Catherine (Aragon)
Aragonlu Catherine | |
---|---|
İngiltere'nin konsort kraliçesi | |
Hüküm süresi | 11 Haziran 1509 - 23 Mayıs 1533 |
Taç giymesi | 24 Haziran 1509 |
Doğum | 16 Aralık 1485 |
Ölüm | 7 Ocak 1536 (50 yaşında) |
Eş(ler)i | Arthur Tudor VIII. Henry |
Çocuk(lar)ı | Cornwall Dükü Henry I. Mary |
Hanedan | Trastámara Hanedanı (doğuştan) Tudor Hanedanı (evlilikle) |
Babası | kral II. Fernando |
Annesi | I. Isabel |
Aragonlu Catherine (d. 16 Aralık 1485 - ö. 7 Ocak 1536) (Catharine, Katherine, Katharine olarak da bilinir) İngiltere kraliçesi (11 Haziran 1509-23 Mayıs 1533) VIII. Henry'nin ilk karısı ve I. Mary'nin annesidir. Kral II. Fernando ve Kraliçe I. Isabel'in kızıdır.
Çocukluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]Aragon Kralı II. Fernando ve Kastilya Kraliçesi I. Isabel'in en küçük çocuğudur. Kutsal Roma İmparatoru V.Karl'ın teyzesidir. Madrid'in 30 km kadar dışında 15-16 Aralık gecesi dünyaya gelmiştir. Erken yaşta İngiltere Kralı VII. Henry'nin oğlu veliaht Prens Arthur Tudor'a uygun görülmüştür. Damat 15 yaşına girinceye kadar beklenmiş sonra İngiltere'ye gönderilmiştir.
Galler Prensesliği
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanya ile İngiltere arasındaki bağları güçlendirmek amacıyla 1501 yılında İngiltere'nin veliahtı Galler Prensi Arthur ile evlenmiştir. Ancak evlilikleri kısa sürmüş, 14 ay sonra Arthur ölmüştür. Ölümüne ilişkin çeşitli teoriler vardır. Ayrıca evliliklerinin gidişatı ile ilgili çeşitli teoriler vardır. Bu olaydan sonra Arthur'un küçük kardeşi Henry ile evlendirilmesi gündeme gelmiştir. Şunu da belirtmek gerekir ki, Katolik inancına göre kardeşinin karısıyla evlenen çocuksuz kalmakla, soyu kurumakla lanetlenir. Dönemin Papası ancak evlilik nihayetine ulaşmamışsa kocasının kardeşiyle evlenebileceğini söylemiştir. Catherine, Arthur ile evliliklerinin hiç tamamlanmadığına yemin etmiştir.
İngiltere Kraliçeliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı tarihçiler VII. Henry'nin ölüm döşeğindeyken küçük oğlu Henry'e son dilek olarak Catherine ile evlenmesini söylediğini iddia etmektedir. Bununla beraber Henry'nin onu sevdiğine inananlar da vardır. 1509 yılında, VII. Henry'nin ölümünden birkaç hafta sonra VIII. Henry ile evlenmiştir. 24 yıl süre evliliklerinde birçok çocukları doğsa da, bunlardan ancak biri çocukluğa erişebilmiş, diğerleri 1 yaşına basmadan önce ölmüştür. Yaşayan tek çocuk I. Mary'nin de kız olması Tudor hanedanının son erkek temsilcisi olan VIII. Henry için büyük bir sorundur.
Henry'nin evlilik dışı bir oğlu olsa da, çocuk yakalandığı bir hastalıktan ölmüştür. Yaşayan erkek çocuğu olmaması, Catherine'nın artık yaşlanması nedeniyle meşru oğullar doğurabilecek yeni biri arayışına girmiştir. Son yıllarında kralın Anne Boleyn'e aşık olmasıyla kralın gözünden iyice düşmüştür.
Henry'nin İptali
[değiştir | kaynağı değiştir]İngiltere'nin o zamanlar bağlı olduğu Katolik Kilisesi'nin onayı alabilmek için, kardeşinin karısını aldığı için vicdan azabı çektiğini, tövbekar olduğunu, evliliklerinin geçersiz sayılması gerektiğini talep etti. Kilise konsey toplayıp İngiltere'ye yollamıştır. Catherine'nin yeğeni olan İspanya Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru Şarlken'in Kraliçeyi desteklemesine ve boşanmanın iptali halinde kızı Mary'nin gayrimeşru sayılacak olmasına rağmen talebinde ısrar etmiştir.
VIII. Henry'nin Altı Eşi |
---|
Aragonlu Catherine |
Anne Boleyn |
Jane Seymour |
Clevesli Anne |
Catherine Howard |
Catherine Parr |
İngiltere'ye gelen konseye yapılan konuşmalarda kardeşi Arthur ile evliliklerinin tamamlanmış olduğuna kanıt olarak soyunun kuruduğunu söylemiş, Arthur ile evliliklerinin tamamlandığı hususunda tanıklık yapacak birçok kişi bulmuştur. Dindarlığı ile tanınan ve halk tarafından çok sevilen Catherine ise bunların iftiradan başka bir şey olmadığı, zamanında Papa'nın evliliklerini onayladığını, soylarının kurumadığını bir kızları olduğunu söylemiştir. Bu konuda çeşitli görüşler olmakla beraber, Arthur ve Catherine'nin evliliğinin akıbeti ne olursa olsun boşanmanın esas nedeninin Kralın erkek çocuk isteği olduğu kuvvetle muhtemeldir. Görüşmelerden sonra Kilise konseyi evliliğinin iptal edilmesi isteğini reddetmiştir. Kralın Catherine'den boşanabilmesi 5 yıl sürdü. 5 yıl içinde Catherine'nin yeğeni İspanya İmparatoru Papayı evlilik için izin vermesin diye kaçırmıştır. Ama en sonunda protestanlığı başlatan Martin Luther'in kitaplarını yaktıran, protestanları öldüren, Papa tarafından Dinin Savunucusu unvanı verilen VIII. Henry; Katolik Kilisesi'nden ayrılıp Anglikan Kilisesi'ni kurmuştur. Bunu takiben Catherine ile olan evliliğini geçersiz kılmıştır. VIII. Henry ile boşanmasından 3 yıl sonra ölmüştür.
Dış görünüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Catherine, gençliğinde "dünyanın en güzel varlığı" olarak tanımlandı ve "en güzel kızın sahip olması gereken her şeye sahipti" diye yorumlandı.[1] Thomas More ve Lord Herbert, hayatının ilerleyen dönemlerinde, görünüşüyle ilgili olarak "Kraliçe Catherine ile en iyi döneminde rekabet edebilecek çok az kadın olduğunu" yazarlar.[2]
Filmlerde ve kitaplarda
[değiştir | kaynağı değiştir]- VIII. Henry dönemini konu alan dizide (The Tudors) Aragonlu Catherine'i Maria Doyle Kennedy canlandırmıştır.
- 2019 yılında çıkan The Spanish Princess isimli dizi onun hikâyesini anlatmaktadır ve Aragonlu Catherine'i Charlotte Hope canlandırmıştır.
- Anne Boleyn ve Mary Boleyn'in hikâyesini anlatan Boleyn Kızı'nda (The Other Boleyn Girl) ismi geçer.
- Boleyn Kızı adlı filmde Aragon'lu Catherine'i Ana Torrent canlandırmaktadır.
- Philippa Gregory'nin yazdığı Mahkûm Prenses adlı kitapta onun hikâyesi anlatılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Weir, Alison (1991). The six wives of Henry VIII. 1st American ed. New York. ISBN 978-0-8021-3683-1. OCLC 24318100.
- ^ Fraser, Antonia (1992). The wives of Henry VIII. 1st American ed. New York. ISBN 0-394-58538-0. OCLC 26013277. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.