Esin Güneş cinayeti
Esin Güneş | |
|---|---|
| Doğum | 20 Mart 1984 Siirt, Türkiye |
| Ölüm | 24 Ağustos 2010 (26 yaşında) Siirt, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Kadın Cinayeti (Femicide) |
| Meslek | Öğretmen |
Esin Güneş cinayeti, sınıf öğretmeni Esin Güneş'in 24 Ağustos 2010 günü Siirt'te, boşanmak istediği eşi tarafından uçurumdan atılarak öldürülmesidir.
Eşi, Esin Güneş'in Siirt'in Tillo olarak adlandırılan uçurum bölgesinde intihar ettiğini iddia etmiş, böylece olayın üstü kapatılmaya çalışmış, ölüm sebebinin intihar değil cinayet olduğu, 3 yıl süren hukuk mücadelesi ile ortaya çıkmıştır. Dava süreci, uzun süren gerçeğin ortaya çıkarılması ve adalet arayışıyla Türkiye’nin gündemine geldi.
Cinayet ile ilgili ilk soruşturmanın ardından takipsizlik kararı verilerek kapatılan dava, ailesinin verdiği mücadele ile tekrar açılıp, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nun konuyu gündeme taşıması ve bölgedeki birçok kadın derneği ile beraber dava takibi sonucu aydınlandı. 3 yıl boyunca tutuksuz yargılanan ve hakkında savcı tarafından beraat talep edilen failin suçu işlediğini, Adli Tıp Kurumu kanıtlayamadı. Esin’in avukatlarının ODTÜ Fizik Bölümü’ne yaptıkları başvuru sonucu alınan rapor ile “fizik kanunlarına göre Esin Güneş’in, herhangi bir dış etken olmadan düşme ihtimalinin %0 olduğu” ortaya çıktı, cinayet ispatlandı ve fail müebbet hapis cezası aldı. Bu karar ve dava süreci, diğer şüpheli ölümlerin yargılanma süreci için emsal oluşturarak hukuk literatürüne girdi.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Esin Güneş 1984 yılında Siirt’in Kurtalan ilçesinde dünyaya gelmiş; Siirt Üniversitesi’nde sınıf öğretmenliği bölümünden mezun olup öğretmenlik yapmaya başlamıştı. 2008 yılında güvenlik görevlisi Güven Güneş ile evlendi. İki yıl sonra eşinden şiddet gördüğünü ve bu yüzden boşanmak istediğini söyleyerek ailesinin yanına döndü. Güven Güneş, şiddet göstermeyeceğine ve baskı uygulamayacağına söz vererek Esin Güneş’in tekrar eve dönmesini istedi; Esin Güneş, cinayetten on gün önce tekrar Güven Güneş’in yanına yerleşti. Eşinin yanına yerleşme kararının baskı altında verildiği; ablasına attığı mesajlar ile anlaşılmıştır. Güven Güneş, Esin Güneş’in ailesine "Bizde boşanma yok, ölüm vardır." demiştir.
Cinayet günü
[değiştir | kaynağı değiştir]Esin Güneş, 24 Ağustos 2010 günü ablası ile konuşup çarşıya gitmek üzere sözleşti. Ancak daha sonra mesaj atarak eşinin izin vermediğini haber verdi. Annesi ve ablası daha sonra kendisine ulaşamadı, telefona eşi Güven Güneş çıkarak Esin'in dışarı çıkmasına izin vermediğini söyledi. Hemen kızının evine giden Esin Güneş’in annesi Fahriye Işık, pencerenin açık olduğunu ama evde kimsenin olmadığını fark etti, komşudan kızının eşiyle beraber evden hızla çıktıklarını öğrendi. Akşam, Güven Güneşin babası telefon ederek Esin’in uçurumdan düştüğünü söyledi. Dava sürecinde öğrenildiği üzere ise Güven Güneş, Esin Güneş'i öldürmek üzere taksici arkadaşı Beşir Üzüm'den yardım alarak bağımlılarının gittiği, ıssız ve uçurumun kenarında bulunan “Kale” diye bilinen mesire alanına götürmüştü. Esin Güneş, eşinin uçurumdan atması sonucu ölmüştür.
Dava süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Esin Güneş'in ölümü ilgili dosya başlangıçta takipsizlik kararı verilerek kapatıldı.[1] Esin Güneş'in tırnaklarında farklı bir kişiye ait DNA’ya rastlanması, başörtülü bir kadın olmasına rağmen olay günü evden başörtüsü olmadan çıkması, katilin piknik yapmaya gittiklerini söylediği yerin ıssız ve daha çok madde bağımlılarının gittiği bir yer olduğunun anlaşılması göz önüne alınmadı. Esin Güneş'in ailesi, kızlarının kaza sonucu ölmediğini, damatları tarafından öldürüldüğünü iddia etti ve kendi imkanlarıyla topladıkları delillerle Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak olayın soruşturulmasını istedi. Savcılık, Esin Güneş’in eşi ile taksici arkadaşı Beşir Üzüm hakkında, ’kasten adam öldürmek’ suçlamasıyla dava açtı. Aile fertleri, adalet arayışını kamuoyuna yansıtmak istediği için Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’na bir mektupla ulaştı.
Dava, 30 Kasım 2011 tarihinde tekrar açıldı. Görülen ilk duruşmada Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu adliye önünde basın açıklaması yapmış ve Çağdaş Hukukçular Derneği’nin avukatları ile beraber duruşmaya katılmıştır.[2]
Duruşmaya sanık olarak çıkan Güven Güneş ifadesinde “Taksici arkadaşım Beşir Üzüm’ün kullandığı araçla bölgeye gittik. Eşim hava alsın, gezelim, piknik yapalım istedik. Kamelyada otururken ayağa kalkmak istedi. Bu sırada ayağı takıldı ve düştü” diyerek ifade verdi.[3] Mahkeme Esin Güneş'in düşüp düşmediğini anlamak için Adli Tıp Kurumu'ndan rapor istedi. Adli tıp raporunda mevcut adli ve tıbbi belgelerle tıbben tayininin yapılamadığına oy birliği ile karar verildiği belirtildi.[1]
Güven Güneş ve Beşir Üzüm 10 duruşma boyunca tutuksuz yargılandı. 11. duruşma öncesinde Siirt Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunmak üzere ODTÜ Fizik Bölümü’nden ikisi profesör, biri doçent olmak üzere üç akademisyen bir rapor hazırladı.[4] Ölümün “yatay ilk hız”, “serbest düşme”, “çarpmayla kazanılan hız” gibi fizik bilimi kavramlarıyla irdelendiği raporun sonuç kısmında “24 Ağustos 2010 tarihinde, 16:30 sıralarında, Siirt ilinin Aydınlar ilçesi Kale mevkiinde meydana gelen, 1985 doğumlu Esin Güneş’in “Şüpheli Ölüm Olayı” ile ilgili olarak vardığımız sonuç, herhangi bir dış etki olmadan, ikinci zemini atlayıp, üçüncü zemine düşmesi ihtimalinin neredeyse sıfır olduğudur" ifadesine yer verildi.[5] Bu tespit üzerine savcılık iki isim hakkında da müebbet hapis istedi.[4] 10 Şubat 2013 tarihinde Sabah gazetesi haberi manşetine taşıdı.[6]
27 Şubat 2013’te görülen 11. duruşmada gazete manşetini Güven Güneş'in avukatı mahkemeye sunarak "Hakkımızda karalama kampanyası yapılıyor" dedi. Aynı duruşmada Güven Güneş için tutuklama kararı çıktı. Mahkeme, Beşir Üzüm için ise denetimli serbestlik ve yurt dışına çıkma yasağı kararı aldı.[7]
13 Mart 2013 günü görülen karar duruşmasında Güven Güneş Esin Güneş’i kasten öldürme suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapsi cezasına çarptırıldı. Güven Güneş’in duruşmadaki “iyi hali” gerekçe gösterilerek cezası müebbet hapse çevrildi. Beşir Üzüm'e beraat verilmekle birlikte, hakkında suça yardım etmekten mahkeme tarafından suç duyurusu yapıldı.[8]
Yargıtay 1. Ceza Dairesi, sanık ve mağdur tarafın karşılıklı temyiz ettiği kararı Haziran 2015'te onadı. Bu kararla, bu tür suçlarda üniversitelerin hazırladığı raporların kanıt sayılmasının önü açıldı.[4]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Dosyanın kapanmasının ardından tekrar başlayan duruşmaları Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu takip etti; her duruşma adliye önünde basın açıklaması yaptı. Dönemin milletvekilleri Melda Onur ve Nursel Aydoğan duruşmaları takip etti.[9][10] Son duruşmaya Berfin Kadın Danışma Merkezi, ÇHD'li avukatlar, İHD Siirt Şubesi, DÖKH, EHP'li Kadınlar, EKH, DÖKH, BDP kadın meclisi üyeleri, Siirt Barış Anneleri İnisiyatifi, EPİDEM, DİKASUM, Ceren Kadın Derneği, Bağlar Kadın Kooperatifi, Ekin Ceren Kadın Merkezi, Kardelen Kadın Merkezi, Bismil Nujin Kadın Merkezi, Lice Nujiyan Kadın Merkezi, Ergani Selis Kadın Merkezi, Çınar Jinvar Kadın Merkezi çalışanları, CHP'li kadınlar, DİSK ve KESK kadın komisyonu üyeleri, İMECE Kadın Derneği üyeleri de katıldı.
Temyiz süresinin ardından Yargıtayın davada uygulanan iyi hal indirimlerini onaması da kadın derneklerinin tepkisine ve protesto eylemlerine sebep oldu.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Koyuncu, Turan (27 Şubat 2013). "Esin öğretmen davasında şüpheli eş tutuklandı". Milliyet gazetesi. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Esin Güneş Davası Başladı". kadincinayetlerinidurduracagiz.net. 7 Şubat 2013. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ Koyuncu, Turan (13 Mart 2013). "Esin öğretmenin eşine müebbet hapis cezası". Hürriyet gazetesi. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ a b c "Uçurumdan itip öldürene 'iyi hal indirimi'". Hürriyet gazetesi. 26 Haziran 2015. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016.
- ^ "Esin Güneş davası Sabah gazetesinin manşetinde". yarinhaber.net. 10 Şubat 2013. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Esin Güneş davasında tutuklama kararı çıktı". Sabah gazetesi. 27 Şubat 2013. 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Katil zanlısı eşe müebbet". İhlas Haber Ajansı. 13 Mart 2013. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Kadınlar Esin Güneş davasının takipçisi... - Muhalefet". www.muhalefet.org. 9 Ocak 2013. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Esin öğretmen cinayetine müebbet". NTV. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Kadın Derneklerinden Esin Güneş Davasına İlişkin Açıklama". Haberler.com. 29 Haziran 2015. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anıt sayaç sayfası 12 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.