Epikrates Yazıtı
Epikrates Yazıtı, Manisa'nın Kırkağaç ilçesine bağlı Bakır köyü yakınlarındaki Harta Mevkii'nde 1965 yılında P. Herrmann ve K.Z. Polatkan tarafından keşfedilmiş olup, İ.S. 1. yüzyıla tarihlenen önemli bir antik metindir.[1] Bu yazıt, genellikle Lidya bölgesinde, özellikle Sardes ve çevresinde bulunan Helenistik ve Roma dönemine ait kitabeler arasında yer alır. Antik Yunanca (Grekçe) dilinde yazılan yazıt, Epikrates adlı yerel bir zenginin vasiyetini içerir. Yazıtın sonunda yer alan "Ben, Epikrates oğlu Epikrates, bunları vasiyet ediyorum" ifadesi, metnin bir vasiyetname olduğunu doğrulamaktadır. Epikrates, vasiyetinin herkes tarafından anlaşılabilir bir dille bir taş üzerine yazılmasını ve korudaki anıt-mezarın (herôon) önüne dikilmesini istemiştir. Bu nedenle, vasiyet iki büyük taş stelin üzerine yazılarak mezarın girişine dikilmiştir.[2] Mevcut taşın ön yüzünde 82, arka yüzünde ise 34 satır olmak üzere toplam 116 satırlık bir metin bulunmaktadır. Yazıtın başlangıç kısmını içeren diğer taş ise henüz bulunamamıştır.[3]
Yazıtın bulunduğu bölge, antik dönemde Nakrasa veya Nakrasos olarak bilinen bir yerleşim yeriyle ilişkilendirilmiştir. Bakır kasabasında antik yerleşim izlerine rastlanmasa da, bölgenin eski adının Nakras olması, burada Nakrasitai olarak bilinen halkın yaşadığına işaret etmektedir. Komşu Yatağan köyünde bulunan bazı yazıtlarda Makedonyalı Nakrasonlular, Akrasoslular ve Kareneitai gibi kavim adları geçmektedir, bu da bölgenin tarihi coğrafyası hakkında kesin bir yargıya varmayı zorlaştırmaktadır.
Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sosyal ve Siyasi Bilgi Sağlaması: Epikrates Yazıtı, dönemin siyasi, idari veya sosyal yapısına dair önemli bilgiler içerir. Bu tür yazıtlar, bölgede yaşayan halkın günlük yaşamını, yasalarını, yöneticilerini ve dini inançlarını anlamamıza olanak tanır.
- Dil ve Kültür Çalışmaları: Yazıt, eski Yunanca ile yazılmışsa, dönemin diline dair ipuçları sunar. Lidya bölgesindeki Helenistik etkilerin anlaşılmasına katkı sağlar.
- Yönetim ve Ekonomi: Yazıt, eğer bir yöneticiyi veya bir kararı belgeliyorsa, yerel yönetimlerin işleyişi ve ekonomik düzen hakkında bilgi verebilir. Örneğin, vergiler, ticaret yolları veya toprak düzenlemeleri gibi konularda fikir edinilebilir.
- Epigrafik Çalışmalar: Epikrates Yazıtı, epigrafi (yazıtbilim) alanında önemli bir kaynaktır. Bu tür yazıtların incelenmesi, antik metinlerin yorumlanması ve tarihleme çalışmaları için büyük önem taşır.
- Yerel ve Bölgesel Tarih: Yazıtın bulunduğu bölge ve içerdiği bilgiler, Lidya’nın Helenistik ve Roma dönemindeki rolü ve önemini daha iyi anlamamıza yardımcı olur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ P. Herrmann-K. Z. Polatkan, Das Testament des Epikrates und andere Inschriften aus dem Museum von Manisa. Österr. Akad. d. Wiss. Philos.-hist. Kl. Sitz. ber. 265 :1). Wien, Böhlaus, 1969. 64 p. 6 tab. Pr. öS 64
- ^ "Mysia'lı Epikrates'in Vasiyetnamesi (Malay)". hasanmalay.com. 26 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2025.
- ^ "P. HERRMANN - K. Z. POLATKAN, Das Testament des Epikrates und andere neue Inschriften von Manisa (Book Review) - ProQuest". www.proquest.com. Erişim tarihi: 26 Ocak 2025.