Dağıstan Oblastı (Rus İmparatorluğu)
| Dağıstan Oblastı Дагестанская область | |
|---|---|
 Arma | |
 Dağıstan Oblastı'nın idari haritası | |
| Ülke | Rus İmparatorluğu |
| Genel valilik | Kafkasya |
| Kuruluş | 1860 |
| Dağılış | 1921 |
| Başkent | Temir-Han-Şura (günümüzde Buynaksk) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 2.709,63 km² |
| En yüksek nokta | 4,466 m (14.652 ft) |
| Nüfus (1916) | |
| • Toplam | 713.342 |
| • Kent | 981% |
| • Kırsal | 90,19% |
Dağıstan Oblastı,[a] Rus İmparatorluğu'nun Kafkasya Genel Valiliği'ne bağlı bir oblasttı (eyalet). Sınırları, kabaca günümüz Rusya Federasyonu içerisinde bulunan Dağıstan'ın güneydoğusunun çoğuna karşılık geliyordu. Dağıstan oblastı, 1860 yılında eski Kafkasya İmamlığı topraklarından oluşturuldu ve kuzeyde Terek Oblastı, batıda Tiflis Guberniyası ve Zakatala Okrugu, güneyde Yelizavetpol Guberniyası ve doğuda Bakü Guberniyası ile sınır komşusuydu. Oblastın idari merkezi Temir-Han-Şura'ydı (bugünkü Buynaksk). [1]
İdari bölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]1917 yılında Dağıstan oblastının okrugları (ilçe) aşağıdaki gibiydi:[2][3]
| İsim | Başkent | Nüfus | Yüzölçümü | |
|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1916 | |||
| Avarski okrugu (Аварскій округъ) | Hunzah | 37.639 | 35.749 | 1.306,80 km2 |
| Andiyski okrugu (Андійскій округъ) | Botlih | 49.628 | 57.875 | 3.587,37 km2 |
| Gunibski okrugu (Гунибскій округъ) | Gunib | 55.899 | 76.175 | 3.894,82 km2 |
| Darginski okrugu (Даргинскій округъ) | Levaşi | 80.943 | 85.131 | 1.735,83 km2 |
| Kazikumuhski okrugu (Казикумухскій округъ) | Kumuh | 45.363 | 51.250 | 1.446,25 km2 |
| Kaytago-Tabasaranski okrugu (Кайтаго-Табасаранскій округъ) | Mecalis | 91.021 | 82.154 | 3.296,44 km2 |
| Kyurinski okrugu (Кюринскій округъ) | Kasumkent | 77.680 | 117.218 | 3.490,27 km2 |
| Samurski okrugu (Самурскій округъ) | Ahtı | 35.633 | 71.556 | 3.708,80 km2 |
| Temir-Han-Şurinski okrugu (Темир-Хан-Шуринскій округъ) | Temir-Han-Şura (Buynaksk) | 97.348 | 136.234 | 6.218,38 km2 |
Demografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus İmparatorluğu nüfus sayımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus İmparatorluğu nüfus sayımına göre Dağıstan oblastının 28 Ocak [E.U. 15 Ocak] 1897 itibarıyla nüfusu 283.279 erkek ve 287.875 kadın olmak üzere toplam 571.154'tü. Nüfusun çoğunluğu Avarcayı ana dilleri olarak belirtmişti; Dargince, Lezgice, Lakça, Kumukça ve Azerice konuşan azınlıklar da mevcuttu.[2]
| Dil | Konuşanlar | % |
|---|---|---|
| Avarca | 158.550 | 27.76 |
| Dargince | 121.375 | 21.25 |
| Lezgice | 94.596 | 16.56 |
| Lakça | 76.381 | 13.37 |
| Kumukça | 51.209 | 8.97 |
| Azerice | 32.143 | 5.63 |
| Rusça | 13.111 | 2.30 |
| Yahudice | 7.361 | 1.29 |
| Tatça | 2.998 | 0,52 |
| Ukraynaca | 2.895 | 0,51 |
| Nogayca | 1.909 | 0.33 |
| Farsça | 1.720 | 0.30 |
| Ermenice | 1.636 | 0,29 |
| Lehçe | 1.630 | 0,29 |
| Arapça | 912 | 0.16 |
| Çeçence | 757 | 0.13 |
| Litvanca | 520 | 0,09 |
| Gürcüce | 375 | 0,07 |
| Almanca | 261 | 0,05 |
| Belarusça | 38 | 0,01 |
| Diğer | 777 | 0.14 |
| Toplam | 571.154 | 100.00 |
| İnanç | Erkek | Kadın | Toplam | |
|---|---|---|---|---|
| Sayı | % | |||
| Müslüman | 263.475 | 276.815 | 540.290 | 94.60 |
| Doğu Ortodoks | 10.996 | 5.341 | 16.337 | 2.86 |
| Yahudi | 5.367 | 4.689 | 10.056 | 1.76 |
| Roma Katolik | 2.079 | 137 | 2.216 | 0,39 |
| Ermeni Apostolik | 955 | 668 | 1.623 | 0,28 |
| Eski İnanan | 184 | 114 | 298 | 0,05 |
| Lüterci | 185 | 100 | 285 | 0,05 |
| Ermeni Katolik | 24 | 5 | 29 | 0,01 |
| Baptist | 1 | 1 | 2 | 0,00 |
| Anglikan | 0 | 3 | 3 | 0,00 |
| Budist | 3 | 0 | 3 | 0,00 |
| Kalvinist | 3 | 0 | 3 | 0,00 |
| Hristiyan olmayan diğer mezhepler | 7 | 2 | 9 | 0,00 |
| Toplam | 283.279 | 287.875 | 571.154 | 100.00 |
Kavkazskiy kalendar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kavkazskiy kalendar'ın 1917 tarihli yayınına göre Dağıstan oblastının 14 Ocak [E.U. 1 Ocak] 1916 itibarıyla nüfusu 659.976'sı kalıcı nüfus ve 53.366'sı geçici olarak ikamet edenler olmak üzere 369.737 erkek ve 343.605 kadın dahil toplam 713.342 idi: [3]
| Milliyet | Kentsel | Kırsal | Toplam | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | |
| Kuzey Kafkasyalılar | 12.247 | 17.50 | 533.367 | 82.90 | 545.614 | 76.49 |
| Sünni Müslümanlar[b] | 1.137 | 1.62 | 90.840 | 14.12 | 91.977 | 12.89 |
| Ruslar | 27.045 | 38.65 | 9.078 | 1.41 | 36.123 | 5.06 |
| Yahudiler | 11.913 | 17.03 | 5.397 | 0,84 | 17.310 | 2.43 |
| Şii Müslümanlar [c] | 11.263 | 16.10 | 4.352 | 0,68 | 15.615 | 2.19 |
| Ermeniler | 4.668 | 6.67 | 84 | 0,01 | 4.752 | 0,67 |
| Diğer Avrupalılar | 736 | 1.05 | 251 | 0,04 | 987 | 0.14 |
| Asyalı Hristiyanlar | 785 | 1.12 | 0 | 0,00 | 785 | 0.11 |
| Gürcüler | 179 | 0,26 | 0 | 0,00 | 179 | 0,03 |
| Toplam | 69.973 | 100.00 | 643.369 | 100.00 | 713.342 | 100.00 |
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tsutsiev 2014.
- ^ a b c "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". www.demoscope.ru. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ a b Кавказский календарь на 1917 год.
- ^ "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". www.demoscope.ru. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022.
- ^ a b Hovannisian 1971, s. 67.