Emin Kuzucular

Emin Kuzucular (d. 01.07.1931 Şarkışla, Sivas - ö. 27.06.1998 Dörtyol, Hatay) derlemeci, halk kültürü araştırmacısı, yazar ve öğretmendir.

1970'li ve 1980'li yıllarda Sivas Folkloru ve Türk Folkloru gibi dergilerde makaleleri yayınlanmıştır. Şarkışla yöresindeki pek çok köyde halk inanışları ve yöresel efsanelere dair ayrıca halk kültürü ile ilgili derlemeler yapmıştır. Gözlemlerini ve yaptığı incelemeleri kayda geçirmiştir. Türkiye'de yapılan folklor araştırmalarının tarihsel gelişim süreci içerisinde "Dergici Gelenek" olarak bilinen dönemin devamında yer alır.^[1] Asıl mesleği öğretmenlik olan Emin Kuzucular 1931 Akçakışla doğumludur. Pamukpınar Köy Enstitüsü'nden mezun olmuştur. Askerlik görevini 1960 yılında İzmir'de tamamladıktan sonra çeşitli yerlerde görev yapmış, ardından Şarkışla'ya bağlı Kanak (şimdiki adıyla Konakyazı) köyünde ve 1964 - 1969 yılları arasında ise Akçakışla'da çalışmıştır. 1983 yılında Hatay'da emekli olmuş ve Dörtyol ilçesinde 1998'de ölmüştür.

Ailesi

Baba tarafı Akçakışla köyünde "Panaliler" adı verilen sülaledir. Pan Ali adındaki demirci ustası uzun boylu, iri yarı birisidir. (Pan kelimesi Anadolu'da yavaş hareket eden kişileri tanımlar.^[2])

Emin Kuzucular'ın dedesi olan (kendisine ismi verilen) Emin ve üç kardeşi şehit olduklarından Sarıkamış'tan dönemezler. Seferberlik sonrasında sağ kalan askerler köylerine dönerler. Sürülerini Kızılırmak üzerindeki köprünün yakınlarında otlatmakta olan babaları ise oğullarının dönüşünü gözlemektedir. Ancak gelenlerden kendi oğullarının hepsinin de şehit olduğu haberini alınca bu acıya dayanamaz ve koyunlarını Kızılırmak'a atar. Soyadı kanunu çıktığında, kendilerini tanıyan ve bu öyküyü bilen nüfus memuru “Kuzucular” soyadını vermeyi önerir, onlar da kabul eder.

Emin Kuzucular'ın babasının adı Ali Rıza, annesinin adı ise Emine'dir. Emine Hanım, Akçakışla'ya çok yakın Gaziköyü ahalisinden bir İstiklal Harbi şehidinin kızıdır. Ali Rıza, askerliği bitirdikten sonra köye dönünce Emine'yi kaçırarak evlenir ve ilk erkek çocuğuna Sarıkamış'ta şehit olan babası Emin'in adını koyar.

Pamukpınar Köy Enstitüsü

Köylüler ona çocukluğunda "Cin Emin" lakabını takarlar. İlkokulu köyünde bitirir, olasılıkla öğretmeninin yönlendirmesiyle, Yıldızeli'nde bulunan Pamukpınar Köy Enstitüsüne gider. Köy Enstitüsüne başlama tarihi de yine büyük olasılıkla 1945-1946 yıllarıdır.

Öğretmenlik görevi

1953-1954 öğretim yılında Adıyaman Besni'de ilk kez öğretmenlik görevine başlar. 1957 yılında Akçakışla'dan Nazlı Hanım ile evlenir. Askerlik görevini yedek subay olarak İzmir'de yapmıştır. 1961 yılında askerliğini tamamladıktan sonra, tayini Şarkışla'nın Kanak (şimdiki adıyla Konakyazı) köyüne çıkmış ve öğretmenliğe burada devam etmiştir. 1964 yılında ise kendi köyü olan Akçakışla bucağına ilkokul müdürü olarak geçer. Kimi zamanlar Nahiye Müdürlüğü görevine de bakar. Bu yıllarda avcılığa da merak salar. 1969-1970 yılında Sivas merkezde bulunan Danişment ilkokuluna atanır.

Yazarlık dönemi

1974 (veya 1975 yılında) Sivas'taki bir mahalli gazetede ilk yazıları yayınlanmaya başlar. Yazdığı köşenin adını “Sivas’ın İçi Benek Benek” koymuştur. Bu dönemdeki yazıları İbrahim Aslanoğlu ile tanışmasına vesile olur.^[3] Böylece İbrahim Aslanoğlu'nun 1973 yılından itibaren^[1] çıkarmaya başladığı Sivas Folkloru dergisinde halk kültürü araştırmalarına dair makalelerini yazmaya başlar. Özellikle Şarkışla ilçesinin halk kültürü ve Akçakışla ile yöresindeki köylerin folkloru üzerine derlemelerini kayda geçirir. Düğün ve evlilik gelenekleri, efsaneler, yöresel kıyafetler, kilimler, hastalıklar ve tedavileri üzerine çok kıymetli bilgiler içeren derlemeler yapmıştır. Âşık Veysel'in birinci ölüm yıldönümünde “Dostlar Veysel’i Anıyor” ve ikinci ölüm yıldönümünde “Veysel ve Çiçekler” başlıklı yazıları yazmıştır.^[4]^[5] Daha sonra bir süre de Türk Folkloru dergisinde yazmaya devam etmiştir.

Hatay yılları

1979 yılında tayinini Hatay'a istemiştir. Buradaki ilk görev yeri Samandağ'daki bir ilkokuldur. Bir süre sonra da Hatay Dörtyol'da başka bir ilkokula geçmiştir. 1983 yılında öğretmenlikten emekli olur. 1998 yılında şiddetli astım krizi ile Dörtyol Devlet Hastanesi'ne başvurur oradan İskenderun'a sevk edilir. Ancak daha Hatay'dan çıkmadan oğlunun kullandığı şahsi aracın içinde vefat eder. Kabri Hatay'ın Dörtyol ilçesindeki Özerli mezarlığındadır.

Yazıları

Sivas Folkloru Dergisi: 36 adet makale bulunmaktadır^[6] ve Milli Kütüphane envanterinde kayıtlıdır.
Türk Folkloru Dergisi: Makaleler. Milli Kütüphane envanterinde kayıtlıdır.

Önemli Makaleleri

Folklorumuzda Yılanın Yeri (1-2), Türk Folkloru, Sayı: 20-21, 22
Halk Meteorolojisi, Sivas Folkloru Dergisi (1-2-3), 1978, Sayı: 71, 72-73, 74
Şarkışla'da Kilim ve Kilimcilik (1-2-3-4), Sivas Folkloru Dergisi, 1977, Sayı: 48, 49, 50, 51

Kaynakça

Edebiyat ve Sanat Akademisi, Emin Kuzucular 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Hayatı Folklor Derlemeleri ve Yazıları, Kaynak Kişi: Şahamettin Kuzucular, Erişim Tarihi: 29/12/2021

Dipnotlar

^ ^a ^b Türkiye’de Folklor Araştırmaları, Dr. Seval Kasımoğlu, Turnalar (Uluslararası Hakemli Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); Kıbatek Vakfı, Temmuz/Ağustos/Eylül 2018, Yıl: 20, Sayı: 71, Sayfa: 36
^ Türk Dil Kurumu, DERLEME SÖZLÜĞÜ (TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARI SÖZLÜĞÜ), "Pan" Maddesi
^ Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [1] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 116, Alıntı: "Babam, rahmetli Emin Kuzucular’a halkevleri vasıtasıyla ulaşmış ve arkadaş olmuşlardı. İkisi birlikte çok emek vererek folklor araştırmaları yaparlardı." (Erman Aslanoğlu)
^ Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [2] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 87
^ KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YAYINLARI: 3532, Milli Kütüphane Başkanlığı Yayınları: 2017/3, Konu Bibliyografyaları Dizisi: 2017/3, ÂŞIK VEYSEL BİBLİYOGRAFYASI, 2. Bölüm, Makaleler, Ankara (Sayfa: 37, Madde: 382-383)
^ Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [3] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 125 ve 230

Ayrıca bakınız

İbrahim Aslanoğlu

Dış bağlantılar

Emin Kuzucular, Şarkışla Yöresi Derlemeleri: Yazılar-1, Yazılar-2
Türk Folkloruna Hizmet Edenler 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet-Blog, Haber, Yayınlanma Tarihi: 12 Ağustos 2012

[Folklor_Araştırmaları_2018-1] Türkiye’de Folklor Araştırmaları, Dr. Seval Kasımoğlu, Turnalar (Uluslararası Hakemli Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); Kıbatek Vakfı, Temmuz/Ağustos/Eylül 2018, Yıl: 20, Sayı: 71, Sayfa: 36

[2] Türk Dil Kurumu, DERLEME SÖZLÜĞÜ (TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARI SÖZLÜĞÜ), "Pan" Maddesi

[3] Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [1] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 116, Alıntı: "Babam, rahmetli Emin Kuzucular’a halkevleri vasıtasıyla ulaşmış ve arkadaş olmuşlardı. İkisi birlikte çok emek vererek folklor araştırmaları yaparlardı." (Erman Aslanoğlu)

[4] Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [2] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 87

[5] KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YAYINLARI: 3532, Milli Kütüphane Başkanlığı Yayınları: 2017/3, Konu Bibliyografyaları Dizisi: 2017/3, ÂŞIK VEYSEL BİBLİYOGRAFYASI, 2. Bölüm, Makaleler, Ankara (Sayfa: 37, Madde: 382-383)

[6] Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [3] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 125 ve 230

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]