Erol Erduran
Prof. Dr. Erol Erduran (4 Kasım 1932 - 5 Ağustos 2011) etkili bir Kıbrıs Türkü eğitimci ve yazar.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Erduran, 4 Kasım 1932'de Britanya Kıbrısı'ın Larnaka kentinde doğdu ve 5 Ağustos 2011'de İngiltere'nin Bristol kentinde öldü. Fulbright Komisyonu'nda Kıbrıs Türk toplumunu temsil etti ve British Council ve Goethe Enstitüsü gibi diğer uluslararası kuruluşlarla yakın çalıştı.
Erduran'ın öğretmenlik felsefesi üzerine ilgi duymasının nedeni saygın bir öğretmen olan babası Hasan Nihat'tı. Hasan Nihat'ın ölümünden 60 yıl sonra Kuzey Kıbrıs'taki bir sokağa adı verilmiştir.
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Erduran, Güzelyurt Öğretmen Koleji'nde (bugünkü Atatürk Öğretmen Akademisi) eğitim gördü ve ardından Kıbrıs'ta İnönü ve Küçük Kaymaklı da dahil olmak üzere birçok köy okulunda öğretmenlik yaptı. İngiltere'de okumak için burs alan ilk Kıbrıslı öğretmenlerden biriydi ve burada 1962'de Cardiff'teki Galler Üniversitesi'nde yabancı dil olarak İngilizce üğretimi lisansını tamamladı.
Öğretmenlik kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kıbrıs'a döndükten sonra Erduran, yaklaşık 20 yıl öğretmenlik yaptığı Lefkoşa Kız Lisesi de dahil olmak üzere birçok okulda ortaokul öğretmenliği yaptı. Erduran'ın kariyeri, ilkokul ve ortaokul öğretmenliği dışında, Kuzey Kıbrıs'taki Anadolu Üniversitesi kampüsünde Hizmet İçi Öğretmen Yetiştirme Sorumlusu ve Öğretim Görevlisi'ni içeriyordu. ABD'de George Mason Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak bulundu ve Kıbrıs Türk toplumunun ilk üniversitesi olan Doğu Akdeniz Üniversitesi'nin kurucu üyelerinden biri oldu. 1974'te Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra, Lapta'da yeni bir ortaokul kurulmasına yardım etti ve ilk müdürlüğünü yaptı. Erduran, kariyeri boyunca İngiltere, ABD ve Türkiye'deki okullara çok sayıda ziyarette bulundu.
Erduran, Kıbrıs'ta eğitimin sadece uygulama ve politikası üzerinde değil, aynı zamanda eğitim konusundaki entelektüel söylem üzerinde de önemli bir etki yaratan etkili bir öğretmendi. Disiplinler arası ve bütüncül öğretimin savunucusuydu. 1954'te şunları söyledi:
- "Yaşadıkları toplumların kültürel sermayesini yükseltmek her şeyden önce öğretmenlere düşmektedir. Okuryazar ve yapıcı nesiller yetiştirmek için öğretmenlerin sadece alan bilgilerine değil, aynı zamanda vizyonlarını genişletmek için diğer konulara da farkındalık yaratmaları gerekir. Akademik bilgi gereklidir, ancak gençlerin güçlü bir kültürel temeli için yeterli değildir".
Erduran'ın pedagoji ve İngiliz edebiyatına olan tutkusunu en iyi şekilde Francis Bacon'ın “Eğitimler Üzerine” adlı makalesi yansıtmıştır: “Çalışmalar zevk, süs ve yetenek içindir”, eğitimin amaçlarını farklılaştırmada onun öğretim felsefesini etkilemiştir. Herkesin öğrenme potansiyeline inandı ve bir öğretmen ve yönetici olarak öğrenmeyi kolaylaştırmanın yaratıcı yollarını bulma görevini üstlendi. Karmaşık fikirleri basit, çarpıcı ve hareketli bir anlatıya dönüştürmek konusunda ender bir yeteneğe sahipti.
Edebiyat ve gazetecilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Erduran, Kıbrıs Türk edebiyatı ve gazeteciliğinin de bilinen bir ismiydi. Kısa öyküler yayınladığı Fikir ve Sanat Dergisi “Çardak”a düzenli olarak katkıda bulundu. Düzyazısı doğası gereği varoluşçuydu ve Bertrand Russell, Albert Camus ve Knut Hamsun'un çalışmaları da dahil olmak üzere uluslararası edebiyat ve felsefeden etkilendi . Kıbrıs Türk gazetesi "Nacak"ta çok sayıda makalesi yayınlandı. Düzyazısında varoluşçu bir ton vardı, hayatın saçmalığını ve insanlığın yabancılaşmasını sorguluyor, insanlık durumunu sembolize etmek için genellikle doğal dünyadan metaforlar kullanıyordu. Bir röportajda şunları bildirdi:
- "Hayatta toprak dışında her şeyin çürüdüğüne ve her şeyin eksik olduğuna inanmış olmalıyım. Öyle olmalı çünkü toprak kokusu hiç eksik olmadı benim hikâyelerimden”.
Yazılarının varoluşsal alt tonu, halkın insanlığın dünyadaki yerini anlamasına ve onunla uzlaşmasına yardımcı olmayı öğretmenlerin ve genel olarak toplumun sorumluluğu olarak gördüğü eğitime atıfta bulunarak benzersiz bir şekilde konumlandırılmıştı. Bu anlamda eğitim, insanlığın varoluşsal durumunu anlamada aklın berraklığını destekleyen bir araçtı. “Yaşatmak İçin” adlı makalesinde, özellikle Kıbrıs Türk toplumunda okumanın “kültürel yaşamının derin bir yarası” olarak nitelendirdiği rol konusunda cehalete karşı çıktı. toplum, yerli edebiyatın Anavatan'ın Türk edebiyatıyla ciddi rekabet noktasına kadar ilerlemesine boyun eğecekti. Hikâyeleri, basit ama derin ve güçlü mecazlarla Türk dilinin lirik kullanımıyla doluydu. Yazma ilhamı, "gözlemlerini (kendi) zihnine kilitlediğinde ve karakterlerinin onlara karşı isyan etmesini beklediğinde meyvesini verdi. O zaman ve ancak o zaman olay örgüsünü kağıda dökme ihtiyacı hissederdi".
Sonraki yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Erduran'ın hayattaki tutkularından biri de yüzmekti. İngiliz sömürge yönetimi sırasında, Kıbrıslı Rum ve Türklerin yanı sıra İngiliz gurbetçilerin katıldığı yüzme şampiyonalarında yarıştı ve çok sayıda yarışma kazandı. 50 yıllık eşi Ayten Erduran, 2003 yılında Londra'da öldü. İrlanda Limerick Üniversitesi'nde[ölü/kırık bağlantı] STEM Eğitimi Profesörü olan kızı Sibel Erduran; oğlu Nihat Erol Erduran, Londra Ulusal Sağlık Servisi'nde Ruh Sağlığı Müdürüdür. Ölüm ilanı Times Higher Education Magazine (25 Ağustos 2011),[1] The Times (17 Ağustos 2011) ve Cyprus Mail'de (14 Ağustos 2011) yayınlandı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Erol Erduran, 1932-2011". Timeshighereducation.co.uk. 25 Ağustos 2011. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013.