İçeriğe atla

El-Khasawneh

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Al-Khasawneh veya Khasawneh (Arapça: الخصاونه), Arapça bir isim olup Khassawneh, Khasoneh, Khassaweneh, Khasawinah, Khassawnih, Khasawnih, Khasawineh, Khassawineh, Khassawneh, Khasawne, Khasawna ve Khasawnah gibi farklı transliterasyonlara sahiptir. Ayrıca ismin başında 'Al' veya 'El' de gelebilir. Bu isim, önde gelen bir Arap klanı olan Cafer el-Sadık ve Hüseyin ibn Ali'nin soylu ailesinden gelmektedir. Al-Khasawneh kabilesi, özellikle Ürdün'deki Irbid vilayetindeki Bani Obeid Bölgesi'nde (بني عبيد) An Nuaiyymah, Aydoun ve Al Husn gibi yerlerde öne çıkmaktadır.

Kuzey Ürdün'de Al-Khasawneh[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Kuzey Ürdün Ajloun kasabası bir sancak olarak yönetiliyordu. El-Khasawneh, 16. yüzyılın ikinci yarısında Ajloun'un dağlık kesimindeki Eyn el-Şara'da ortaya çıktı. Bu süreçte, bedevi kabileler ve diğer yerel güçlerle sürekli çatışmalara girdiler ve bölgede Al- olarak bilinen bir grup haline gelmeden önce çeşitli mücadeleler yaşadılar. Asar bölgesi (nahiyah) Ajloun'a bağlı bir bölgedir.

1757 tarihli bir Osmanlı belgesi, El-Khasawneh'in şeyhi Musa El-Hamad'ın Banu Obaid grubunun lideri olduğunu ve yıllık hac kervanının veya Mekke'ye yapılan hac ziyaretlerinin güvenliğini sağlama sorumluluğuna sahip olduğunu kaydeder. Bu makam oldukça prestijli ve aranan bir konumdu. Daha sonra, Al-Asar semtinin bu bölgesi, yeni bir gelen grubun klasik bir örneği olan Banu Obaid bölgesi olarak yeniden adlandırıldı ve bu isim hala kullanılmaktadır. El-Khasawneh, bölgenin geleneksel kalıtsal şeyhleri olup Nuseirat klanı ile zaman zaman rekabet etseler de, ilçenin şeyhliği konusunda önde gelen bir konuma sahiptirler.

Celileli ve daha sonra Acreli tanınmış isyancı Zahir al-Umar, 18. yüzyılın ikinci yarısında oğlu Ahmed al-Zahir aracılığıyla egemenliğini Ajloun bölgesine kadar genişletti. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya karşı yürüttüğü savaşlarla meşgul olduğundan Zahir'in toprak genişlemesine boyun eğmekten başka seçeneği yoktu. Bedevi müttefikleriyle birlikte Musa El-Hamad, Zahir ve oğlu Ahmed'e karşı bir dizi savaşta öncülük etti. Ancak Ahmed, Zahir'in oğlu olarak danışma şeyhler grubuna dahil edilmesine rağmen, hala onun niyetinden şüphelenilmekteydi. 1770'lerin başında Ahmed, Musa'nın kendisine karşı bir isyan çıkarmaya çalıştığını öğrendi ve Musa'yı Ajloun'un Koura semtindeki Tubna'daki kalesine davet etti. Ahmed, Musa'yı yemekten sonra öldürdü. 1775'ten sonra Osmanlılar, Zahir ile mücadele etmek için özgürdü ve Hüseyin Paşa'yı ve Ahmed beyi, Zahir'in öldürülen El-Cezzar'a göndererek, Ajloun'da Al-Khasawneh ve müttefiklerinin isyanının başladığını bildirdi. Olayda Zahir'in oğlu Ahmed, Filistin'e kaçtı ve kendisini İstanbul'a götüren Osmanlı yetkililerin insafına kaldı.

Al-Khasawneh, Osmanlılarla birlikte yer aldığı için bu durum, olayların olumlu bir sonucunu kanıtladı ve kısa süre sonra Musa'nın iki oğlu Salih ve II. bölgenin lider ailesi olarak devam etti.

Musa II, kuzey Filistin'deki Tabor Dağı savaşında Fransız general Kléber ve daha sonra bizzat Napolyon tarafından yönetilen orduya karşı savaştı.

1869 yılında, Osmanlı hükûmeti Hasavne'den Hüsn'ü terk etmelerini istedi. Bu durumu fırsat bilen Al-Khasawneh ailesi, Idoun ve Nu'eima köyleri ile birlikte altı veya yedi harap köyün mülkiyetini ele geçirdi. Bu topraklara sahip olarak, yağmacı göçebe kabilelere ve diğer güçlere karşı savunma sağladılar ve Kuzey Ürdün'deki en büyük toprak sahiplerinden biri olarak varlıklarını sürdürdüler.

1860'larda Osmanlılar, Ajloun'un eski önde gelen klanlarının temsil edildiği Ajloun Konseyi adı verilen bir yerel yönetim sistemi başlattı. Bu konseyde Al-Khasawneh ailesi her zaman seçilmiş bir üye olarak yer aldı. Bu, Osmanlı İmparatorluğu'nun tüm Ortadoğu'da yerel güçleri yerel ve merkezi hükûmete dahil ettiği daha geniş bir sürecin bir parçasıydı.

Klanın farklı kolları şunlardır Alhmood, Al-Nawasir, Al-Musa, Al Essa, Al Nasser, Al Barakat, Al Hindawi, Al Musleh, Al Halalsheh, Al-Yousuf. Ayrıca, İsrail'in Beit Guvrin köyüne yerleşmiş ayrı bir şube bulunmaktadır ve bugün "El-Azzah" olarak adlandırılmaktadır. El-Azzah klanının Irak'a yerleşmiş olan başka bir kısmı da Azzawi klanı olarak bilinmektedir.

Önemli insanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1][2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Ziad for the Defense". The Atlantic. June 2005. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "International Law Commission". legal.un.org (İngilizce). 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.