Ekran yanması
Ekran yanması veya diğer yaygın adıyla hayalet ekran problemi, genellikle eski bilgisayarlarda meydana gelen bir sorundur. Genellikle ekranda uzun süre aynı görüntünün kalması sonucu oluşur. Bilgisayarın çalışmasını engellemese de ekran ömrünü azaltabilir ve görüntü kalitesini düşürebilir. Güncel cihazlarda çoğunlukla etkisi hissedilmemektedir.[1]
Meydana gelişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Fosfor tabanlı elektronik bir ekran üzerinde resim, yazı veya herhangi bir şekil uzun süre değişmeden kalırsa renk fosforları olması gerekenden fazla ısınırlar. Bu ısınma, o sırada ekranda bulunan görüntünün ekranda izini bırakır. Daha parlak kısımlar daha fazla ısınacağından daha çok iz kalır. Bu da şeklin nasıl oluşacağını belirleyen bir faktördür.[1]
Önleme çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekran yanmaları tüplü televizyon, CRT, LCD, LED ve Plazma ekranların önemli sorunlarından biridir. Bu sorunun çözülmesi amacıyla TV üreticileri uzun zamandan beri çalışmaktadırlar. Panasonic firması 2011 yılında devreye soktuğu neoplazma TV'lerle bu sorunu önemli ölçüde çözmüştür. Neoplazma TV'lerde sabit görüntü üzerindeki pikseller ışık şiddetini düşürüp yükselterek renk fosforlarının aşırı ısınmasını durdurmakta bu sayede yanma oluşumunu engellemektedirler.[2][3]
Bunun dışında televizyon şirketleri TV üreticilerinin önerisiyle hareketli logo kullanımına başlamışlardır. Hareketli logolar, ekran yanmalarını önemli ölçüde azaltmaktadır.
Microsoft Windows gibi bazı işletim sistemlerinde ekran yanmasını önlemek üzere ekran koruyucuları mevcuttur. Bunlar donanımsal değil yalnızca yazılımsal önlemlerdir. Ekranda uzun süre aynı görüntü kaldığında otomatik olarak ekranda bir animasyonun çalışmaya başlaması mantığına dayanır. Animasyon çalışmaya başladığında ekranda aynı görüntünün kalması önlenmiş olur. Günümüzde pek işe yaramasa da ekran koruyucuları hâlâ bilgisayarlarda mevcuttur ancak varsayılan olarak inaktiftir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Ekran yanması nedir ve bunu nasıl önleyebilirsiniz? - Hardware Plus - HWP". 16 Haziran 2021. Erişim tarihi: 28 Aralık 2024.
- ^ "Led TV Ekran Yanması - Ekran Yanığı Nedir? Nasıl Anlaşılır?". 13 Ağustos 2024. Erişim tarihi: 28 Aralık 2024.
- ^ Blog, Reeder (9 Aralık 2024). "Televizyon Ekran Kararması Nasıl Düzelir?". ReeDükkan Blog. Erişim tarihi: 28 Aralık 2024.
- ^ "Ekran koruyucu ayarlarınızı değiştirme - Microsoft Desteği". support.microsoft.com. Erişim tarihi: 28 Aralık 2024.