Enrique Líster
Enrique Líster Forján (21 Nisan 1907, Ameneiro - 8 Aralık 1994, Madrid) İspanyol komünist siyasetçi ve subay.
Gençliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Gençliği Küba'da geçer. 1925 yılında İspanya'ya döner ve İspanyol Komünist Partisine (PCE) katılır. Siyasi faaliyetleri yüzünden 1931 yılına kadar sürgündedir. İspanya'da İkinci Cumhuriyetin o yıl ilan edilmesiyle sürgünden döner. Aynı yıl Küba'daki diktatör Gerardo Machado'ya karşı girişilen ayaklanmaya katılır.
İspanya İç Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]1932-1935 yılları arasında Sovyetler Birliğindeki saygın Frunze Askeri Akademisine devam eder. İspanya İç Savaşının patlak vermesi üzerine Cumhuriyetçi Orduya katılır. Cumhuriyetçi Ordunun önde gelen subaylarından birisi olarak 11. Orduyu yönetecek ve Madrid'in savunmasında önemli rol oyanayacaktır. Jarama bölgesindeki Franco birliklerinin saldırısını durduracak, Cumhuriyetçilerin önemli bir zaferi olan Guadalajara Savaşında başarı gösterecektir. Komuta ettiği 11. Ordu Ağustos 1937'de Aragon'daki Cumhuriyetçi saldırısı sırasında Ebro nehrini almayı başaramaz. Bu başarısız harekâtta Cumhuriyetçiler çok büyük tank zayiatı verecekler ve bu yüzden Zırhlı Birlikler Komutanı Juan Modesto ile Lister arasında karşılıklı husumet başlayacaktır.
II. Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanya İç Savaşında Cumhuriyetçilerin yenilmesinden sonra Sovyetler Birliğine dönen Lister, II. Dünya Savaşı sırasında Kızılordu'da general olarak görev yapar. Ocak 1944'teki Leningrad ablukasının kırılmasında rol alır.
Küba dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Christopher Andrew ve Oleg Gordievsky'ye göre 1959 yılındaki Küba Devriminden sonra Fidel Castro yönetimi istihbarat şefi Ramiro Valdes aracılığıyla KGB ile iletişim kurarak Sovyetler Birliğinden teknik destek ister. Bu kapsamda adaya gelen İspanyolca konuşan danışmanlar arasında Enrique Lister de vardır. Lister bugün hala var olan Devrimi Savunma Komitelerinin kurucusudur. Ayrıca kendisi 1961 yılındaki Domuzlar Körfezi Çıkarması sırasında adadır ve işgal girişiminin püskürtülmesinde rol oynayacaktır.
Sonraki hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1973 yılında PCE'den ayrılarak İspanyol Komünist İşçi Partisini (PCOE) kuracaktır. Bu kararı almasındaki etken PCE yönetiminin 1968 yılında Sovyetler Birliğinin Çekoslovakya’ya müdahalesini kınamasıdır. Lister Franco öldükten sonra 1977 yılında İspanya'ya dönecek ve İspanya'da demokrasiye geçiş sürecinde tekrar PCE'ye katılacaktır. 1995 yılında Madrid'de hayata veda edecektir.
Askeri yetenekleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Lister Cumhuriyetçiler arasında bir savaş kahramanı olarak anılır. Askeri yeteneklerine dair anlatılanlar çoğunlukla Guadalajara, Brunete, Belchite ve Teruel muharebelerinde gösterdiği başarılara dayanır. Komuta ettiği birlikler kısa zamanda yetkinleşmekte ve özel birliklere dönüşmekteydi. Özellikle Brunete muharebesinde faşist kurmay heyetini hiç kayıpsız ele geçirmesi ve Teruel'de Franco Ordusuna yaptığı sürpriz baskınlar onun taktik başarılarındandır.
Lister Sovyetler Birliği ve İspanya Ordularının yanı sıra Yugoslav Ordusunda da görev yaparak üç farklı orduda görev yapan çok az sayıdaki generalden birisidir.[1]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nuestra guerra (1966) (Bizim Savaşımız)
- Memorias de un luchador (1977) (Bir Savaşçının Anıları)
Hakkında yazılan eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gordievsky, Oleg; Andrew, Christopher (1990). KGB: The Inside Story. Hodder & Stoughton. ISBN 0-340-48561-2.
- Beevor, Anthony (2006). The Battle For Spain. Phoenix. ISBN 0-7538-2280-6.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Diğer bir örnek Teksas, Birleşik Devletler ve Konfederasyon Ordularında general olan Albert Sidney Johnston’dur.
