Erdebil Muharebesi
Mercidabık Savaşı veya Erdebil Savaşı, MS 730 yılında İran'ın kuzeybatısındaki Erdebil şehrini çevreleyen ovalarda gerçekleşti. Hazar kağanının oğlu Barcık liderliğindeki bir Hazar ordusu, 8. yüzyılın başlarında onlarca yıl süren Hazar-Arap Savaşı sırasında Hazarya'ya yapılan Hilafet saldırılarına misilleme olarak Emevi eyaletleri Cibal ve İran Azerbaycan'ını işgal etti.
Barcık'in kuzey İran'a (ve daha sonra kuzey Mezopotamya'ya) yaptığı sefer, Kafkas Dağları'nın güneyinde Hazar egemenliğini kurma girişimi olabilir.
Emevi generali el-Cerrah ibn Abdullah'ın önderlik ettiği sayıca az bir kuvvet Hazarlarla üç gün boyunca savaştı. Sonunda, birçok Mevâlî yardımcıları tarafından terk edilen Halife'nin kuvvetleri ezildi ve yenildi. Savaş sırasında el-Cerrah öldürüldü ve başı kesildi. Savaşı kazanan Barcık, Orta Doğu seferinin savaşlarını yönettiği tahtının tepesine el-Cerrah'ın kesilmiş başını koydu. Tarihçi Hierapolisli Agapius'a göre, Araplar 20.000 ölü ve bu sayının iki katı esir verdi, bu rakam muhtemelen Ardabil ve çevre bölgelerin nüfusunu da içeriyor.
Zaferlerinin ardından Hazarlar Ardabil'i işgal ettiler. Ancak ertesi yıl Barcık, Musul'a bir ordu götürdü ve yenildi. Muhammed bin Cerir el-Tabari ve diğer Arap tarihçilere göre Müslümanlar, Barcık'ın komutanlarının kafasına yaptığı saygısızlıktan o kadar öfkelendiler ki ekstra bir güçle savaştılar. Musul'daki yenilgiden sonra Hazar ordusu Kafkas Dağları'nın kuzeyine çekildi.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Blankinship, Khalid Yahya (1994), The end of the jihâd state: the reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the collapse of the Umayyads, State University of New York Press, ss. 149-150, ISBN 978-0-7914-1827-7
- Kevin Alan Brook. The Jews of Khazaria. 3rd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2018. 978-1-5381-0342-5
- Douglas M. Dunlop. The History of the Jewish Khazars, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1954.
- Peter B. Golden. Khazar Studies: An Historico-Philological Inquiry into the Origins of the Khazars. Budapest: Akadémiai Kiadó, 1980.
- Dunlop, Douglas M. (1954). The History of the Jewish Khazars. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. OCLC 459245222.