitrazepam, diğer benzodiazepinlerde olduğu gibi yüksek bir bağımlılık potansiyeli taşır.[7] İlacın kesilmesi durumunda nöbetler, psikoz, uykusuzluk ve yüksek anksiyete ile karakterize benzodiazepin yoksunluk sendromu, özellikle uzun süreli kullanım durumunda ortaya çıkabilir.[7] Başlangıçtaki uykusuzluktan daha kötü olan "rebound" insomnia, kısa süreli tek gecelik doz tedavisinde bile flunitrazepam tedavisinin kesilmesinden sonra görülebilir.[8]
Paradoksal etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Flunitrazepam, bazı kişilerde anksiyete, saldırganlık, ajitasyon, konfüzyon, disinhibisyon, dürtü kontrolünün kaybı (impulsiflik), konuşkanlık, şiddete yönelim, hatta konvülzyonlar dahil olmak üzere paradoksal reaksiyonlara neden olabilir. Molekülün paradoksal etkileri, suç davranışına bile yol açabilir.[9]
Hipotoni
[değiştir | kaynağı değiştir]
Flunitrazepam gibi benzodiazepinler lipofiliktir ve membranları hızlıca penatre ederler. Bu nedenle flunitrazepam, yüksek ölçüde bir tutulum ile hızla plasentaya geçer. Flunitrazepam dahil olmak üzere benzodiazepinlerin hamileliğin son evrelerinde, özellikle yüksek dozlarda kullanımı, "disket bebek sendromu" olarak da bilinen hipotoni ile sonuçlanabilir.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Flunitrazepam". Drugs.com (İngilizce). 21 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ a b c Prescribing of Benzodiazepines Alprazolam and Flunitrazepam (PDF). Pharmaceutical Services Branch (İngilizce). New South Wales Health. 2013. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ Fischer, J¿nos; IUPAC; Ganellin, C. Robin (13 Aralık 2006). Analogue-based Drug Discovery (İngilizce). John Wiley & Sons. ISBN 978-3-527-60749-5. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ Schwartz, R. H.; Milteer, R.; LeBeau, M. A. (Haziran 2000). "Drug-facilitated sexual assault ('date rape')". Southern Medical Journal. 93 (6): 558-561. ISSN 0038-4348. PMID 10881768. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ Gautam, Lata; Sharratt, Sarah D.; Cole, Michael D. (19 Şub 2014). "Drug Facilitated Sexual Assault: Detection and Stability of Benzodiazepines in Spiked Drinks Using Gas Chromatography-Mass Spectrometry". PLOS ONE (İngilizce). 9 (2): e89031. doi:10.1371/journal.pone.0089031. ISSN 1932-6203. PMC 3929633 $2. PMID 24586489. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022.
- ^ Freuchen, I.; øSjstergaard, J.; Kuhl, J. B.; Mikkelsen, B. O. (Nisan 1976). "Reduction of Psychotomimetic Side Effects of Ketalar® (Ketamine) by Rohypnol®(Flunitrazepam) A Randomized, Double-Blind Trial". Acta Anaesthesiologica Scandinavica (İngilizce). 20 (2): 97-103. doi:10.1111/j.1399-6576.1976.tb05015.x. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ a b "Benzodiazepine Addiction: Symptoms & Signs of Dependence". American Addiction Centers (İngilizce). 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ Kales, A. (20 Nisan 1979). "Rebound insomnia. A potential hazard following withdrawal of certain benzodiazepines". JAMA: The Journal of the American Medical Association. 241 (16): 1692-1695. doi:10.1001/jama.241.16.1692.
- ^ Bramness, Jørgen G.; Skurtveit, Svetlana; Mørland, Jørg (2 Haziran 2006). "Flunitrazepam: Psychomotor impairment, agitation and paradoxical reactions". Forensic Science International (İngilizce). 159 (2): 83-91. doi:10.1016/j.forsciint.2005.06.009. ISSN 0379-0738.
- ^ Kanto, Jussi H. (1 Mayıs 1982). "Use of Benzodiazepines during Pregnancy, Labour and Lactation, with Particular Reference to Pharmacokinetic Considerations". Drugs (İngilizce). 23 (5): 354-380. doi:10.2165/00003495-198223050-00002. ISSN 1179-1950.
 | Farmakoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |