Emzik
Emzik, özellikle ağlayan bebekleri sakinleştirmek için kullanılan alettir. Köken itibarıyla Türkçe emzür [xiii İM] (İbni-Mühenna) < emmek / em(i)zirmek fiilinden türeyen addır.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Binlerce yıl önce Mısır'da bebekleri sakinleştirmek için içi balla doldurulmuş kilden küçük figürler kullanılıyordu. Bu figürlerin günümüzde kullanılan emzik ve biberonların da atası oldukları kabul ediliyor. Parmak emmek, çene yapısını bozabildiği için 1949 yılında ortodontist Wilhelm Balters ve diş hekimi Adolf Müller ilk doğal ve çene yapısına uyumlu emziği üretti.[2]
Yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Emzik, göğüs ucunu taklit eden bir yapıya sahiptir. Günümüzde silikon ve kauçuktan üretilen emzikler, damaklı ve damaksız olmak üzere iki çeşittirler. Silikon emzikler, diş darbelerine dayanıklı olmadıkları için özellikle diş çıkarmamış bebeklere öneriliyor. Silikon emzikler kolay bozulmuyor. Diş darbelerine dayanıklı olan kauçuk emziklerse suyu emdikleri için bir süre sonra deforme oluyor. Emzik tabanı bebeğin emziği yutmasını engelleyen bölümüne verilen isim. Bu plastik kısım burun deliklerini kapatmayacak şekilde yapılıyor ve hava geçmesini sağlamak için delikleri bulunuyor.
Damaksız emzikler, göğüs ucu formuna benzer.
Yararları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bebeğin doğal emme içgüdüsünü tatmin eder ve ona güven hissi verir. Emme hareketi bebek için bir memnuniyet kaynağıdır çünkü doğumu izleyen haftalarda bebeğin reflekslerinden emmektir. Emzik sayesinde üzerindeki gerilimi atar, sakinleşir ve uykuya daha kolay dalar. Bazı uzmanlar, emziklerin, bebeğin elleriyle bazı beceriler geliştirmesine de yardımcı olduğunu ileri sürmektedirler. Ağızlarından düşürdüklerinde bulmak için beşik ya da yataklarının çevresini yoklamalarına ve emziği yeniden ağızlarına sokmaya çalışmalarına yol açar.[3]
Yan etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Damaksız emzikler damağa baskı yaparak damak yapısını bozdukları için dişlerin yamuk çıkmasına neden olurlar. Uzun süre emzik kullanımı kulak iltihabına ve diş yapısının bozulmasına neden olabilir. Çatlamış dudaklar da yan etkilerinden olabilmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sevan Nişanyan, Sözlerin Soyağacı, ADAM, Mart 2007 (3. basım), s. 147
- ^ « Emzik 60 yaşında » 7 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.., ntvmsnbc.com, 3 Temmuz 2009
- ^ « Emzik Zararlı Mı? » 29 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.., hekimce.com, 2 Mart 2004