İçeriğe atla

Ermenistan-Suudi Arabistan ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ermenistan–Suudi Arabistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Armenia ve Saudi Arabia

Ermenistan
Suudi Arabistan

Ermenistan ile Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, iki ülke arasındaki ilişki, muhtemelen artan Türk etkisine karşı ortak muhalefet nedeniyle, 2010'lardan bu yana önemli ölçüde ısınmaya tanık oldu.

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'lardan 2010'ların başına kadar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dağlık Karabağ ihtilafının tarihi, özellikle 1994'te sona eren Birinci Dağlık Karabağ Savaşı nedeniyle, Suudi Arabistan'ın Azerbaycan'ın Karabağ'daki konumunu desteklemesi nedeniyle Suudi Arabistan ve Ermenistan'ın resmi bir ilişkisi yoktur.[1] Bu sorun, Suudi Arabistan'ın Azerbaycan'ın bir parçası olarak Karabağ bölgesi üzerindeki duruşunda kararlı kalması ve ilişki kurmaması nedeniyle kaldı.[2][3]

2010'ların ortalarından beri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bununla birlikte, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın yükselişi ve Suudi Arabistan ile Türkiye arasındaki düşmanlığın artmasından bu yana, Türkiye'nin Ermenistan ile ilişkileri zayıf olduğundan ötürü Suudi Arabistan ve Ermenistan arasındaki ilişkiler yeni bir gelişme seviyesi yaşadı. Hem Suudi Arabistan hem de Ermenistan, Recep Tayyip Erdoğan yönetimindeki Türk yayılmacılığını bu milletler için bir tehdit olarak gören ortak bir duyguyu paylaşıyor, Suudi Arabistan kısa süre önce 2019'da başlayan Türk karşıtı bir boykot başlattı. Türk hükûmetinin Suudi karşıtı açıklamaları nedeniyle o zamandan beri ilişkiler tırmandı; Ermenistan'ın Türkiye ile Ermeni soykırımı ve Azerbaycan ile ittifakı konusunda anlaşmazlıkları var.[4][5]

2019'da Suudi Arabistan, Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'nde Ermeni soykırımını kabul etmeleri için nihai bir çözüme sponsor olmayı kabul etti. Suudi Prenses Rima bint Bender el-Suud yaptığı açıklamada, Türkiye'yi ikiyüzlülüğü ve soykırımı kabul etmeyi reddetmesi nedeniyle kınadı.[6] Suudi Arabistan'ın Lübnan büyükelçisi de Suudi Arabistan'ın Ermenistan ile dayanışmasını göstermek için Ermeni Soykırımı anıtını ziyaret etmişti.[7]

Eylül 2018'de, iki ülke resmi ilişki kurmamasına rağmen, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Suudi Kralı Selman, Ermenistan'ın bir atılım olarak kabul edilen bağımsızlık gününü kutladı.[8] Ayrıca, 2020 Dağlık Karabağ savaşı sırasında, Suudi kanalı el-Arabiya, Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan'ın Türkiye ve Azerbaycan'ı kınayan ve uluslararası toplumu Türkiye ve Azerbaycan'ın çatışmaya birlikte müdahale etmesini önlemeye çağıran özel bir konuşmasına ev sahipliği yaptığı için, Birleşik Arap Emirlikleri'nin yanı sıra Suudi Arabistan'ın da gizlice Ermenistan'ı Azerbaycan'a karşı desteklediği düşünülüyordu.[9]

Öte yandan, Suudi Arabistan, büyük ölçüde Suudi Arabistan'ın Azerbaycan'ı İran'a karşı potansiyel bir ortak olarak görmesi nedeniyle, iki tarafı (Ermenistan ve Azerbaycan) sorunu çözmeye çağırarak Ermenistan'a doğrudan destek vermekten kaçınmaya çalıştı. Azerbaycan'ın müttefiki Türkiye'ye giderek daha düşmanca davranıyor.[10][11]

26 Ekim 2021'de Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Ermenistan cumhurbaşkanlığı tarafından tarihi olarak nitelendirilen ve iki ülke liderleri için türünün ilk örneği olan bir ziyaret için Suudi Arabistan'ın Riyad kentine geldi.[12] Başkan, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın yanında oturduğu Gelecek Yatırım Girişimi forumuna katıldı.[13]

Suudi Arabistan ile Ermenistan arasında 24 Kasım 2023 tarihinde diplomatik ilişkilerin kurulmasına ilişkin protokol imzalandı. Protokol, Ermenistan'ın BAE Büyükelçisi Karen Grigoryan ve Suudi Arabistan'ın BAE Büyükelçisi Sultan bin Abdulla Al-Angar tarafından Abu Dabi'de imzalandı.[kaynak belirtilmeli]

Azerbaycan merkezli basın kuruluşu Trend, Suudi Arabistan'ın Azerbaycan'a Ermenistan'la diplomatik ilişki kurma konusunda önceden haber verdiğini öne sürdü.[kaynak belirtilmeli]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Saudi Arabia – Bilateral Relations – Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia". MFA.am. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011. 
  2. ^ "Saudi Arabia not to establish diplomatic relations with Armenia, until Azerbaijan's territorial integrity to be restored: Ambassador". en.trend.az. 8 Nisan 2009. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 
  3. ^ "Armenia No Friend To Muslim States, Says Aliyev". «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Saudi prince calls for boycott of Turkey". Middle East Monitor. 7 Mayıs 2019. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Saudis must boycott 'everything Turkish,' says commerce head after Erdogan remarks". Al Arabiya English. 3 Ekim 2020. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Saudi Arabia will financially sponsor Armenian Genocide resolution in U.S. | www.aravot-en.am". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Saudi Arabia's Ambassador to Lebanon visits Armenian Genocide Memorial in Antelias". armenpress.am. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "الملك وولي العهد يهنئان رئيس أرمينيا بذكرى استقلال بلاده". Riyad. 20 Eylül 2018. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020 – Al Riyadh (newspaper) vasıtasıyla. 
  9. ^ "How the Armenia-Azerbaijan conflict could spiral into a proxy war". alaraby. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ "Saudi Arabia calls for peaceful solution to conflict between Armenia and Azerbaijan". Al Arabiya English. 28 Eylül 2020. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "How the Armenia-Azerbaijan conflict could ignite a Middle East flare-up". Middle East Eye. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Paying a working visit to the Kingdom of Saudi Arabia. This unprecedented event is definitely a turning point in Armenia's foreign policy as no official from 🇦🇲 has ever visited🇸🇦 since Armenia's independence and in the absence of diplomatic relations btw Armenia & Saudi Arabia". Twitter. ՀՀ նախագահ | President of the Republic of Armenia. 26 Ekim 2021. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021. 
  13. ^ "Sarkissian first Armenian official to visit Saudi Arabia, meets with Crown Prince". 28 Ekim 2021. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2021 – Al Arabiya vasıtasıyla. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ermenistan-Suudi_Arabistan_ilişkileri&oldid=33886362" sayfasından alınmıştır