Datvi
Datvi Kaçkar Dağlarının eteklerinde bulunan, Rize Çamlıhemşin'de fotoğrafçı Cemal Gülas'ın bakımını üstlendiği ayı. Gürcüce ayı; datvi (დათვი) demek olduğu için ayıya bu isim verilmiştir.
Datvi'nin sahiplenilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çamlıhemşin köyü sakinlerinin 2007'de bulduğu Datvi annesi avcılar tarafından öldürülmüş 3 aylık bir boz ayı (Ursus arctos) yavrusuydu. Datvi'ye bir süreliğine Rize valiliği sahip çıktı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü görevlilerince bir süre bakımı yapılıp biberonla beslendi.[1] Bursa Karacabey'deki ayı rehabilitasyon merkezine gönderilip kısırlaştırılmak üzereyken Cemal Gülas tarafından alındı.[2] Ayıyı doğal ortamında büyüteceğini söyleyerek gönüllü bakıcılığını üstlendi.[3] Cemal Gülas'ın Çamlıhemşin'deki dağ evinin bulunduğu arazide doğada yaşamaya başladı.
Rehabilitasyon merkezi
[değiştir | kaynağı değiştir]Datvi 14 aylıkken 100 kiloya ulaşmıştı. Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün talimatı üzerine daha fazla büyüdüğünde çevreye zararlı olacağı gerekçesiyle Karacabey rehabilitasyon merkezine götürülmek üzere Gülas'ın orman arazisindeki evinden 26 Kasım 2007'de alındı. Uyuşturucu silahla bayıltılarak kafes içerisinde merkezdeki yavru ayıların bulunduğu bir yere bırakıldı. Datvi kendisinden alındığında Cemal Gülas: "Bu hayvanı doğal yaşam alanına kazandırmak gerekiyordu. O, benim süs hayvanım değildi. Bu hayvan arazide yaşıyordu. Bizim arkamızda 30 bin dönüm arazi var, şimdi bu hayvanı götürdüler. 50 ayıyla 5 dönüm bir arazide yaşatacaklar. O zaman uyutsunlar bu hayvanları. Uyutmak işlerine gelmiyor, çünkü o zaman dünya kadar fondan gelen destekler kesilecek. Bu hayvanlar üzerinden birileri rant sağlıyor." diyerek, ayının kendisinden alınmasında asıl amacın rehabilite olmadığını, rehabilitasyon merkezinde hayvanların uyuşturulduğunu ve kendisinin ayıya doğal ortam sağladığını iddia etti.[4] Datvi'yi bölge sakinlerinin kaçak avcılığına engel olduğu için şikayet üzerine aldıklarını ve gönderildiği yerde ayıya antidepresan verildiğini, ilgilenilmediğini ve amacın doğaya kazandırmak olmadığını söyledi.[5]
Bu iddialarını, Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Bölüm Başkanı, ProAnimale adlı Almanya Hayvanları Koruma Derneği'nin Türkiye temsilciliğini yapan, Karacabey Ovakorusu Ayı Barınağı'nın sorumlusu Prof. Dr. Nilüfer Aytuğ yalanladı. Gülas'ın iddia ettiği gibi ayılara sedatif vermediklerini, kobay olarak kullanmadıklarını, dileyenin yargıya başvurması gerektiğini söyledi.[6] Aytuğ, “Aslında Datvi’nin doğaya dönüp dönemeyeceği konusunda durum bildirgesi oluşturuldu. Benim de içinde bulunduğum bir grup tarafından bu görüşüldü ve bu durum bildirgesi ilgili olan taraflara ilan edildi. Bana sorarsanız Datvi doğaya geri dönemez. Datvi’nin doğaya geri dönüşünü engelleyen kişi veya kişiler de onunla çok fazla iç içe olarak uzun süre yaşayanlardır." diyerek Datvi'nin doğaya geri dönemeyeceğini söyledi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "HAYTAP - Hayvan Hakları Federasyonu" (PDF). HAYTAP - Hayvan Hakları Federasyonu. 31 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2024.
- ^ "Radikal-çevrimiçi / Türkiye / Ayı 'Datvi' kendine bir veli buldu". web.archive.org. 3 Şubat 2008. 3 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Datvi kış uykusuna hazırlanıyor- CNN TÜRK - tarafsız güvenilir haberler". web.archive.org. 8 Nisan 2016. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Ayı Datvi'nin hüzünlü hikayesi..." CNN Türk. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ ARMAN, Ayşe (20 Tem 2008). "Cemal Gülas, ayısını geri istiyor Yoksa gidip kaçıracak!". www.hurriyet.com.tr. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.