Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi
Devrimci Halk Kurtuluş Partisi | |
---|---|
Kısaltma | DHKP-C |
Genel sekreter | 1. Sekreter Dursun Karataş |
Kurucu | Dursun Karataş[1] |
Lider 1 | Musa Aşoğlu[2] |
Lider 2 | Zerrin Sarı[2] |
Lider 3 | Seher Demir Şen[2] |
Slogan(lar) | Umudun adı DHKP-C! Titre oligarşi Parti-Cephe geliyor![3] Elif, Şafak, Bahtiyar, Yıkılacak Saraylar! Kurtuluş Kavgada, Zafer Cephede |
Kuruluş tarihi | 30 Mart 1994 | )
Önceli | Devrimci Sol |
Merkez | Yok (Yasa dışı) |
Gençlik kolu | Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (DEV-GENÇ)[kaynak belirtilmeli] |
Metropol Eylem Grubu | Silahlı Propaganda Birlikleri (DHKC/SPB) |
Bağlı Örgüt | Halk Cephesi |
İdeoloji | |
Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Resmî renkler | Kırmızı ve sarı |
İnternet sitesi | |
Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi | |
---|---|
Kuruluş | 30 Mart 1994-günümüz |
Kurucu(lar) | Dursun Karataş |
Amaç | Mevcut düzeni silahlı mücadele yoluyla yıkıp yerine Marksist-Leninist ilkelere dayalı bir yönetim kurmak. |
Etkin bölgeler | Türkiye Cumhuriyeti |
İdeoloji | Marksizm-Leninizm Guevarizm Çayancılık |
Durum | Yasa dışı |
Müttefikler | Suriye Direnişi |
Rakip(ler) | Türkiye ABD AB |
Çatışma(lar) | Türkiye-DHKP-C çatışması |
Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (kısaca DHKP-C), 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir.[4] Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.[5]
DHKP-C Türkiye,[6] Amerika Birleşik Devletleri,[7] Birleşik Krallık,[8] Yeni Zelanda,[9] Japonya[10] ve Avrupa Birliği'nin[11] terör örgütleri listesinde bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı 2 Nisan 2014'te, örgütün üç lideri olarak kabul edilen Musa Aşoğlu, Zerrin Sarı ve Seher Demir Şen'in bulunmasını sağlayacak bilgileri veren kişilere, her biri için 3 milyon dolar ödül vereceğini açıklamıştır.[12]
DHKP-C nihai amacını "Türkiye'de mevcut anayasal düzeni, yürüttüğünü öne sürdüğü silahlı öncü savaş ile yıkarak Marksist-Leninist ilkelere dayalı Devrimci Halk İktidarı'nı kurmak" olarak açıklamaktadır.[4][13][14] Türkiye'de iktidarın uzun süreli bir halk savaşı ile ele geçirilmesini ve yürütülecek şehir gerillası mücadelesi ve silahlı propaganda eylemlerinin gerekliliğini savunan Mahir Çayan tarafından teorize edilmiş Politikleşmiş Askeri Savaş Stratejisini Türkiye'de devrimin stratejisi olarak temel alan örgüt, şehirlerde hücre evleri şeklinde örgütlenmekte ve oluşturduğu Silahlı Propaganda Birlikleri ile çeşitli eylemler düzenlenmektedir.[13][15][16]
Silahlı Propaganda Birliklerine (SPB) bağlı olarak Kır SPB isminde bir örgüt mevcuttur.[17]
1994'te kuruluşunda bugüne kadar çeşitli dalgalanma yaratan saldırıları üstlenen örgüt, ismini özellikle Özdemir Sabancı suikastı,[18][19][20] Gazi Mahallesi olayları,[21] F Tipi cezaevlerine karşı gerçekleştirdikleri ölüm oruçları ile duyurmuştur.[22]
Günümüzde, DHKP-C yöneticilerinin önemli bir kısmı İtalya, Almanya, Belçika, Hollanda ve Yunanistan gibi Avrupa ülkelerinde yaşamaktadır.[23] 2008 yılında örgütün kurucu lideri Dursun Karataş'ın ölümünün ardından, örgütte liderlik sorunu ortaya çıkmıştır. Bugüne kadar birçok isim öne atıldıysa da, 2014 yılında Yunanistan'da yakalanan Hüseyin Fevzi Tekin örgütün bugünkü kilit ismi ve lideri olarak görülmektedir.[24][25]
Örgütün Yunanistan'da Lavrion, Kinesa ve Dileysi'de, Lübnan ve Suriye'de kampları bulunduğu, örgüt militanlarının buralarda eğitim gördükleri öne sürülmektedir.[26][27][28] Fakat örgüt, Suriye rejimi ile bir ilişkisi olduğunu, militanlarının Suriye İç Savaşı'nda hükûmet güçleriyle birlikte savaştığını ve burada eğitim kampları bulunduğunu yaptığı açıklamalarla reddetmiştir.[29]
Yasal olarak faaliyet gösteren Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD), Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu, Haklar ve Özgürlükler Cephesi ve Halk Cephesi gibi dernek ve oluşumların DHKP-C ile ilişkisi olduğu, alt örgütlenmeleri gibi çalıştıkları çeşitli yetkili makamlarca iddia edilmektedir.[16][30][31][32] Ayrıca, albümlerindeki bazı şarkılarının hayatını kaybeden DHKP-C militanlarına adanması nedeniyle protest müzik grubu Grup Yorum'un örgüt ile bağları olduğu öne sürülmektedir.[33][34] Fakat bu durum grup üyelerince yalanlanmıştır.[35]
Örgütün askeri örgütlenmesi olan DHKP-C, 31 Mart 2016 tarihinde Berkin Elvan soruşturmasını yürüten savcı Mehmet Selim Kiraz'ı İstanbul Çağlayan adliyesinde rehin almış, çeşitli medya kaynaklarına yaptıkları açıklamalar ile Berkin Elvan'ın öldürülmesinden sorumlu olan polislerin isimlerinin kamuoyuna açıklanmasını ve polislerin cinayeti itiraf etmelerini talep etmişlerdir.[36][37] Saatler süren müzakerelerin ardından bir sonuca ulaşılamamış, polis operasyonu başlatınca militanlar savcıyı öldürmüştür. Operasyonun sonunda örgüt militanları Şafak Yayla ve Bahtiyar Doğruyol öldürülmüştür.[38] Ertesi gün ise örgüt üyesi Elif Sultan Kalsen Vatan Caddesi'nde İstanbul Emniyet Genel Müdürlüğü binasına silahlı saldırı yapmış ve ardından çıkan çatışmada öldürülmüştür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Örgütün teorik mirasını sahiplendiği Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C), Aralık 1970'te kurulur. Erken dönem eylemleri olan Ziraat Bankası Küçükesat Şubesi Soygunu, 16-17 Şubat eylemleri, Salıpazarı'nda Amerikan botunun tahrip edilmesi, Türk ticaret Bankası Erenköy Şubesi soygunu, Mete Has ve Talip Aksoy'u kaçırarak Kadir Has'dan fidye alınması eylemlerini gerçekleştirir.[39] Aynı dönem içerisinde faaliyet yürüten bir başka örgüt olan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun (THKO) da düzenlediği bir dizi eylemin ardından 12 Mart Muhtırası gerçekleşmiştir. Askerî darbe ardından 16 Mart 1971'de Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, 23 Mart 1971'de Hüseyin İnan yakalanır ve idamla yargılanır. İdamları engellemek için ilk defa örgüt ismi kullanılarak (önceki eylemler bu ana kadar sahiplenilmemişti) 17 Mayıs 1971'de İsrail İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırır. Yayınladıkları bildiride THKO liderlerinin serbest bırakılmasını isteyip 3 gün mühlet verirler.[40] 3 gün geçmesine rağmen talepleri yerine getirilmez. Aynı şekilde THKC militanları da Elrom'u serbest bırakmaz. Bunun üzerine Elrom'un bulunması için 22 Mayıs 1971'de sokağa çıkma yasağı ilan edilir ve Elrom aranmaya başlar.[41] Taleplerin yerine getirilmemesi ve aramanın çıkarılması üzerine THKC, Elrom'u öldürür.[42] Kaçan militanları ise Yılmaz Güney saklar.[43]
Konsolosun öldürülmesi üzerine devletin tüm güçlerini üzerine çeken THKC'nin bazı militanlarının kaldığı bir ev 30 Mayıs 1971'de keşfedildi. Çıkan ufak çaplı çatışmaların ardından kurtulamayınca örgütün önemli isimleri olan Mahir Çayan ve Hüseyin Cevahir, Sibel Erkan adında bir kızı rehin aldı.[44] Yaşanan gerilimli sürecin ardından bir anlaşmaya varılamayınca 1 Haziran 1971'de eve operasyon düzenlendi ve bu operasyonda Hüseyin Cevahir 23 kurşunla öldürüldü;[45] Mahir Çayan ise başarısız bir intihar girişiminin ardından ağır yaralandı ve tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Örgütün birçok militanının gözaltına alınması ile birlikte "Türkiye Halk Kurtuluş Parti ve Cephesi-1 Davası" başladı. Fakat dava henüz sonuçlanmadan THKO'dan Cihan Alptekin ve Ömer Ayna ile THKP-C'den Mahir Çayan, Ulaş Bardakçı ve Ziya Yılmaz firar etti.[46] 28 Aralık 1971'de ise davanın son duruşması görülür ve Necmi Demir ile Kamil Dede idama, 3 kadın militan ise hapis cezasına çarptırıldı.[47]
Firardan sonra Çayan ile örgütün diğer iki kilit insanı Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga arasında ayrılık gösterir ve bunun sonucunda Küpeli ile Aktolga örgütten çıkarılır.[48] Darbe koşullarının giderek ağırlaşması sonucu darbeden daha az etkilenen Karadeniz Bölgesi'ne kuvvetlerin kaydırılması kararı alınır. Kır kuvvetlerinin başına Mahir Çayan, şehir kuvvetlerinin başına ise Ulaş Bardakçı geçer. Bardakçı 19 Şubat 1972'de yapılan bir operasyon sonucu öldürülür.[49] Bardakçı'nın ölümüyle şehir kolunun eylemleri durur. Karadeniz'deki Mahir Çayan liderliğindeki kuvvetler ise THKO liderlerinin idamını engellemek için 26 Mart 1972'de Ordu, Ünye'den Charles Turner ve Gordon Banner isimli 2 İngiliz ile Joe Law isimli 1 Kanadalı radar teknisyenini kaçırır.[50] Kaçırılma olayından sonra Ordu'yu terk etmek zorunda kalan THKP-C'liler Tokat, Niksar, Kızıldere köyüne (günümüzde bu köyün ismi Ataköy olup Almus'a bağlanmıştır) geçerler. Lakin orada ordu güçleriyle çıkan çatışma sonucu aralarında Mahir Çayan'ın da bulunduğu 8 THKP-C ve 2 THKO militanı ölür;[51] teknisyenleri ise militanlar öldürür.[52] Aynı dönemde, örgütün diğer militanları İstanbul ve Ankara'da gerçekleştirilen operasyonlar ile tutuklanır ve 1973'te açılan 256 sanıklı TÜRKİYE HALK KURTULUŞ PARTİ VE CEPHESİ-2 Davası'nda çeşitli cezalara çarptırılır. Fakat 1974 yılında Bülent Ecevit (CHP) ve Necmettin Erbakan (MSP) tarafından kurulan Türkiye Cumhuriyeti 37.Hükümeti'nin çıkardığı genel afla serbest kalan içlerinde Oğuzhan Müftüoğlu, Nasuh Mitap gibi isimler İstanbul'da bulunan Bülent Uluer, Paşa Güven ve Dursun Karataş gibi isimler ile birlikte önce Devrimci Gençlik dergisini çıkarmaya başlamış ve Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu'nun kuruluşunu gerçekleştirmiştir.[53] Daha sonra Devrimci Yol'un kuruluşu ile devam eden süreçte, İstanbul ve Ankara merkezli bu iki grup bazı konularda özellikle de Mahir Çayan'dan kopuş olarak nitelendirilen aktif silahlı direnişi bırakma kararının ardından anlaşmazlıklara düşmüş ve ardından İstanbul grubu Ankara grubu ile önce ilişkileri askıya aldıklarını açıklamış, ardından Devrimci Sol'u kurduklarını kamuoyuna duyurmuşlardır.[54]
Devrimci Sol (1978-1994)
[değiştir | kaynağı değiştir]Devrimci Yol'dan Kopuş ve Kuruluş
[değiştir | kaynağı değiştir]Dursun Karataş, Bülent Uluer, Paşa Güven gibi isimlerin oluşturduğu İstanbul Dev-Genç grubu Devrimci Sol'u kurarken Devrimci Yol hareketine olan eleştirilerini yayınladıkları Devrimci Yol Hareketinde Tasfiyecilik ve Devrimci Çizgi broşüründe dile getirmiştir. Buna göre, Ankara merkezli grup THKP-C'yi sahiplendiğini söylemesine rağmen onun çizgisini savunmamakta ve kendilerini merkeze yerleştirerek İstanbul grubunu tasfiye etmek istemişlerdir.[55] Aksine, Devrimci Sol'un Mahir Çayan'ın Kesintisiz Devrim II-III'de ortaya koyduğu devrim stratejisini ve Politikleşmiş Askeri Savaş Stratejisini benimseyeceğini öne sürmüştür.[56] Yine, İstanbul'daki gruba göre Devrimci Yol Ankara merkezinin meçhul bir geleceğe ertelediklerini iddia ettikleri partileşme, kendiliğindenliğin önüne geçmek için Devrimci Sol'un başlıca hedeflerinden biriydi.[57] Bu dönemde, kurucuları tarafından Devrimci Sol partileşme sürecinde olan bir örgütlenme olarak tarif edilmiş, partinin silahlı mücadele içerisinde şekilleneceği öne sürülmüştür.[58]
Kurulan ilk Merkez Komite'de yapılan iş bölümünün ardından Dursun Karataş Kadrolaşma, Bölgeler, Gençlik Sorumlusu ve Genel Siyasi Sorumlu olurken, Paşa Güven işçi ve memur örgütlenmelerinden ve hapishane ilişkilerinden, Hüseyin Solgun ise basın-yayın ve İstanbul mahalli alan sorumlusu olmuştur.[59] Genel Siyasi sorumlunun tek başına karar verme yetkisinin bulunmadığı, yurt dışında ve diğer parti ve hareketlerle olan ilişkilerde Devrimci Sol'u temsil edeceği kararlaştırılmıştır. Bu dönemde, ayrıca örgüt gençlik ve mahalleler dışında öğretmenler, memurlar, bürokrasi ve kadınlar arasında da örgütlenme çalışmaları yürütmüş, bu doğrultuda Devrimci İşçi Hareketi, Devrimci Memur Hareketi, Devrimci Kadın Hareketi gibi oluşumları ortaya çıkarmıştır.[59][60]
Devrimci Sol bu dönemde, Politikleşmiş Askeri Savaş Stratejisini hayata geçirebilmek için ilk olarak illegal silahlı örgütlenmesi Faşist Teröre Karşı Silahlı Mücadele Ekipleri (FTKSME)'ni oluşturmuştur. Ülkede halkın maruz kaldığı iddia edilen faşist terörün ancak devrimci şiddet ile bertaraf edilebileceğini öne süren Devrimci Sol'da bu konuda en önemli görevi FTKSME'ler üstlenmiştir (ileride SDB olacak DHKP-C kuruluşu ile SPB'ye dönüşecektir).[59][61] Aynı zamanda, bu ekipler bir okul olarak tasarlanmış, buradan yetişecek kadrolardan Silahlı Devrimci Birlikler'in (SDB) oluşturulması planlamıştır.[62]
Bu doğrultuda, 1978-1980 yılları arasında gerilla savaşı vermek ve silahlı eylemler düzenlemek üzere kırlarda ve şehirlerde çok sayıda SDBler kurulmuştur. Bu yıllar arasında, Devrimci Sol protesto ve propaganda amaçlı çok sayıda karakol baskınları,[63] silahlı kite gösterileri, misilleme ve cezalandırma eylemleri, şirket veya özel dershane baskınları düzenlemiştir.[64][65] Bu eylemler genellikle Devrimci Sol Merkez Komite'sinin düzenlemeyi kararlaştırdığı çeşitli kampanyalar kapsamında düzenlenmiştir. Bu kampanyalar sırasıyla şunlardır; Emperyalizme, Faşist Teröre, İşsizliğe ve Pahalılığa Karşı Mücadele Kampanyası (1979, Temmuz-Ağustos), 24 Ocak Kararları'nı ve Zamları Protesto Kampanyası (1980, Şubat), Karakollardaki İşkence ve Tariş Direnişindeki Polis Baskınına Karşı Kampanya (1980, Ocak-Şubat), İşkenceye Karşı Kampanya (1980, Nisan), Kürdistan'da Milli Baskıya Karşı Mücadele Haftası (1980, Haziran).[66]
1980 yılında Devrimci Sol Türkiye tarihinde sansasyonel iki suikastı düzenlemiş ve üstlenmiştir. Bunlardan ilki 27 Mayıs 1980 gerçekleştirilen Milliyetçi Hareket Partisi milletvekili Gün Sazak suikastıdır. Eylem, Devrimci Sol Ankara kadrosundan Cengiz Gül tarafından gerçekleştirilmiş.[67] İkinci suikast ise, 1971-1972 yılları arasında Başbakanlık yapan Nihat Erim'in Mahir Çayan ve arkadaşlarının intikamının alınması amacıyla öldürülmesidir.[68][69]
12 Eylül ve Devrimci Sol davaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kenan Evren yönetimindeki Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gerçekleştirdiği 12 Eylül 1980 askeri darbesi, Türkiye'deki tüm siyasi parti ve örgütleri olduğu gibi Devrimci Sol'u da derinden etkilemiş, hareketin büyük ölçüde darbe almasına neden olmuştur. Örgütün neredeyse bütün üst düzey kadrosu Dursun Karataş da dahil olmak üzere, mahalli örgütlenmelerde çalışan militanlarıyla birlikte yakalanmış ve tutuklanmıştır.[70] 1981 yılında açılan Devrimci Sol Ana Davasında sanık sayısı 1223'ü bulmuştur.[71] 1983 yılında Başbakanlık tarafından yayınlanan Terör ve Terörle Mücadelede Durum Değerlendirmesi adlı raporda Devrimci Sol örgütüne üye 3.069 kişinin yakalandığı, 6.574 kişinin ise henüz yakalanamadığı açıklanmıştır.[72]
Bu dönemde örgüt faaliyetlerine ara vermemiş, Devrimci Sol yeni Merkez Komitesi seçilmiş Niyazi Aydın örgütün sorumluluğunu üstlenmiştir. Fakat Niyaz Aydın'ın Kasım 1981'de yakalanması ile daha önceden yurt dışına giden ve örgütün Avrupa'daki bağlantılarını gerçekleştiren Paşa Güven sürdürülen faaliyetleri yönetmeye başlamıştır.[59]
1989 Cezaevi Firarı ve sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]DHKP-C Kuruluş ve sonrası (1994-günümüz)
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
1994-2000 Dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
2000'ler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Dursun Karataş sonrası (2008-günümüz)
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Örgüt tarafından düzenlenen saldırılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Partileşmeden önce (Dev-Sol)
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ocak 1991'de emekli Yarbay Ata Burcu ve emekli Korgeneral Hulusi Sayın öldürüldü.
- 1991 Şubat ayında İncirlik üssünde görevli üç ABD vatandaşı kaçırılarak öldürüldü.
- 1991 Nisan ayında eski sıkıyönetim komutanı emekli Tümgeneral Memduh Ünlütürk öldürüldü.
- Aralık 1991'de İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Şakir Koç ve şoförü öldürüldü.
- Şubat 1992'de İstanbul Şişli'de bir kıraathanede oturan gasp masasında görevli 5 polis öldürüldü.
- Temmuz 1992'de Cağaloğlu'ndaki İstanbul Emniyet Müdürlüğü binasına roketatarlı saldırı düzenlendi ve emekli Oramiral Kemal Kayacan öldürüldü.
Partileşme kararından sonra (DHKP-C)
[değiştir | kaynağı değiştir]- I. Körfez Savaşı sırasında ABD Emperyalizmini protesto etmek amacı ile iki ABD askeri personeli öldürüldü, bir ABD Hava Kuvvetleri subayı yaralandı ve yirminin üzerinde ABD ve NATO askeri ve lojistik tesisi bombalandı.
- 29 Eylül 1994 tarihinde eski Adalet Bakanı Mehmet Topaç Ankara hukuk bürosunda öldürüldü.
- 1 Ocak 1995 tarihinde İstanbul Kasımpaşa'da Koç Holdingin deposu basılarak tahrip edildi.
- 9 Haziran 1995'te Rüştü Erdem isimli polis memuru DYP Şişli binası önünde nöbet tutarken aralarında Sibel Yalçın (1977 - 9 Haziran 1995) isimli örgüt üyesinin de bulunduğu üç DHKP-C üyesi militan tarafından öldürüldü.[73][74] Nihat Behram, Yalçın için bir şiir yazmış[75] ve bu şiiri Grup Yorum çeşitli eklemelerle birlikte besteleyerek Sibel Yalçın Destanı başlığıyla Geliyoruz başlıklı albümünde yer vermiştir. Cumhuriyet Halk Partisi'nden dönemin İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı Algan Hacaloğlu'nun Yalçın'ın ailesi ve yakınlarına başsağlığı dileği, hükümet ve muhalefetten tepki aldı.[76] Sibel Yalçın'ın kaldığı evi polise bildirdiği iddia edilen bakkal Hasan Levent de, olayı takip eden günlerde üç örgüt üyesi tarafından dükkânında öldürüldü.[77]
- 29 Eylül 1995'te Tarkan Yağcı ve Serdar Öztürk isimli Jandarma erleri İstanbul Maslak'ta İl Jandarma Alay Komutanlığı giriş kapısı önünde gece nöbeti tutarlarken DHKP-C üyesi Mustafa Duyar ve İsmail Akkol isimli militanlar tarafından çapraz ateşe alınarak öldürüldü.[78]
- 9 Ocak 1996 tarihinde Sabancı Center'ın 25. katında Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyota SA genel müdürü Haluk Görgün ve başkanlık sekreteri Nilgün Hasefe öldürüldü.[79]
- 3 Ocak 2001'de, Şişli İlçe Emniyet Müdürlüğüne, kendisini iş insanı olarak tanıtarak giren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi mensubu Gültekin Koç, İlçe Emniyet Müdürü Selçuk Tanrıverdi'nin odasına giderken dördüncü katta karşılaştığı Tanrıverdi'nin makam şoförünün kendisini durdurması üzerine paniğe kapıldı ve üzerindeki patlayıcıları infilak ettirerek intihar saldırısı gerçekleştirdi. Patlama sonucunda saldırganla birlikte Tanrıverdi'nin makam şoförü Tuncer öldü,7 kişi yaralandı.
- 10 Eylül 2001'de Beyoğlu'ndaki Gümüşsuyu semtinde bulunan polis noktasına DHKP-C üyesi Uğur Bülbül tarafından intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda canlı bombanın dışında 26 yaşındaki polis memuru Halil İbrahim Doğan ve 25 yaşındaki polis memuru Tuncay Karataş ile 23 yaşındaki Amanda Rigg isimli o sırada yoldan geçmekte olan ve saldırı sonucu kolu kopan ve sonrasında ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılan Avustralyalı genç bir turist hayatını kaybetti. 17 polis memuru ile 6 vatandaş saldırı sonucu yaralandı.[80][81][82][83]
- 4 Nisan 2001'de İstanbul'un Bahçelievler semtinde devriye görevi yapan ekip otomobilinin içinde bulunan polis memuru Mehmet Sekban ve Kürşad Çağıran[84] silahlı saldırıya uğradı ve saldırı sonucu iki polis memuru da öldü. İstanbul Emniyet Müdürü Kazım Abanoz, saldırıyı DHKP-C'nin üstlendiğini bildirdi.[85]
- 20 Mayıs 2003'te Çankaya'nın Kızılay semtindeki bir kafede oturan örgüt mensubu Şengül Akkurt, kafeye bir sivil polisin girmesi sonrasında tuvalete gitti ve burada üzerindeki bombayı yanlışlıkla patlattı. Patlamada Akkurt ölürken başka ölü ya da yaralı olmamıştı.[86][87]
- 16 Haziran 2012'de Gaziosmanpaşa'da Zekeriya Yurdakul isimli polis memuru Hasan Gönen ve Sultan Işıklı isimli DHKP-C üyeleri tarafından vurularak öldürüldü.
- 21 Temmuz 2012'de İstanbul Sultangazi 75. Yıl mahallesinde kimlik kontrolü yapan polislere bir taksinin içinden ateş açılması üzerine bir polis yaralandı. Polislerin karşılık vermesi üzerine çatışma çıktı. Çıkan çatışmada DHKP-C üyesi Hasan Gönen ve Sultan Işıklı yaralandı. Hasan Gönen kaldırıldığı hastanede öldü.
- 11 Eylül 2012'de İstanbul Sultangazi 75. Yıl Polis Merkezi'ne DHKP-C üyesi İbrahim Çuhadar tarafından intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda, Çuhadar'ın dışında bir polis memuru öldü, 7 ya da 8 kişi yaralandı.[88][89]
- 9 Aralık 2012'de İstanbul'da Bahçelievler İlçe Emniyet Müdürlüğü Yenibosna 75'inci Yıl Polis Merkezi DHKP-C tarafından saldırı düzenlendi. Saldırıda Nebiha Aracı yakalandı. Saldırının Yürüyüş dergisi satarken polis tarafından vurularak felç bırakılan Ferhat Gerçek için yapıldığı açıklandı.[90]
- 11 Aralık 2012'de İstanbul'da 9 Aralık'ta Yenibosna karakoluna yapılan saldırıda yakalanan Nebiha Aracı'ya işkence yapıldığı gerekçesiyle Gaziosmanpaşa'da Mücahit Daştan isimli polis öldürüldü.[91]
- 1 Şubat 2013'te Ankara'da ABD Büyükelçiliğine Ecevit Şanlı adlı örgüt üyesinin düzenlediği intihar saldırısı sonucu büyükelçilikte çalışan güvenlik görevlisi Mustafa Akarsu öldü, Didem Tuncay adlı gazeteci ağır yaralandı.[92]
- 19 Mart 2013'te Ankara Kızılay meydanında bulunan Adalet Bakanlığı ve AK Parti Ankara Genel Merkezine 15 dakika ara ile saldırı düzenledi. Bir kişi hafif yaralandı.[93]
- 21 Eylül 2013'te Ankara Dikmen'de Emniyet Genel Müdürlüğü ve ek binalarına DHKP-C'li iki eylemci tarafından roketli saldırı düzenlendi. Saldırıda 3 roketten 2'si binalara isabet ederken, daha sonrasında polis ve eylemcilerin arasında çıkan silahlı çatışmada eylemcilerden Muharrem Karataş öldü, Serdar Polat ise yaralandı.[94]
- 12 Mart 2014'te Berkin Elvan'ın cenazesinin defnedildiği akşam Okmeydanı'nda DHKP-C'liler ile karşıt görüşlüler arasında kavga çıktı. Çıkan kavgada Burak Karamanoğlu DHKP-C'lilerce vurularak öldürüldü.[95]
- 24 Nisan 2014'te Gazi mahallesinde uyuşturucu sattığı iddia edilen Siirt ili Kurtalan ilçesi nüfusuna kayıtlı Ferhat Amal DHKP-C militanları tarafından vuruldu. Ağır yaralanan Ferhat Amal felç kaldı.
- 30 Temmuz 2014'te Nurtepe'de Cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş stantı açmak isteyen HDP Komisyonuna izin vermeyen DHKP-C'lilerle HDP'liler arasında olaylar çıktı. Okmeydanı, Sultangazi ve Sancaktepe'ye sıçrayan olaylar esnasında silahlı çatışma çıktı. Çıkan çatışmada 16 yaşındaki İbrahim Öksüz öldü.[96]
- 14 Ağustos 2014'te Hasan Ferit Gedik'in davasında yaşanan hukuksuzluklara ve zanlıların salonda bulunanlara saldırmasına tepki göstermek isteyen DHKP-C Kartal Adliyesi'ne uzun namlulu silahlarla saldırdı. Saldırıda bir güvenlik görevlisi yaralandı.[97]
- 14 Ağustos 2014'te Ataşehir-Yenisahra'da bir polis aracı DHKP-C militanları tarafından uzun namlulu silahlarla tarandı. Polis aracında maddi hasar oluştu. Eylemin Hasan Ferit Gedik davasında yaşananları protesto etmek için yapıldığı açıklandı.
- 1 Ocak 2015'te Dolmabahçe'ye Fırat Özçelik adlı DHKP-C militanı saldırdı. Atmış olduğu 2 el bombası patlamadı.[98]
- 26 Şubat 2015'te Gazi mahallesinde uyuşturucu sattığı iddia edilen 3 kişi çapraz ateşe alındı. Murat Çelik ve Mehmet Akgül öldü, Mehmet Ürek yaralandı.
- 10 Mart 2015'te Gazi Mahallesi'nde uyuşturucu sattığı iddia edilen bir kişi DHKP-C militanlarınca sokak ortasında beyzbol sopalarıyla dövüldü. Ağır yaralanan şahıs hayatını kaybetti. Görüntüler İnternet'e düştü. Olayla ilgili 5 kişi gözaltına alındı.
- 31 Mart 2015'te İstanbul Çağlayan'daki Adalet Sarayı'nda Berkin Elvan davasına bakan Cumhuriyet Savcısı Mehmet Selim Kiraz rehin alındı. Talepleri kabul edilmeyen örgüt mensupları savcı Kiraz'ı öldürülürken, yapılan operasyon sonucunda iki saldırgan öldürüldü.[99]
- 1 Nisan 2015'te örgüt üyesi Elif Sultan Kalsen tarafından İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne el bombası ve Kalaşnikof tüfeği ile saldırı düzenlendi. Saldırıda Elif Sultan Kalsen ölürken, 1'i polis 2 kişi yaralandı.[100]
- 26 Temmuz 2015'te 1 Polis memuru DHKP-C mensupları tarafından Gazi Mahallesi'nde öldürüldü.[101]
- 10 Ağustos 2015'te DHKP-C'li iki kadın, ABD konsolosluğuna silahlı saldırı düzenledi. Saldırıda ölen veya yaralanan olmadı.[102]
- 16 Haziran 2015de Elazığ-Pertek karayolu üzerinde Berkin Elvan'ın vurulma yıl dönümü vesilesiyle yol kapatıldı.[kaynak belirtilmeli]
- 3 Mart 2016'da örgüt üyesi Çiğdem Yakşi ve Berna Yılmaz tarafından İstanbul Bayrampaşa'da bulunan Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'ne silahlı ve el bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıdan sonra çıkan çatışmada Çiğdem Yakşi ve Berna Yılmaz ölürken, 1 polis memuru ise yaralandı.[103][104]
- 30 Mart 2016'da örgüt üyesi Onur Polat isimli kişi Tunceli'de bulunan valilik ve adliye binasının girişindeki polis noktasına el bombası atarak kamu binasına yöneldi, çıkan çatışma sonucunda örgüt üyesi Onur Polat güvenlik güçlerince öldürüldü.[105]
- 6 Şubat 2024'te 2 DHKP-C'li Çağlayan Adliyesi'ne silahlı saldırı düzenledi. Saldırıda 3'ü polis 5 kişi yaralandı. Saldırıda yaralanan 1 kişi hayatını kaybetti. 2 DHKP-C'li etkisiz hale getirildi.[106]
Örgüte yönelik düzenlenen operasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 30 Eylül 2006 tarihinde Tokat'a bağlı Gökdere köyü yakınlarında çıkan çatışmada beş örgüt üyesi öldürüldü.[107]
- 10 Aralık 2007 tarihinde Ankara'da yapılan operasyonda 1 DHKP-C'li gözaltına alınırken, Kevser Mızrak isimli örgüt üyesi öldürüldü.
- Mart 2008 tarihinde 17 DHKP-C'li gözaltına alındı. 9 kişi tutuklandı.
- 30 Nisan 2008 tarihinde Elazığ'da 5 kişi tutuklandı.
- 15 Mayıs 2008 tarihinde Artvin'de 1 kişi tutuklandı.
- Mayıs 2008 tarihinde Sivas'ta 30 kişi gözaltına alındı.
- Haziran 2008 tarihinde 4 kişi Sivas'ta tutuklandı.[4]
- Mayıs 2012 tarihinde 100 kişi gözaltına alındı.
- Ocak 2013 tarihinde 7 ilde düzenlenen eş zamanlı polis operasyonlarında, aralarında 15 avukatın da bulunduğu 85 kişi gözaltına alındı.[108]
- 19 Şubat 2013 tarihinde 28 ilde düzenlenen eş zamanlı polis operasyonlarında aralarında avukatlarında bulunduğu 167 kişi "DHKP/C üyeliği" iddiasıyla gözaltına alındı.[109]
- 7 Ekim 2013 tarihinde Uyuşturucu çetecilerin öldürdüğü Hasan Ferit Gedik'in cenaze töreninde silahlı kortej oluşturan DHKP-C'lilere karşı operasyonlar düzenlendi. Operasyonlar Gazi Mahallesi ve Gülsuyu'nda yapılırken bu operasyonlar sonucunda 17 kişi gözaltına alındı.[110]
- 21 Nisan 2014 tarihinde Sancaktepe'de DHKP-C'ye yönelik operasyonda 12 kişi gözaltına alındı.
- 29 Nisan 2014 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, Küçük Armutlu'da DHKP-C’ye yönelik çalışma başlattı. Özel Harekât Timlerinin de katıldığı operasyonda aralarında örgütün Küçük Armutlu Mahallesi sorumlusunun da bulunduğu iddia edilen 18 kişi gözaltına alındı.
- 18 Kasım 2015 tarihinde Elazığ ilinde şafak operasyonu düzenlendi. 11 kişi gözaltına alındı.[111]
- Resmi olmayan kaynaklarca DHKP-C'ye yönelik Yunanistan kampını lağvetmek üzere eski albaylardan birinin torunu özel olarak yetiştirilip gönderildi.[112]
- 24 Temmuz 2015 tarihinde IŞİD, PKK ve DHKP-C'ye karşı yapılan eş zamanlı operasyonlarda 5000 polis görev aldı. İstanbul/Bağcılar'da çatışma sonucu DHKP-C'li Günay Özarslan öldürüldü.[113][114]
- 23 Haziran 2017 tarihinde Gaziantep'te DHKP-C ve TİKB'ye düzenlenen operasyonda 4 kişi gözaltına alındı [115]
- 15 Ekim 2021 tarihinde İstanbul merkezli 16 ilde DHKP-C'ye düzenlenen operasyonda 77 kişi gözaltına alındı.[116]
- 24 Mayıs 2023 tarihinde İstanbul ve Hatay'da DHKP-C'ye düzenlenen operasyonda 8 kişi tutuklandı.[117]
- 8 Eylül 2023 tarihinde İstanbul Şişli'deki İdil Kültür Merkezi'ne düzenlenen operasyonda 10 şüpheli gözaltına alındı.[118]
- 13 Ekim 2023 tarihinde İstanbul'da 5 şüpheli gözaltına alındı.[119]
- 8 Kasım 2023 tarihinde İzmir'de düzenlenen operasyonda örgüt propagandası yaptığı öne sürülen 17 kişi gözaltına alındı.[120]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Derin sol el değiştirdi". 23 Temmuz 2012. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
- ^ a b c Tanış, Tolga. "ABD'den 3 DHKP-C'linin başına 3 milyon dolar ödül". Hürriyet. Washington, DC. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2015.
- ^ a b c "DHKP-C Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi". 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2014.
- ^ "TURKEY: NO SECURITY WITHOUT HUMAN RIGHTS (INCLUDES ERRATUM)" (PDF). This report assesses the human rights situation in Turkey since 1990 in the context of intense political violence and impunity. It shows that torture or ill-treatment continue to be routinely inflicted on people detained for common criminal offences as well as on political charges. "Disappearance" and extrajudicial execution appeared in the early 1990s as a new pattern of violation and have since claimed hundreds of lives. Freedom of expression is curtailed as scores of prisoners of conscience have served terms of imprisonment for expressing their non-violent opinions and hundreds more are being tried in State Security Courts and threatened with imprisonment because they dared to express their political views. The international community's role is examined and its failure to take action. It is believed that given sufficient political will the human rights situation could be improved and this report makes such recommendations to the government, the international community and armed opposition groups. Uluslararası Af Örgütü. 30 Eylül 1996. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020.
- ^ "Türkiye'de 12 aktif terör örgütü var". 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015.
- ^ "Foreign Terrorist Organizations". 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015.(İngilizce)
- ^ "Proscribed Terrorist Organisations" (PDF). 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Nisan 2015.(İngilizce)
- ^ "Designated individuals and organisations" (PDF). Yeni Zelanda Emniyet Amirliği. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2018.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Implementation of the Measures including the Freezing of Assets against Terrorists and the Like". Japonya Dışişleri Bakanlığı. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2018.
- ^ "EU Terrorist Listing" (PDF). 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015.(İngilizce)
- ^ "ABD'den DHKP/C Liderlerinin Başına Ödül". Amerikanın Sesi. 3 Nisan 2014. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ a b "DHKP Programı" (PDF). 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Dhkp-C Terör Örgütünün Yapısı, Amacı ve Gerçekleştirdiği Saldırılar". haberler.com. 20 Mart 2013. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "DHKP-C / Amaç ve Stratejisi". 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ a b "Türkiye'nin Sosyolojik Yapısı ve Sol Terörizm". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "DHKP-C'nin sözde İstanbul Anadolu bölge sorumlusu itirafçı oldu, çarpıcı bilgiler verdi". www.aa.com.tr. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2024.
- ^ "Sabancı suikastı zanlısı Atina'da tutuklandı". Sabah. 12 Nisan 2014. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Fehriye Erdal'ın Sabancı suikastindeki rolü". NTV. 14 Eylül 2001. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Hafıza Kaydı (2015) Ümraniye Cezaevi Olayları http://www.hafizakaydi.org/4ocak/umraniye-cezaevi/hikaye/ 12 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Küçük, DHKP-C'ye Gazi'de kahve tarattı". Milliyet. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ İsmail Güney Yılmaz (3 Kasım 2012). "Türkiye'de Ölüm Oruçları". biamag.com. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Kanlı saldırıların altındaki imza: DHKP-C". Al Jazeera Türk. 14 Şubat 2014. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Derin sol el değiştirdi". Aksiyon. 23 Temmuz 2012. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Yunanistan DHKPC lideri Fevzi Tekin'i Türkiye'ye iade etmiyor". T24. 17 Nisan 2014. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Komşuda DHKP-C'nin 3 kampı var". Sabah. 20 Aralık 2012. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "İşte DHKP-C'nin Suriye üssü". Sabah. 31 Mart 2013. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "DHKP-C Esad'dan Kamp Yeri İstedi". doğruhaber. 25 Aralık 2013. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "DHKC, Açıklama: 409, Tarih: 6 Nisan 2013". halinsesitv.com. 6 Nisan 2013. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Mahkeme yelekten terör örgütünü buldu". soL Portal. 21 Haziran 2012. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "1. SAVCI: Anayasal hak, 2. SAVCI: Örgütün işi". Milliyet. 8 Mart 2012. 5 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Mahkeme: Pankarttan değil, terör örgütü adına eylem yapmaktan ceza verdik". Zaman. 20 Haziran 2012. 6 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Yıldıray Oğur (19 Nisan 2011). "Unutalım gitsin". Taraf. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "GRUP YORUM'UN DHKP-C HATIRASI". aktifhaber.com. 24 Nisan 2013. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Aykırı Sorular - Selma Altın". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "Öldürülmeden yarım saat önce eylemcilerden Ahmet Şık'a çarpıcı açıklamalar". Cumhuriyet gazetesi. 31 Mart 2015. 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015.
Dosyaya göre emniyet kriminal bürosu 21 şüpheli polisten bu üçünün öne çıktığını tespit etmiş. Bu üç polisin Berkin'i vuranlar olabileceğini öğrenmiş bulunuyoruz. Zaten savcı da bize bu bilgiyi verdi. Müzakerede, bu üç polisin kimliğinin canlı yayında açıklanmasını talep ediyoruz.
- ^ "Çağlayan Adliyesi'nde rehine krizi: Çatışma sonucu eylemciler hayatını kaybetti". BirGün. 31 Mart 2015. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015.
20.02 DHKC'li eylemciler, 'Berkin'in katili olduğunu düşündüğümüz üç polisin açıklanmasının ardından eylemi bitireceğiz' dedi.
- ^ "Çağlayan'daki rehine krizi kanlı bitti: Savcı şehit oldu, 2 terörist öldürüldü". Zaman. 31 Mart 2016. 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.
Berkin Elvan soruşturmasına bakan İstanbul Cumhuriyet Savcısı Mehmet Selim Kiraz, Çağlayan Adliyesi'nin 6. katındaki odasında rehin alındı. Yaklaşık 9 saat süren rehine krizinin ardından polis tarafından yapılan operasyonla Savcı Mehmet Selim Kiraz ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldı. Savcı Kiraz yapılan tüm müdahalelere rağmen şehit oldu. 2 terörist de ölü olarak ele geçirildi.
- ^ Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi 1 No'lu Bülteni
- ^ Feyizoğlu, Turhan (Mart 2012). İki Adalı Hüseyin Cevahir-Ulaş Bardakçı (1. Basım bas.). Alfa Yayınları. s. 88. ISBN 978-605-106-441-3.
- ^ "Konsolosu serbest bırakın ve sakın silaha sarılmayın". Milliyet. 18 Mayıs 1971.
- ^ "Konsolos 3 kurşunla şakağından öldürüldü". Milliyet. 24 Mayıs 1971.
- ^ Karakaş, Gökhan. "Güney, Çayan'ı bu arabada sakladı". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, Fasikül 69: 12 Mart ve Silahlı Mücadele. İletişim Yayınları. s. 2181.
- ^ Dündar, Can. "BÜYÜK FİRAR YAZI DİZİSİ". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ "Çayan hücresi için karar verildi; Necmi Demir ve Dede Ölüme Mahkum Oldu". Tercüman. 28 Aralık 1971.
- ^ "Kurtuluş Cephesi- Mahir Diğer Yazılar". Kurtuluş Cephesi. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ Şentürk, M. Utku. "Mahallemizin en güzel abisi: Ulaş Bardakçı". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ "Öldürülen Anarşistler / Ölen İngilizler". Milliyet. 31 Mart 1972.
- ^ Gönül, Burçin. "Kürkçü, Kızıldere iftirasına yanıt verdi". BirGün. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ "Samanlıkta sağ ele geçen Kürkçü: İNGİLİZLERİ BİZ ÖLDÜRDÜK". Hürriyet. 1 Nisan 1972.
- ^ Zafer Yolunda 1. İstanbul: Boran Yayınevi. 2000. ss. 103-104. ISBN 975-6822-03-1.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. ss. 357-358. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. s. 359. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Devrimci Sol (PDF). s. 5. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. ss. 362-363. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Zafer Yolunda 1. İstanbul: Boran Yayınevi. 2000. ss. 141-142. ISBN 975-6822-03-1.
- ^ a b c d "Dev-Sol (Devrimci Sol)". 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. s. 364. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. s. 365. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Zafer Yolunda 1. İstanbul: Boran Yayınevi. 2000. s. 151. ISBN 975-6822-03-1.
- ^ "Karagümrük Karakolu'nu Basan Dev-Sol Militanları 5 polisle 5 bekçiyi nezarethaneye kapattı". Milliyet. 27 Ocak 1980. s. 1.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. s. 368. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ Zafer Yolunda 1. İstanbul: Boran Yayınevi. 2000. ss. 180-183. ISBN 975-6822-03-1.
- ^ Devrimci Sol (PDF). s. 6-11. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ "MİT belgelerinde Gün Sazak cinayeti!". Vatan. 16 Ocak 2013. 10 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Devrimci Sol (PDF). s. 10. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.
- ^ Zafer Yolunda 1. İstanbul: Boran Yayınevi. 2000. ss. 236-237. ISBN 975-6822-03-1.
- ^ "Erim'i Öldüren Çete Yakalandı". Milliyet. 4 Ekim 1980. s. 1.
- ^ Akyol, Hüseyin (2010). Bölüne Bölüne Büyümek: Türkiye'de Sol Örgütler. Ankara: Phoenix Yayınevi. ss. 84-85. ISBN 978-605-5738-42-6.
- ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye Solu. İstanbul: İletişim Yayıncılık. s. 467. ISBN 978-975-05-1241-4.
- ^ "Tefenni Belediyesi". 27 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2009.
- ^ "14.06.1995 tarihli Milliyet gazetesi (Gündem Türkiye)". 27 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2008.
- ^ "Teslimiyete karşı destan yazan Sibel Yalçın". Portreler. JINHA. 10 Haziran 2016. 19 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2022.
- ^ "14.06.1995 tarihli Milliyet gazetesi (Gündem Türkiye)". 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2008.
- ^ "17.06.1995 tarihli Milliyet gazetesi (Gündem Türkiye)". 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009.
- ^ "Tebliğ". www.resmigazete.gov.tr. 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "İki kadın İki büyük acı". www.hurriyet.com.tr. 4 Nisan 2001. 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "Kızılay'da bombalı saldırı: 1 ölü". Hürriyet. Anadolu Ajansı. 20 Mayıs 2003. 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
- ^ "Tesadüf faciayı önledi". Milliyet. 21 Mayıs 2003. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
- ^ "Canlı bombaya siper oldu". Milliyet. 12 Eylül 2012. 14 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2022.
- ^ "Polis Merkezine canlı bomba saldırısı". CNN Türk. 11 Eylül 2012. 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2016.
- ^ http://gundem.milliyet.com.tr/istanbul-da-karakola-saldiri/gundem/gundemdetay/08.12.2012/1639104/default.htm[ölü/kırık bağlantı] [yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- ^ "ABD Büyükelçiliği'nde patlama: 2 ölü". 4 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.
- ^ "Okmeydanı cinayetini DHKP-C üstlendi". Oda TV. 13 Mart 2014. 12 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2015.
- ^ Habertürk. "Berkin Elvan soruşturmasının savcısı Mehmet Selim Kiraz'ın rehin alındığı Çağlayan Adliyesi'nde operasyon sona erdi, savcı Kiraz hayatını kaybetti". Habertürk. 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "Emniyet'e saldıran 'canlı bomba' Elif Sultan Kalsen". www.ntv.com.tr. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ "Gazi Mahallesi'nde 1 polis şehit oldu". www.sozcu.com.tr. 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ "İstanbul'da ABD Konsolosluğu'na silahlı saldırı". BBC News Türkçe. 10 Ağustos 2015. 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.
- ^ "Çağlayan Adliyesi'nde polis noktasına silahlı saldırı: 2 saldırgan öldürüldü, 1 vatandaş hayatını kaybetti". NTV. 6 Şubat 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tokat'ta DHKP-C operasyonu: Beş ölü". Radikal. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "600 polis şafak vakti bastı". Radikal. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "DHKP/C terör örgütüne operasyon!". 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2016.
- ^ "DHKP-C'ye şok operasyon:18 gözaltı". 5 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- ^ "Gaziantep'te Dhkp/C Ve Tikb Operasyonu: 4 Gözaltı". Milliyet. 23 Haziran 2017. 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ "İstanbul merkezli 16 ilde terör operasyonu: 77 gözaltı". www.trthaber.com. 15 Ekim 2021. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "İstanbul ve Hatay'da DHKP/C'ye operasyon: 8 gözaltı". www.trthaber.com. 24 Mayıs 2023. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ "İstanbul'da DHKP-C operasyonu: 10 gözaltı". www.trthaber.com. 8 Eylül 2023. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2023.
- ^ "İstanbul'da DHKP/C operasyonu: 5 gözaltı". www.trthaber.com. 13 Ekim 2023. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ "İzmir'de DHKP-C'ye operasyon: 17 gözaltı". www.trthaber.com. 8 Kasım 2023. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi
- 1994'te kurulan oluşumlar
- Türkiye'deki milis gruplar
- Yasa dışı komünist partiler
- Marksist kuruluşlar
- Amerika Birleşik Devletleri tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Birleşik Krallık tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Yeni Zelanda tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Japonya tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler