Elbistan Muharebesi

Elbistan Muharebesi
	Levant’ın Moğollar tarafından istilası
Tarih	15 Nisan 1277
Bölge	Elbistan Ovası, Elbistan
Sonuç	Kesin Memlük zaferi
Taraflar
Memlük Sultanlığı	İlhanlılar Gürcistan Krallığı; Anadolu Selçuklu Devleti; Kilikya Ermeni Krallığı;
Komutanlar ve liderler
Baybars ; Emir Şemseddin Sungur ; Emir Ziyaeddin (ölü)	Tatavun Noyan (ölü) ; Toku Noyan (ölü) ; Muineddin Pervane
Güçler
11.000'den çok Hafif Memlük Süvarileri; Atlı Okçular;	11.000-12.000 Moğol; 3.000 Gürcü; 3.000 Ermeni; Sayısı bilinmeyen Selçuklu askeri
Kayıplar
Moğollara göre daha az.	Ordunun büyük kısmı. (6.700 Moğol askeri ve diğer destek kuvvetleri)

Elbistan Muharebesi ya da Elbistan Savaşı 15 Nisan 1277'de Sultan Baybars komutasındaki Memlük ordusuyla Tatavun Noyan komutasındaki Ermeni, Gürcü ve Selçuklu destekli Moğol ordusunun karşılaştığı muharebedir. Savaş, Elbistan Ovası'nın Kalfa çayırında cereyan etmiştir.^[2]

Arka plan

Kösedağ Savaşı'nı kaybetmesiyle birlikte Moğolların egemenliği altına giren Selçuklu Devleti veziri Muineddin Pervâne, Memlük Sultanı Baybars'a gönderdiği mektuplarla onu Anadolu'ya davet etmiş, kendilerini Moğollardan kurtarmasını istemiştir. Bu çağrılara kulak veren Sultan Baybars, 25 Şubat 1277' de Kahire'den ayrılarak 24 Mart 1277'de Şam'a ve sonrasında Halep'e vardı. 1277 baharında Halep'ten ayrılarak Anadolu üzerine harekete geçti.^[1]

Savaş

Sultan Baybars önderliğindeki Memlük ordusu Göksu ve 12 Nisan'da da Akça Derbend'e geldi. Emir Şemseddin Sungur kumandasındaki Memlük öncü birlikleri 14 Nisan günü Giray Noyan kumandasında yaklaşık 3.000 kişilik Moğol birliğini yenilgiye uğrattı. Tatavun kumandasındaki Moğol ordusunun Ceyhan Nehri üzerinde olup, kendilerine yaklaşmış oldukları bilgisinin gelmesi üzerine Memluk sultanı ordusunu Elbistan yöresindeki Afşin'in kuzey batısında yer alan Hunu yerleşiminin batısındaki kayalıklı dağa çıkardı. Buradan Elbistan Ovası'ndaki Moğollar rahatça görülmekteydi. Moğollar her biri biner kişiden fazla olmak üzere 11 taburdu. Moğollar, Gürcü, Ermeni ve Selçuklu desteklerini kendilerinden ayrı tutmuştu. Savaşı başlatan Memlük hücumu oldu. Dağın tepesinden inen Memlükler, Moğol askerleri üzerine hücum etti.

Moğol ordusu tüm gücüyle Memlûk ordusunun sol tarafına hücum etti ve burayı yararak sağa doğru sürdüler. Bunun üzerine Sultan Baybars en iyi askerlerine Moğolların ardından dolanmasını emredip birliklerini savaşa sürdü. Moğolların çoğu kılıçtan geçirilirken kaçamayanları da esir alındı. Selçuklu askerlerinin bir kısmı Memlük tarafına geçti, bir kısmı da memlük saldırılarından kaçmayı başardılar.

Kaynakça

Özel

^ ^a ^b ^c ^d ^e ""MEMLÛK SULTANI I.BAYBARS'IN 1277 YILINDAKİ ANADOLU SEFERİ" Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, Sayfa: 343-360, ELAZIĞ-2010" (PDF). 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.
^ "Hürriyet-Elbistan Savaşı Tarihi Ve Özeti - Elbistan Muharebesi Tarafları, Nedenleri Ve Sonuçları". 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.

Genel

İbrahim Güneş - web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt20/sayi2/343-360.pdf
Alican, Mustafa, Tarihin Kara Yazısı Moğollar, Timaş Yayınları, İstanbul, 2016.
Al-Maqrizi, Al Selouk Leme'refatt Dewall al-Melouk, Dar al-kotob, 1997.
Amitai-Preiss, Reuven (1995) Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhanid War, 1260–1281. Cambridge University Press, Cambridge. 978-0-521-46226-6
Idem in English: Bohn, Henry G., The Road to Knowledge of the Return of Kings, Chronicles of the Crusades, AMS Press, 1969.
Ibn Taghri, al-Nujum al-Zahirah Fi Milook Misr wa al-Qahirah, Dar al-Kotob, Beirut 1992.
'Izz al-Din Muhammad b. 'Ali Ibn Shaddad. Ta'rikh al-Malik al-Zahir.
Mikaberidze, Alexander (2011). "Battle of Elbistan". Mikaberidze, Alexander (Ed.). Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia. Vol. 1. ABC-CLIO.
Amitai-Preiss, Reuven (1995). Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhanid War, 1260–1281. Cambridge University Press.
Waterson, James (2007). The Knights of Islam: The Wars of the Mamluks. Greenhill Books. ISBN 978-1-85367-734-2.

Dış bağlantılar

Map of present day Elbistan (Abulustayn) 25 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[elbistanmuharebesi1-1] ""MEMLÛK SULTANI I.BAYBARS'IN 1277 YILINDAKİ ANADOLU SEFERİ" Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 2, Sayfa: 343-360, ELAZIĞ-2010" (PDF). 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.

[2] "Hürriyet-Elbistan Savaşı Tarihi Ve Özeti - Elbistan Muharebesi Tarafları, Nedenleri Ve Sonuçları". 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.

[1]

[2]