Emin Nihat Bey

Emin Nihat Bey (Osmanlıca: امین نهاد; d. 21 Aralık 1838, İstanbul - ö. 1880, İstanbul), Türk yazar. En önemli eseri sayılan Müsameretname, Türk edebiyatında hikâye türünün ilk örneklerinden biri sayılmaktadır. Nihad, Emin Nihat Bey'in memurluk döneminde kullanmaya başladığı mahlasıdır.

Hayatı

Asıl adı Mehmet Emin olan yazar, 21 Aralık 1838 tarihinde İstanbul'un Üsküdar semtinde doğdu. On dört yaşında devlet hizmetine girdi ve Sultan Abdülmecid devrinde başlayan görevlerine Sultan Abdülaziz devrinde de devam etti. Burada kurenâlık ve mâbeyn hizmetlerinde bulundu. Kalem memuru olarak çalıştığı dönemde Nihat mahlasını kullanmaya başladı. Vefatından on altı yıl kadar önce tutulduğu öksürük hastalığından büyük ıstırap duyan yazar, eşi Hatice Nazire Hanım'ın yaptığı özel besinler ve doktorların tavsiyesiyle hazırlanan bitkisel ilaçlarla tedavi olmaya çalıştı, ancak bir süre sonra 1880 yılında Üsküdar'da vefat etti.

Selim İleri'nin 2009 yılında Zaman gazetesindeki köşesinde Emin Nihat bey'den bahsetmesi, edebiyat kamuoyunda yazarı tekrar gündeme getirdi. İleri, genç yaşta vefat eden Emin Nihat Bey'in oğlu, Hazîne-i Hâssa-i Emlâk-ı Humayûn Başmühendisi Arif Paşa'nın hatıralarından yola çıkarak Emin Nihat Bey hakkında bilgiler paylaşmıştı.

Eserleri

Yazar, 1872-1875 yılları arasında yayımlanan Müsameretname adında bir eser ile Asar-ı Perakende adında bir mecmua çıkarmıştır. Müsameretname'den ilk kez Ahmet Hamdi Tanpınar bahseder. Tanpınar, bu eseri Batılı tarzda yazılmış ilk hikâyelerden içinde "ikinci teşebbüs" olarak nitelemiştir. Eser, ilk kez Mehmet Kaplan tarafından 1966 yılında tahlil edildi. Eseri meydana getiren yedi hikâyeden üçünün sadeleştirilmiş metinleri Mustafa Uzun tarafından Latin alfabesine çevrildi.

Müsameretname, yedi hikâyeden oluşmaktadır: "Binbaşı Rıfat Bey’in Sergüzeşti", "Bir Osmanlı Kaptanının Bir İngiliz Kızıyla Vukû Bulan Sergüzeşti", "Gerdanlık Hikâyesi", "Kapı Kethüdâsı Behçet Efendi ile Makbule Hanımın Sergüzeşti", "Vasfi Bey ile Mukaddes Hanımın Sergüzeşti", "Faik Bey ile Nûridil Hanımın Sergüzeşti" ve "İhsan Hanım yahut Atiye Hanımla Uşşâkının Sergüzeşti." 1872-1875 yılları arasında her biri ayrı ayrı bir kitap olarak basılmıştır.