İçeriğe atla

Facelift (Alice in Chains Albümü)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Facelift
Alice in Chains
YayımlanmaAğustos 21, 1990[1]
KaydedilmeAralık 1989 – Nisan 1990
StüdyoLondon Bridge Studio, Seattle & Capitol Recording Studio, Hollywood
Tarz
Süre54:02
ŞirketColumbia
YapımcıDave Jerden
Alice in Chains kronolojisi
We Die Young(EP)
(1990)
Sap (EP)
(1992)

Facelift, 21 Ağustos 1990'da Columbia Records tarafından yayınlanan, Amerikalı grunge grubu Alice in Chains'in ilk stüdyo albümüdür. "We Die Young", "Man in the Box", "Sea of Sorrow" ve "Bleed the Freak" şarkıları tekli(single) olarak yayınlandı. "Man In The Box" 1992'de En İyi Hard Rock Vokal Performansı dalında Grammy Ödülü'ne aday gösterildi.[5] Facelift, grunge hareketinin 11 Eylül 1991'de altın sertifika alan ilk albümü oldu.[6] Albüm Billboard 200 listesinde 42 numaraya kadar yükseldi.[7] Platin sertifikasına sahip olup ve Amerika Birleşik Devletleri'nde iki milyon kopya satarak RIAA tarafından çift platin sertifikası aldı.[8]

Albüm gelişimi ve kaydı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel organizatör Randy Hauser bir konserde Alice in Chains'den haberdar oldu ve demo kayıtları için ödeme yapmayı teklif etti. Ancak grubun Washington'daki Music Bank stüdyosunda kayda girmesinden bir gün önce, polis, eyalet tarihindeki en büyük marihuana baskını sırasında stüdyoyu kapattı. The Treehouse Tapes adlı son demo, Seattle merkezli Soundgarden'ı da yöneten yöneticiler Kelly Curtis ve Susan Silver'a ulaştı. Curtis ve Silver demoyu, şirket başkanı Don Ienner ile randevu ayarlayan Columbia Records'un A&R temsilcisi Nick Terzo'ya iletti. The Treehouse Tapes'i temel alan Lenner aracılığı ile, 1989'da Alice in Chains ile Columbia ile anlaşır.

O dönem şirketin en önemli önceliği; grubun ilk resmi kaydı olan Temmuz 1990'da yayınlayan We Die Young EP'si oldu. We Die Young şarkısı metal radyoda hit oldu. Başarının ardından şirket, Alice in Chains'in ilk albümünü yapımcı Dave Jerden ile prodüksiyona taşıdı.[9] Gitarist Jerry Cantrell kayıt esnasında prodüktör Dave Jerden ile bir anısını şöyle anlatır; "Metallica, Tony Iommi'nin müzik karakterini alıp onu hızlandırdı. Senin yapacağın şey onu tekrar yavaşlatmak, Bana baktı ve 'Anladın mı?' dedi. İşi böyle aldım."[10]

Davulcu Sean Kinney, bu albümü kırık bir el ile çaldığını iddia ederek şunları söyledi;

"Kayıtta neredeyse çalmıyordum - Mother Love Bone davulcusu Greg Gilmore 'dan davul provasına başladık. Orada oturmuş tek elle çalıyordum ve ona rehberlik ediyordum. Dave Jerden içeri girdi ve "Siktir et, fişi çek. Bu olamayacak." Neyse ki, biraz ara verdik. Bunun üzerine 'Bunu kaçıramam' dedim. Stüdyoda alçılarımı kestim ve davul setinin yanında bir kova buz tuttum. Elimi buzla tuttum ve kırık bir el ile baterileri çaldım."

Facelift, Aralık 1989'dan Nisan 1990'a kadar Seattle'daki London Bridge Studio'da ve Hollywood'daki Capitol Recording Studio'sunda kaydedildi.[11] Facelift kayıt görüntüleri Alice in Chains'in Music Bank: The Videos DVD'sinde de bulunmaktdır[12]

Müzik ve sözler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gitarist Jerry Cantrell, albümün "karamsar bir auraya" sahip olmayı amaçladığını ve bu da "kara kara bir atmosferin ve Seattle hissinin doğrudan bir sonucu" olduğunu belirtti.[13] "Man in the Box" için müzikle ilgili olarak Cantrell, 1999 Music Bank box setinde "Bütün bu ritim ve eziyet, kendimizi bulmaya başladığımızda Alice'in olduğu gibi olmasına yardım etti" dedi.[12] Man in the Box'ın girişindeki voice box (efekt) kullanma fikri, bir gün arabasıyla stüdyoya gelirken Bon Jovi'nin "Livin 'on a Prayer" radyoda çalmaya başlamasıyla yapımcı Dave Jerden'e ilham olup gruba önerdi.[14]

Cantrell ayrıca grubun sesini bulmasına yardım ettiği için "I Can't Remember" a da atıfta bulundu.[12] Özellikle "It Ain't Like That" parçasını hatalı çalıp Cantrell'in hata olarak gösterdiği bir rifften çıktı, ancak bunu "harika bir hata" olarak nitelendirdi.

Cantrell, "Love, Hate, Love" ı "bu plağın başyapıtı" olarak adlandırdı ve Staley'in vokallerinin "harika" olduğunu ve şimdiye kadar yaptığı ve en sevdiği gitar sololarından birinin yer aldığını ekledi.[12]

Cantrell lirik içerikle ilgili olarak otobüse binerek prova yapmak için "We Die Young"ı yazdığını ve tüm bu 9, 10, 11 yaşındaki çocukları uyuşturucu satan çağrı cihazlarıyla [gördükten] sonra yazdığını söyledi. Bir cep telefonuyla uyuşturucu satan 10 yaşındaki bir çocuğun görüntüsü benim için "We Die Young" ile eşdeğerdi. "[12] MuchMusic USA ile kaydedilmiş bir röportajda vokalist Layne Staley, "Man in the Box" şarkısının sözlerinin kitle iletişim araçlarındaki sansür hakkında olduğunu ve "Yazdığımda gerçekten kafayı bulmuştum" dedi.[15]

"Bleed the Freak" hakkında Cantrell, sözlerin "dünyaya karşı bizi, sizi aşağılayan insanları" temsil ettiğini belirtti.[12]

Albümdeki "Sunshine" parçası Cantrell'in ölen annesi için yazılmıştır[16] ve Facelift onun anısına adanmıştı.[17]

Staley'nin "Real Thing" parçasının sonunda "Sexual chocolate, baby!" diye attığı çığlık, Sexual Chocolate adlı bir grubun şarkıcısı Eddie Murphy'nin oynadığı Coming to America filmine bir göndermedir.[18]

Albüm kapağı ve adı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1991'de Video Metal Sheet ile yaptığı röportajda Jerry Cantrell, albüm kapağı için orijinal fikrin grubun doğumunu temsil eden "embriyonik tipte bir şey" olduğunu söyledi. Ama sonunda daha korkutucu bir tonlama aldı ve müziğe oldukça iyi uydu.[19]

Grup, fotoğrafçı Rocky Schenck ile albüm sanatı için çeşitli fikirleri tartıştı. Bu fikirlerden biri, sanki bir göz küresinden çıkıyormuş gibi görünmesini sağlamaktı. Columbia Records, gruba fotoğraf çekimi için büyük bir bütçe vermedi, ancak Schenck onları o kadar çok sevdi ki, albümün çıkmasını sağlamak istiyordu. Bütçe, bir günlük çekim için zar zor yeterliydi, ancak Schenck bunu üç günden fazla uzattı. İlk çekim günü 2 Mayıs 1990'da Kaliforniya, Burbank'taki Oakwood Apartments'ın yüzme havuzunda gerçekleşti. Bandın bir göz küresinden çıktığı fikrini vermek için havuz ince bir plastik parçasıyla kaplandı. Grup üyeleri plastiğin altında yüzmek, yüzeye çıkmak ve ortaya çıktıkça nefes almak zorunda kaldılar, böylece plastik yüzlerini çarpıttı. O seanstaki fotoğraflardan biri, "We Die Young" single'ının kapağı olarak kullanılan Layne Staley'in diğer üyelerle plastiğe sarılı bir görüntüsünü içeriyordu.[20]

Schenck, yıllardır videolarında ve sanat fotoğrafçılığında kullandığı bir teknik olan, tek bir film karesinin farklı bölümlerini her seferinde bir pozlama yaparak çarpık bir görüntü oluşturacağı, kamera içi çoklu pozlama deneyleri yapıyordu. Grup, Schenck'in perili, çarpık yüzlerin siyah beyaz portrelerinden oluşan portföyünü görmüş ve ondan tekniği kopyalamasını istemişti. Schenck, orijinal siyah beyaz fotoğrafı kopyalamak istemedi, bu nedenle her grup üyesinin yüzünün fotoğraflarını kullanarak aynı tekniği renkli olarak denedi. Albüm kapağı olarak basçı Mike Starr'ın bir fotoğrafı seçildi. Fotoğrafı gördükten sonra grup, Facelift adını albümüne isim vermeye karar verdi.[20] Kapak için orijinal konsept, dört üyenin yüzlerinin tek bir şaşırtıcı ifadede üst üste bindirilmesiydi.

Satış ve başarılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Facelift, 21 Ağustos 1990'da piyasaya sürüldü ve 1991 yazında Billboard 200 listesinde 42 numaraya yükseldi.[21] Billboard 200'de Amerika'da ilk 50'ye giren grunge hareketinin ilk albümü ve 11 Eylül 1991'de Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği tarafından altın sertifika alan ilk albümdür.[6][8] Başarıyı takip eden bir sonraki albüm Nirvana'nın 27 Kasım 1991'de yayımlanan Nevermind albümüdür[22]

Facelift, "We Die Young", "Man in the Box" ve "Sea of Sorrow" single'larını içeriyordu, bunların hepsine müzik videoları eşlik ediyordu. AllMusic'ten Steve Huey, Facelift'i "hard rock ve heavy metal dinleyicileri arasında grunge ve alternatif rock için bir kitle oluşturmada en önemli kayıtlardan biri" diye yorumladı.

MTV albüme ait klibi yayımlamadan önce Facelift, yayımlamasının ilk altı ayında 40,000 kopya altında satıp başarısız bir sonuç aldı[23]

MTV "Man in the Box" klibini yayınladıktan sonra Mainstream Rock listelerinde 18 numaraya yükseldi, albümün takip single'ı "Sea of Sorrow" 27 numaraya ulaştı[24] ve Facelift, ABD'de 400.000 kopya sattı.[23]

Alice in Chains 1992 yılında Man in the Box şarkıları ile En İyi Hard Rock Vokal Performansı Grammy Ödülü'ne aday oldu, ancak ödül Van Halen'e gitti.[5] "Man in the Box" müzik videosu 1991 MTV Video Müzik Ödülleri'nde En İyi Heavy Metal / Hard Rock Videosu'na aday gösterildi.[25] Albüm 1991 Foundations Forum'da En İyi İlk Albüm ödülünü kazandı.[26][27]

Haziran 2017'de Ozzy Osbourne, Facelift'i "En Sevilen 10 Metal Albümünden" biri olarak listeledi.[28]

Albüm, Nisan 2019'da Rolling Stone'un "En İyi 50 Grunge Albümü" listesinde 14. sırada yer aldı.[29] Soundgarden baş gitaristi Kim Thayil de en sevdiği Grunge albümlerinden biri olarak Facelift'i seçti.[30]

Grup, Iggy Pop,[31] Van Halen, Poison,[13] ve Extreme gibi sanatçıların konser açılışlarını yaparak izleyici kitlesini genişletti.[23] 1991'in başlarında Alice in Chains, Anthrax, Megadeth ve Slayer ile Clash of the Titans'ın açılışını yaptı ve grubu geniş bir metal seyircisine hitap etti.[32] Tur sırasında grup bazı agresif metalci izleyicisinin saldırısına maruz kaldı; Bununla birlikte, Anthrax basçısı Frank Bello, o dönemi ve grubun tutumunun kendisini nasıl etkilediğini şöyle anlattı: "Saldırgan bir seyirci gördüğünde Layne seyircinin arasına atlayıp seyirci ile kavgaya tutuşurdu" PopMatters'tan Michael Christopher, o tur dönemden şöyle bahseder; "Nirvana Seattle'da Grunge sahnesini tamamen açmadan önce, Alice in Chains 1990'ların Facelift'iyle, Slayer ve Megadeth gibi turnelere katılıp bu turlardan metalci itici bir güç alıyordu, seyirci bu yeni türe alışık olmadığı için grubu defalarca yuhalanıyordu."

Grup daha sonra bu turnenin görüntülerini 1990'da Moore Tiyatrosu'nda çekilen video derlemesi Live Facelift'i yayınladı.

Tüm şarkılar Jerry Cantrell tarafından yazılıp bestelendi. 

No. Başlık Süre
1. "We Die Young"   2:32
2. "Man in the Box"   4:46
3. "Sea of Sorrow"   5:49
4. "Bleed the Freak"   4:01
5. "I Can't Remember"   3:42
6. "Love, Hate, Love"   6:26
7. "It Ain't Like That"   4:37
8. "Sunshine"   4:44
9. "Put You Down"   3:16
10. "Confusion"   5:44
11. "I Know Somethin (Bout You)"   4:22
12. "Real Thing"   4:03
Toplam süre:
54:02

EP'ler ve albüm dışı parçalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Facelift seanslarında kaydedilen "Killing Yourself", 1990 "We Die Young" plak single'ının B yüzü olarak yayınlandı. Ancak ana CD'de kendine yer bulamadı.

"I Can't Have You Blues", "Whatcha Gonna Do", "Social Parasite", "Bleed the Freak", "Sea of Sorrow" ve "Killing Yourself" şarkılar Alice in Chains adlı demoda 1988'de yayınlanmıştı.[12] Bu kayıtların remix'leri daha sonra grubun 1999'da müzik seti olan Music Bank'a dahil edildi.

1988'de "Chemical Addiction", "Fairytale Love Story", "Queen of the Rodeo", "Bite the Bullet", "King of the Kats", "I Can't Remember", "Sunshine", " The Real Thing "ve" Suffragette City "(bir David Bowie coverı) düşük kaliteli olarak çeşitli kayıt dışı demolarla yayınlandı. "Queen of the Rodeo" nın canlı bir versiyonu, 2000 canlı albüm Live'da ve Music Bank box setinde yer aldı. 1988 demo kasetinde yer alan şarkılarla ilgili olarak Cantrell şu açıklamayı yaptı; "Sanırım tüm bu şarkılarla kendimizi 'keşfediyorduk'."[12]

Grafik (1991) Zirve
durumu
ABD Billboard 200[21] 42
Yıl Single Grafik Zirve
durumu
1991 "Man in the Box" ABD 18[33]
1992 "Sea of Sorrow" 27[34]

Satış Sertifikaları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Sertifika Satış
ABD(RIAA) 2 x Platinum 2.000.000
  1. ^ "Alice in Chains' Facelift: 25 Album Facts". VH1. 21 Ağustos 2015. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  2. ^ a b c Rivadivia, Eduardo (21 Ağustos 2015). "HOW ALICE IN CHAINS BRIDGED ROCK ERAS WITH 'FACELIFT'". 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2019. 
  3. ^ Huey, Steve. "Facelift". AllMusic. Erişim tarihi: 1 Ocak 2008. 
  4. ^ Childers, Chad (6 Haziran 2013). "BEST DEBUT HARD ROCK ALBUMS". Loudwire. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020. 
  5. ^ a b "34th Grammy Awards - 1992". Rockonthenet.com. 5 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2007. 
  6. ^ a b "How Alice in Chains Bridged Rock Eras With 'Facelift'". Ultimate Classic Rock. 21 Ağustos 2015. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  7. ^ "Alice in Chains Chart History – Billboard 200 – Facelift". Billboard. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  8. ^ a b "Recording Industry Association of America". RIAA. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  9. ^ "Discography – Dirt". Aliceinchains.com. 3 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2008. 
  10. ^ "Production legend Dave Jerden on 13 career-defining records". Music Radar. 30 Ekim 2013. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  11. ^ Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books. 4 Ağustos 2015. s. 118. ISBN 978-1250048073. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  12. ^ a b c d e f g h Liner notes, Music Bank box set. 1999.
  13. ^ a b Moses, Michael (Eylül 1991). "Alice in Chains: Who is Alice and Why is She in Chains?". Rockbeat magazine. 
  14. ^ Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books. 4 Ağustos 2015. ss. 115-116. ISBN 978-1250048073. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  15. ^ "Layne Staley and Sean Kinney on dark songs and the meaning of "Man In The Box"". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  16. ^ New Music Preview: Alice in Chains. Spin. Ocak 1991. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2010. 
  17. ^ Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books. 4 Ağustos 2015. s. 126. ISBN 978-1250048073. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  18. ^ Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books. 4 Ağustos 2015. s. 116. ISBN 978-1250048073. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  19. ^ "Jerry Cantrell explains the concept for the cover of Alice In Chains' album "Facelift"". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  20. ^ a b Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books. 4 Ağustos 2015. ss. 126-128. ISBN 978-1250048073. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  21. ^ a b "Alice in Chains - Artist chart History". Billboard.com. 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2007. 
  22. ^ "Nirvana (Nevermind) - Recording Industry Association of America". RIAA. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  23. ^ a b c Gill, Chris (September 1999). "Dirt". Guitar World.
  24. ^ "Singles". Billboard.com. 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2007. 
  25. ^ "1991 MTV Video Music awards". Rockonthenet.com. 3 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2007. 
  26. ^ "West Coast Awards Winners!" (PDF). RAW Magazine. 30 Ekim 1991. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  27. ^ "Alice in Chains at Concrete Foundation Awards". 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  28. ^ "Ozzy Osbourne's 10 Favorite Metal Albums". Rolling Stone. 26 Haziran 2017. 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2017. 
  29. ^ "50 Greatest Grunge Albums". Rolling Stone. 1 Nisan 2019. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  30. ^ "Soundgarden's Kim Thayil: My Favorite Grunge Albums". Rolling Stone. 2 Nisan 2019. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  31. ^ "Enotes - Alice in Chains". Enotes.com. 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007. 
  32. ^ "Alice in Chains Guitarist Discusses 1990 Clash of the Titans tour, Touring With Ozzy". Blabbermouth.net. 7 Ekim 2007. 8 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2008. 
  33. ^ "Alice in Chains Chart History – Mainstream Rock – "Man In The Box"". Billboard. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  34. ^ "Alice in Chains Chart History – Mainstream Rock – "Sea of Sorrow"". Billboard. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.