Fatoş Oyuncakları
| Kuruluş | 1971 |
|---|---|
| Genel merkezi | İkitelli, İstanbul, Türkiye |
| Önemli kişiler | Fatma İnhan |
| Web sitesi | fatos.com.tr |
Fatoş Oyuncakları, 1971-2001 arasında faaliyet göstermiş Türk oyuncak firması.
Türkiye’de en uzun süre faaliyet gösteren oyuncak şirketlerinden birisidir ve ülkede oyuncak üretimi alanında öncü rol oynamıştır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Fatma (Fatoş) İnhan tarafından 1971 yılında İstanbul'un Fatih ilçesinde bir atölyede üretime başladı. O yıl, bir yaşındaki oğluna hediye edilen oyuncak kedinin oğlunu korkutması üzerine çocukları için sevimli oyuncaklar yapmaya girişen Fatoş İnhan, ilk olarak "Tonton" adını verdiği bir oyuncak ayı üretmişti.[1] Tonton'dan sonra kedi, köpek, eşek ve bebek formunda içi dolgu kumaş oyuncaklar üretti ve tasarımlarına "Fatoş Oyuncakları" adını verdi. Fatoş Oyuncakları için başlangıçta 18 prototip oyuncak üretilmiş hangilerini nasıl üretime sokacakları anket yaparak kararlaştırılmıştır.[2]
Fatoş Oyuncaklarının atölyesi 1972 yılında İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’na (İMÇ), 1973’te Fatih’te 180 metrekarelik bir mekâna taşındı. 1975'te ise Maltepe’de 2500 metrekarelik bir tesiste bebek üretimine başladı.[3] 1974'te pembe panter, 1976 yılında sert ve yumuşak plastikten ağlayan, gülen, yürüyen, şarkı söyleyen, altını ıslatan, oynar gözlü bebek üretmeye; 1986'da ise uzun saçlı, kol ve bacakları eklemli oyuncak bebek üretimine başladı ve "Sevgi Bebek" olarak adlandırılan bir oyuncak bebek serisi çıkardı.[3][4] 1988'de projesini heykeltraş Saim Bugay'ın yaptığı, Türkiye’nin coğrafi bölgelerini temsil eden "Yöresel Bebekler" serisini yaptı.[5]
Fatoş Oyuncakları, 1987'den itibaren Fatoş Oyuncak adlı oyuncak mağazalarında satıldı. İlk mağaza, Türkiye'nin ilk alışveriş merkezi olan Galleria'da açıldı.[3]
Firma, 1990’da "Lady" adındaki oyuncak bebeği satışa sundu. 1991’de Barbie marka bebeklerinin Türkiye’de üretilmesi için lisans ve distribütörlük anlaşması yaptı; ancak çeşitli anlaşmazlıklar nedeniyle bu girişim 1997’de sonlandı.
Fatoş İnhan, Fatoş Oyuncakları'ın başarısı nedeniyle 2001 yılı başında dünyanın 40 girişimci kadınından biri seçildi. Firma, oyuncak sektörünün değişen şartları nedeniyle aynı yıl üretime son verdi.
Fatoş Oyuncakları günümüzde Ankara Üniversitesi Oyuncak Müzesi, Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi, Antalya Anadolu Oyuncak Müzesi, İstanbul Oyuncak Müzesi gibi müzelerde sergilenmektedir.[2][6][7][8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Barbie'ye Rakip Türk Oyuncağı "Fatoş"un Bilinmeyen Hikâyesi". Webtekno. 30 Temmuz 2023. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ a b Yanar, Ayşem (8 Ekim 2022). "Kompozit Ürünlerde Tekstil Konservasyonu:Ankara Oyuncak Müzesi Koleksiyonu'na Ait Bebekler". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 21 (84): 1930-1955. doi:10.17755/esosder.1080334. ISSN 1304-0278. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ a b c "Tek ve Çok Söyleşileri:Oyuncakçılık". Saltonline.org.tr. 11 Kasım 2016. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ "A'dan Z'ye: Barbie". bant mag. 10 Kasım 2021. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ Çintay, Nur (17 Eylül 2016). "İyi yol almış". Sabah. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ Özdal, Ayşenur (28 Nisan 2023). "Kültürel Mirasın Korunması Kapsamında Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi". Gaziantep University Journal of Social Sciences. 22 (2): 465-477. doi:10.21547/jss.1232208. ISSN 1303-0094. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ Pala, Pınar (24 Mayıs 2020). "Dokuma Park Anadolu Oyuncak Müzesi". Gezgingo | Pınar Pala. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ "Plastik Oyuncaklar - Fatoş Oyuncakları". IZI Travel (Portekizce). 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.