Ernst Kretschmer
Ernst Kretschmer
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğum: 8 Ekim 1888, Wüstenrot, Almanya
Ölüm: 8 Şubat 1964, Tübingen, Almanya
Ernst Kretschmer, Alman bir psikiyatrist ve fizyologdur. Özellikle beden yapıları ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalarıyla tanınır. Kretschmer, biyotipoloji alanındaki teorileriyle modern psikoloji ve psikiyatriye önemli katkılar sağlamıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kretschmer, 8 Ekim 1888'de Almanya'nın Wüstenrot kasabasında doğdu. Tıp eğitimini Tübingen Üniversitesi'nde tamamladı ve burada psikiyatriye olan ilgisi başladı. Tıbbi kariyerinin başında çeşitli hastanelerde çalıştıktan sonra, Marburg Üniversitesi'nde psikiyatri profesörü oldu. 1920'lerde beden tipolojisi teorisi üzerine yaptığı araştırmalar, onu bilim dünyasında tanınan bir figür haline getirdi.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ernst Kretschmer, insan beden yapısını dört temel tipte sınıflandırdığı Kretschmer Tipolojisi ile tanınır:
- Astenik (Zayıf): İnce, uzun ve zayıf vücut yapısına sahip bireyler. Genellikle içe dönük ve hassas bir kişilik yapısına sahiptir.
- Atletik (Kaslı): Orta büyüklükte ve güçlü kas yapısına sahip bireyler. Soğukkanlı ve dengeli kişilik özellikleriyle ilişkilendirilir.
- Piknik (Yuvarlak): Yuvarlak hatlara, kısa ve tıknaz bir yapıya sahip bireyler. Sosyal, neşeli ve dışa dönük kişilik özellikleri ile bağlantılıdır.
- Displastik (Uyumsuz): Diğer tiplerle uyumlu olmayan, karışık vücut özelliklerine sahip bireyler.
Kretschmer, bu fiziksel tiplerin belirli ruhsal bozukluklarla ilişkilendirilebileceğini öne sürdü. Örneğin, astenik bireylerde şizofreni eğiliminin daha fazla olduğunu, piknik bireylerde ise mani ve depresyon gibi duygudurum bozukluklarının daha sık görüldüğünü savundu.
Eleştiriler ve Etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kretschmer'in teorileri, beden yapısı ve kişilik arasında nedensel bir bağ kurduğu gerekçesiyle eleştirilmiştir. Ancak teorileri, psikiyatri ve psikoloji alanındaki biyolojik yaklaşımların gelişmesine öncülük etmiştir. Kretschmer'in tipoloji çalışmaları, Carl Jung psikolojik tipler teorisi ve Hans Eysenck kişilik modelleri gibi daha sonraki araştırmalara ilham vermiştir.
Ödülleri ve Onurları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kretschmer, yaşamı boyunca birçok bilimsel ödül aldı ve çalışmaları uluslararası düzeyde tanındı. 1933'te Nazi rejimi sırasında Almanya'daki politik baskılar nedeniyle görevlerinden uzaklaştırıldı, ancak II. Dünya Savaşı'nın ardından akademik kariyerine geri döndü.
Yayınları
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Körperbau und Charakter" (Beden Yapısı ve Karakter) (1921) Kretschmer'in en bilinen eseri olan bu kitap, beden tipolojisi teorisinin temelini oluşturur.
- "Medizinische Psychologie" (Tıbbi Psikoloji) Tıbbi psikolojinin temel ilkelerine dair önemli bir eser.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ernst Kretschmer, 8 Şubat 1964'te Almanya'nın Tübingen şehrinde hayatını kaybetti. Psikoloji ve psikiyatri alanındaki mirası, modern bilimde hâlâ etkili olmaya devam etmektedir.