Cendere Sanat Müzesi
.jpg) | |
 | |
| Eski ad(lar) | Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Müze olarak kullanılıyor |
| Tür | Pompa istasyonu |
| Konum | Sarıyer |
| Adres | Huzur Mah. Cendere Cad. No:128 Sarıyer/İstanbul |
| Şehir | İstanbul |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 41°06′31″K 28°59′21″D / 41.10861°K 28.98917°D |
| Açılış | |
| Yenileme | |
| Sahip | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
| Yükseklik | 25 metre[5] |
| Ölçüler | |
| Genişlik | 35 metre[5] |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Ahşap, demir, mermer, taş, tuğla[6] |
| Kat sayısı | 1[3] |
Cendere Sanat Müzesi veya eski adıyla Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu, içerisinde bulunan haznelerde toplanan memba sularının İstanbul'a aktarılması amacıyla, 1902 yılında Fransa'dan getirtilen usta ve mühendisler tarafından yapılmıştır.[7]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu, tesisteki haznelerde biriken memba sularının İstanbul'a dağıtılması amacıyla İstanbul'un Şişli ilçesindeki[7] (günümüzde Sarıyer) Ayazağa mahallesinde[8] inşa edilmiş ve 31 Ağustos 1902 tarihinde faaliyete geçmiştir.[7] 35 metre genişlik ve 25 metre yüksekliğe sahip yapının inşası için Fransa'dan usta ve mühendisler getirtilmiştir. İstasyon içerisindeki Escher-Wyss & Cie. marka kazanlar ise İsviçre'den getirtilmiştir.[7] 1960'lı yıllarda ise bu kazanlar Terkos Eski Su Pompa İstasyonu'na taşınmış, Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu'na elektrikli su pompaları yerleştirilmiştir.[7][8] Açıldığı zaman günde 1200 m3 suyu[9] şehirdeki 126 çeşmeye[8] pompaladığı belirtilen istasyon, 1990'lı yıllarda 4 çeşmeye su vermiştir.[8] Zamanla bacası da yıkılan yapıda,[7] İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) tarafından yapılan analizlere göre suyun giderek kirlendiği belirlenmiştir.[8] Bu gibi sebeplerden dolayı 1999 Gölcük depremi sonrasında İSKİ, istasyonun işlevini sürdürmesi, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir tesis olarak yeniden yapılandırılması üzerinde çalışmıştır.[7]
Restorasyon çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
İSKİ'nin isteğine bağlı olarak, istasyonda yer alan su depolarının tamirleri, yapının güçlendirilmesi ve sonradan yapılan eklerin kaldırılması gibi çeşitli restorasyon çalışmaları, İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 31 Ekim 2001 tarihli 13319 sayılı kararı ile onaylanmıştır.[7] Bu proje kapsamında; ana bina sergi, seminer, harita ve kütüphane odaları ile idare birimleri içeren bir ana yapıya dönüştürülmüştür.[7] Ekim 2006 tarihinde, İstanbul Su Medeniyetleri Müzesi adıyla başlayan restorasyon çalışmaları 2009 yılında sona ermiştir.[10] Bahçesinde bulunan 933 numaralı Batı çınar gibi bazı ağaçlar ise anıt ağaç olarak tescillenmiştir.[7] Ancak restorasyonu tamamlanan ve müze izni alınan yapı 2022 yılına kadar açılmamıştır.
2022 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İBB Miras tarafından yeniden restore edilen yapı, Cendere Sanat Müzesi olarak açılmıştır.[11][12]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Yapının sanat müzesine dönüştürülen içi -
Müzenin arka bahçesi -
Yapının genel görünümü -
Anıt Doğu Çınarı
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tanyeli, Gülsün. Kargir Yapılarda Koruma Ve Onarım Semineri II (PDF). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. s. 86. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ Yıldırım, Oktay (24 Ekim 2022). "İBB, Tarihi Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu'nu Kültür Merkezine Dönüştürdü. İmamoğlu: "Geçmiş Zihniyet, Vatandaşa Ait Alanları Kendisinin Zannediyor"". ankahaber.net. Anka Haber Ajansı. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ a b Uğuryol, Drahşan (16 Kasım 2020). "Hamidiye Suyu Tesislerine Ait Yapıların ve Çeşmelerin Günümüzdeki Durumu ve Koruma Önerileri". Sanat Tarihi Dergisi. 29 (2). ss. 425-453. doi:10.29135/std.638640.
- ^ "İstanbul'un 120 yıllık mirası Cendere Sanat'a dönüştürüldü". www.milligazete.com.tr. Millî Gazete. 24 Ekim 2022. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ a b "Kültür Envanteri - Cendere Hamidiye Su Pompa İstasyonu". kulturenvanteri.com. Kültür Envanteri. 9 Şubat 2021. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ Kaya, Nurdan (Haziran 1998). Cendere Pompa İstasyonu Restorasyon Projesi (PDF). Yükseköğretim Kurulu. s. 74. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ a b c d e f g h i j Tanyeli, Gülsün. Kargir Yapılarda Koruma Ve Onarım Semineri II (PDF). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. s. 86. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ a b c d e Kaya, Nurdan (Haziran 1998). Cendere Pompa İstasyonu Restorasyon Projesi (PDF). Yükseköğretim Kurulu. s. 55, 74, 96, 105. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ "Cendere Sanat Müzesi". ataturkkitapligi.ibb.gov.tr. Atatürk Kitaplığı. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ Yazman, Derya (17 Temmuz 2012). "Orada bir Su Medeniyetleri Müzesi var, açılmadan eskiyor!". Arkitera. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ "İBB, 120 yıllık mirası 'Cendere Sanat'a dönüştürdü - Diken". www.diken.com.tr. 24 Ekim 2022. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ "Haliç Tersanesi'nden sonra bir tarihi alan daha sanat müzesi oluyor". Independent Türkçe. 3 Nisan 2022. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.