İçeriğe atla

Estetik diş hekimliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Estetik diş hekimliği veya kozmetik diş hekimliği, estetik ve kozmetik yönümlü diş hekimliği dalıdır. Genellikle dişlerin ve diş etlerinin ve/veya ısırığın görünümünü (mutlaka işlevselliği olmasa da) iyileştiren herhangi bir diş tedavisine atıfta bulunmak için kullanılır. Diş temizliği, diş parlatma, diş beyazlatma, diş kaplama işlemleri, porselen diş, diş protezi, diş dolgusu, diş mücevheri, diş implantı ve braket ekleme estetik görevlerine dahildir. Öncelikle diş estetiğinde renk, pozisyon, şekil, boyut, uyum ve genel gülümseme görünümünde iyileştirmeye odaklanır.[1] Pek çok diş hekimi, bu alandaki özel eğitim, uzmanlık ve deneyimlerine bakılmaksızın kendilerini "estetik diş hekimi" olarak adlandırır. Bu durum hastalar açısından yanıltıcı ve etik olmayan bir durum olarak nitelendirilmektedir.[2] Amerikan Diş Hekimleri Birliği, estetik diş hekimliğini diş hekimliğinin resmi bir uzmanlık alanı olarak kabul etmemektedir.[3] Ancak hala kendilerini estetik diş hekimi olarak tanıtan diş hekimleri mevcuttur.

Alanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağırlıklı olarak diş estetiğine odaklanan iki diş uzmanlığı vardır. Bunlar:

  1. protez [4] ve
  2. Ortodonti [5]

Genel estetik diş hekimliği seçenekleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Estetik diş hekimliği şunları içerebilir:

  1. dişlere veya diş etlerine diş materyali eklenmesi – örnekler: yapıştırma, porselen kaplamalar (laminalar), kronlar (kapaklar), diş eti greftleri
  2. diş yapısının veya diş etlerinin çıkarılması – örnekler: emayeoplasti, gingivektomi
  3. diş malzemeleri, diş yapısı veya diş etleri ekleme veya çıkarma – örnekler: diş beyazlatma (ağartma), diş lazeri ile beyazlatma, diş eti depigmentasyonu
  4. yüz görünümünde iyileşme ile birlikte dişlerin düzeltilmesi [6] – ortodonti
  5. kaplamalar, diş laminatları - muhafazakar
  6. diş taşı ve diş plağı temizliği
Bir klinik ziyaretinde gerçekleştirilen diş şekillendirme (şekillendirme) ve yapıştırma.

Beyazlatma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyazlatma veya "diş beyazlatma" en yaygın estetik diş prosedürüdür. Beyazlatma, çoğu hasta için etkili olan güvenli bir işlemdir. Muayenehane tedavileri yanı sıra, peroksit jel içeren kitler vasıtası ile evde tedaviler gibi diş hekimi denetimli yöntemler de dahil olmak üzere çoklu beyazlatma seçenekleri mevcuttur.[7]

Lazer beyazlatma, diş etlerinin lastik bir örtü ile kaplandığı ve dişlere beyazlatma kimyasalının uygulandığı bir diş beyazlatma tekniğidir. Daha sonra beyazlatma işlemini hızlandırmak için argon lazer ışını dişlerin üzerine yansıtılır. Bu lazer beyazlatma kimyasalını aktive eder ve diş rengini açar.[8] Lazer beyazlatmanın diğer işlemlere göre diş beyazlatmada altı kat daha etkili olduğu söylenmektedir.[9]

yeniden şekillendirme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dişin yeniden şekillendirilmesi, dişin görünümünü iyileştirmek için mine kısımlarını kaldırır. Küçük bir çıkıntıyı düzeltmek veya dişlerin uzunluğunu, şeklini veya konumunu değiştirmek için ve ayrıca diş boyutu uyumsuzluğu olduğunda kullanılabilir; çarpık veya aşırı uzun dişleri düzeltmek için kullanılabilir. Çıkarılan mine yeri doldurulamaz ve bazen dentini açığa çıkarabilir. Emayeoplasti, odontoplasti, kontürleme, yeniden şekillendirme, estetik şekillendirme, narinleştirme, soyma olarak da bilinir. Bu prosedür hızlı sonuçlar verir ve hatta belirli koşullar altında diş tellerinin yerini alabilir.

Fissür Örtücü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fissür Örtücü, mine benzeri bir dental kompozit materyalin renk uyumlu hale getirildiği, diş yüzeyine uygulandığı, uygun diş konturuna şekillendirildiği, sertleştirildiği ve ardından cilalandığı bir işlemdir. Yapıştırılmış restorasyonlara örnek olarak, çürük ve çatlamış dişleri onarmak için kullanılan inleyler ve onleyler verilebilir. Küçük ila orta dereceli çürük, erozyon veya küçük kırıklardan zarar gören dişler, dişlere yapıştırılan doğrudan kompozit restorasyonlarla onarılabilir. Estetik özellikle anterior kompozit restorasyonlarda kritik öneme sahiptir.

Köprüleme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diş köprüleri, bir veya daha fazla eksik dişin yerini almak için kullanılır. Eksik dişlerin bıraktığı boşluğun her iki yanındaki dişler hazırlanır.[10] Bir köprü, dayanaklar, hazırlanan dişler ve pontikler adı verilen eksik, takma dişlerden oluşur.[11] Bu prosedür, bir veya daha fazla eksik dişi değiştirmek için kullanılır ve yapıştırılır. Köprüler toplamda üçten fazla dişten oluşabilir ve herhangi bir köprünün canlılığı genellikle Ante Yasası uygulanarak ve dişlerin ağızda nerede olduğu değerlendirilerek belirlenir.[12] Çoğu köprü sabittir, kaldırılamazlar. Kısmi protezler gibi sabit köprüler de çıkarılamaz. Ağzın ön dişler gibi daha az stres altında olan bölgelerinde konsol köprü kullanılabilir. Konsol köprüler veya Maryland Köprüleri,ön dişeri değiştirmek veya ön eksik dişleri tamamlamak için kullanılır, bu köprüler minimal invazivdir ancak başarısızlık konusunda bir üne sahiptir.[13]</ref> Köprüler ciddi ağız hijyenine bağlılık gerektirir ve risk taşır.[14] Köprülerin ortalama ömrü, yaklaşık on yıl olan kuronlarınkine benzer.[15]

kaplamalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Diş hazırlığından önce diş hekimine rehberlik etmek için üretilmiş anatomik mum maketi

Kaplamalar, doğrudan dişlere yapıştırılan ultra ince, özel yapım porselen laminatlardır. Beyazlatma işlemlerine iyi yanıt vermeyen dişlerin boşluklarını kapatmak, şeklini iyileştirmek veya rengini değiştirmek için bir seçenektir. Vakaların çoğunda, optimal sonuçlar için bir miktar diş küçültme gereklidir. Hoş bir gülümseme elde etmek için diş hekimleri, kaplama imalatından önce diş hazırlığı kılavuzu görevi gören tanısal maketler üretir,[16] diş hekiminin hastanın dişlerinde yapılması gereken değişiklikleri boyuta göre görselleştirmesini sağlar, şekil ve orantı, diş eti-kontur, dudak konturu ve gülümseme çizgisi ile ilişkisi.[17] Estetik, fonetik ve diş oklüzyonu hakkında ön değerlendirme yapabilen ön değerlendirme geçicilerinin oluşturulmasında maketler büyük bir yardımcı olabilir, ayrıca klinisyenlere herhangi bir düzeltme yapmaları gerekip gerekmediğini kontrol etme fırsatı verir.

implantlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diş implantları, eksik dişlerin yerine protetik protezlerdir. ICOI'ye (Uluslararası Oral İmplantologlar Kongresi ) göre, implant olarak tanımlanan şeyin genellikle üç bölümü vardır: ağırlıklı olarak titanyumdan (kemiğe yerleştirilen) yapılan implant cihazı, abutment ve bir diş kronu veya abutment aracılığıyla implanta bağlanan bir takma diş.

Diş Eti Çizgisini Kaldırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diş eti çizgisini kaldırma, diş eti çizgisini yükselten ve şekillendiren estetik bir diş prosedürüdür. Prosedür, daha uzun veya daha simetrik dişlerin görünümünü oluşturmak için diş eti dokusunun ve/veya alttaki kemiklerin yeniden şekillendirilmesini içerir.[18]

Düzleştirme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Metal diş telleri öncelikle çapraşık veya yanlış hizalanmış dişleri düzeltmek için kullanılır. Çene hizası gibi sorunları düzeltmek birincil amaç olsa da estetiği de iyileştirebilir.[19]

Şeffaf plaklar, geleneksel metal diş tellerine alternatif olarak kullanılmaktadır. Şeffaf plaklar metal diş telleriyle karşılaştırılabilir sonuçlar verir ve geleneksel diş tellerinden daha az fark edildiğinden bazı hastalar tarafından tercih edilir.[19]

Isırık ıslahı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Isırık Islahı tedavisi, dişlerini gıcırdatma veya asit reflü nedeniyle yıllarca aşırı derecede aşınmış hastalar için dikey boyutlarını değiştirebilen hastalar içindir. Bu onlara yüzlerine kapalı veya daha kısa bir görünüm ve gülümseme verir. Nitelikli bir profesyonel, ısırıklarını açarak dikey boyutlarını geri kazanabilir.

Materyal

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geçmişte diş dolguları ve diğer diş restorasyonları altından, amalgam ve diğer metallerden yapılırdı ve bunların bazıları porselen ile kaplanmıştır. Şimdi, diş çalışmaları tamamen doğal diş yapısının görünümünü daha yakından taklit eden porselen veya kompozit malzemelerden yapılabilir. Bu diş rengindeki malzemeler, alttaki diş yapısına reçine yapıştırıcılar ile yapıştırılır. Gümüş dolguların (amalgamların) aksine, tamamen cıva içermezler. Estetik diş hekimliği birçok yeni prosedürü kapsayacak şekilde gelişmiştir ve sürekli olarak yeni diş malzemeleri tanıtılmaktadır.

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Newell Sill Jenkins (1840–1919), hayatının çoğunu Almanya'nın Dresden kentinde geçiren Amerikalı bir diş hekimiydi.[20] Jenkins porselen emayesini geliştirdi ve geliştirdi, böylece porselen pasta, porselen inleyler, diş kronları ve köprülerin bir bileşimini yaptı. Bu nedenle estetik diş hekimliğinin kurucusu olarak kabul edilir.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Schmidt, Christopher J (August 2006). "Cosmetic dentistry". Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery. 14 (4): 254-259. doi:10.1097/01.moo.0000233596.68928.39. PMID 16832182. 
  2. ^ Maihofer MG (February 2009). "Cosmetic dentistry is not a recognized specialty". J Mich Dent Assoc. 91 (2): 18. PMID 19288658. 
  3. ^ "Specialty Definitions". American Dental Association. 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015. 
  4. ^ "Home - American College of Prosthodontists". prosthodontics.org. 19 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "What is an Orthodontist And What Do They Do?". Orthodontics Australia (İngilizce). 5 Aralık 2019. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  6. ^ "Braces And Changes In Facial Shape and Appearance — Before and After". Orthodontics Australia (İngilizce). 27 Eylül 2017. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  7. ^ "Tooth Whitening - From "Is Teeth Whitening Safe". www.berwickdcas.com.au. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. 
  8. ^ Sun G (2000). "The role of lasers in cosmetic dentistry". Dental Clinics of North America. 44 (4): 831-850. PMID 11048275. 
  9. ^ "Teeth whitening facts". Advancewhitening. 9 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2018. 
  10. ^ "Bridges | American College of Prosthodontists". www.gotoapro.org (İngilizce). 21 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  11. ^ "Glossary of Dental Clinical and Administrative Terms". www.ada.org (İngilizce). 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017. 
  12. ^ "Crown to Root Ratio | Diamond Dental". www.diamond-dental.com.au (İngilizce). 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. 
  13. ^ Durey, K.A. (12 Ağustos 2011). "Resin bonded bridges: techniques for success". British Dental Journal. 211 (3): 113-118 (2011). doi:10.1038/sj.bdj.2011.619. PMID 21836574. 
  14. ^ "CONSENTING TO COMPLEX DENTISTRY" (PDF). Office of the Public Advocate. January 2015. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015. 
  15. ^ "Ten year survival of bridges placed in the General Dental Services in England and Wales". Journal of Dentistry. 40 (11): 886-895. November 2012. doi:10.1016/j.jdent.2012.07.002. PMID 22864053. 
  16. ^ "Wax-up and mock-up. A guide for anterior periodontal and restorative treatments". ResearchGate. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ Thomas, Manuel S; David, K (1 Ocak 2014). "Importance of anatomic mock-up for predictable esthetic smile design with ceramic veneers". Journal of Interdisciplinary Dentistry (İngilizce). 4 (1). 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022. 
  18. ^ Barker, Olivia (18 Ocak 2008). "Patients smile at getting long in the tooth". USA Today. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015. 
  19. ^ a b "Dental braces - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. "Dental braces - Mayo Clinic" 14 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. www.mayoclinic.org. Retrieved 2021-04-15.
  20. ^ Dr. Newell Sill Jenkins 20 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Revue d'histoire de l'art dentaire, p. 20.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Estetik_diş_hekimliği&oldid=32558815" sayfasından alınmıştır