Diofantos (retorikçi)
Diofantos (Grekçe: ∆ιόφαντος ὁ Ἀράβιος), MS 4. yüzyılda Atina'da yaşamış Arap bir öğretmen ve sofistti.[1] En ünlü öğrencisi Libanius (336-340) idi. Julian the Apostate (361-363) döneminde etkili olmuştur.[2][3][4]
Diofantos'un Arabistan içindeki doğum yeri tam olarak bilinmemektedir. Bu yer, 5. yüzyılda yaşamış iatrosophist Petralı Gessius'un doğum yeri ve Diofantos'un çağdaşı ve sofist arkadaşı Suriyeli Epiphanius ile ilişkili bir yer olan Petra olabilir. Bizanslı Stephanus tarafından Gerasa'nın retor ve sofistleri arasında listelenmemiştir.[5][6]
Diofantos, Atina'da rhetor (retorik öğretmeni) olarak yerine geçtiği Kapadokyalı Julian'ın öğrencisiydi. 362-367 döneminde derslerine katılan Eunapius'a göre, Diofantos Arabistan'dan öğrenci toplamıştır. Ayrıca öğrenci kaçırmakla da suçlanmıştır.[2] Libanius'un kendi anlatımına göre, Suriyeli Epiphanius'un öğrencisi olmak niyetiyle Atina'ya gitmiş ancak Diofantos'un öğrencisi olmak için yemin edene kadar onu bir hücreye hapseden Diofantos taraftarları tarafından pusuya düşürülmüştür.[4] Diofantos'a ettiği yemin, diğer derslere katılmasını engellememiştir. Libanius, Diofantos'un da bir zamanlar haydutlar tarafından tartaklandığını kaydeder.[7] Diofantos'tan Bizans Suda''sının Libanius için girişinde bahsedilir.[8]
Diofantos'un Atina'daki rakip öğretmenlerinden biri Prohaeresius idi. 367'de ölümü üzerine, kendisini Prohaeresius'tan çok daha aşağı gören Eunapius tarafından kısmen alıntılanan bir methiye sundu. Kısa bir süre sonra öldü. Geride Eunapius'un ticari kazanç ve lüks yaşama düşkün olarak tanımladığı iki oğul bıraktı.[2][6][9]
Diofantos bazen daha ünlü matematikçi İskenderiyeli Diofantos ile karıştırılmış ve etnik kökeni (Arap) de bazen ikincisine atfedilmiştir.[3] Ayrıca Libanius'un 362 tarihli bir mektubunda bahsettiği aynı isimli Mısır filozofu ve gizemler rahibinden de ayırt edilmelidir.[2]
Konuyla ilgili okumalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Barnes, T. A. (1987). Himerius and the Fourth Century. Classical Philology. 82 (3): 206-225
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Eunapius, Lives of the Philosophers and Sophists, 9.1" (PDF). 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ekim 2023.
- ^ a b c d John R. Martindale, A. H. M. Jones and John Morris (eds.), The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume I, AD 260–395 (Cambridge University Press, 1971), pp. 260–261.
- ^ a b Ad Meskens, Travelling Mathematics: The Fate of Diophantos' Arithmetic (Springer, 2010), p. 48 n28.
- ^ a b Samuel N. C. Lieu, "Scholars and Students in the Roman East", in R. MacLeod (ed.), The Library of Alexandria: Centre of Learning in the Ancient World (I. B. Tauris, 2004), pp. 129–130.
- ^ Joseph Geiger, "Notes on the Second Sophistic in Palestine" 22 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Illinois Classical Studies 19 (1994), p. 221–230, at 224n and 226.
- ^ a b Robert J. Penella, Greek Philosophers and Sophists in the Fourth Century A.D.: Studies in Eunapius of Sardis (F. Cairns, 1990), op. 94–95.
- ^ Raffaella Cribiore, The School of Libanius in Late Antique Antioch (Princeton University Press, 2007), p. 51n.
- ^ Suda Online: λ486. 14 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Wilhelm Schmid, "Diophantus (16)", in Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, Volume V,1 (Stuttgart, 1903), col. 1051.