Deprem ışıkları
Deprem ışığı, zamansal olarak deprem ile ilişkilendirilmiş (deprem öncesi, deprem anında, nadiren deprem sonrasında) bir olgudur. Etiyolojisi tam olarak açıklanmamıştır. Birçok depremde gözükse de her depremde gözükmediği bilinmektedir.
Bir model, bazı kayaçların tektonik hareketteki stres birikmesi sonucu iyonlaşıp atmasforde plazma oluştrabildiğini laboratuvar deneyi ile göstermiştir.[1]
Görünüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Deprem ile deprem ışıklarını ilişkilendiren ilk yazılı kayıtlardan biri Nihon Sandai Jitsuroku. Bu kayıtta 869 Jōgan depremi şu şekilde anlatılıyor: "Mutsu vilayetinde gökyüzündeki garip bir ışıkla büyük bir deprem meydana geldi."[2]
O tarihten bugüne birçok farklı depremde bu ışıkların görüldüğü bildirildi: 2022 Fukişima Depremi ardından The Guardian yaptığı haberde deprem ışığının görüntülerine yer verdi.[3] 22 Eylül 2022 tarihindeki Meksiko'daki artçı depremin ardından Mexico News haberinde[4] bu videoya[5] yer verdi.Kahramanmaraş depremi ardından Gaziantep'te çekilen görüntüler[6] bu ışıkların çeşitli coğrafyalarda olabildiğini gösterir niteliktedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ @NatGeoUK (17 Nisan 2019). "Earthquake lights, explained". National Geographic (İngilizce). 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ Richard A. Clarke; R.P. Eddy (2017). Warnings: Finding Cassandras to stop catastrophe (İngilizce). s. 77.
- ^ "'Earthquake light' appears in sky above Japanese city – video". the Guardian (İngilizce). 16 Mart 2022. ISSN 0261-3077. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ Staff, M. N. D. (22 Eylül 2022). "6.9 magnitude earthquake rocks Michoacán; 2 deaths reported". Mexico News Daily (İngilizce). 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ "https://mobile.twitter.com/webcamsdemexico/status/1572924731258462208". Twitter. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - ^ "Gaziantep'teki depremin en net görüntüsü ortaya çıktı! Tüyler ürperten anlar... - Dailymotion Video". Dailymotion. 6 Şubat 2023. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.