Cabir el-Ahmed es-Sabah
Cabir el-Ahmed el-Sabah الشيخ جابر الأحمد الجابر الصباح | |
---|---|
Kuveyt Emiri | |
Hüküm süresi | 31 Aralık 1977 - 15 Ocak 2006 |
Önce gelen | Sabah el-Salim el-Sabah |
Sonra gelen | Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah |
Kuveyt Başbakanı | |
Hüküm süresi | 30 Kasım 1965 - 8 Şubat 1978 |
Önce gelen | Sabah es-Salim es-Sabah |
Sonra gelen | Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah |
Hüküm süresi | 17 Ocak 1962 - 2 Şubat 1963 |
Sonra gelen | Sabah el-Salim el-Sabah |
Doğum | 29 Haziran 1926 |
Ölüm | 15 Ocak 2006 (79 yaşında) |
Hanedan | Es-Sabah |
Babası | Ahmed el-Cabir es-Sabah |
Cabir el-Ahmed el-Sabah (29 Haziran 1926 – 15 Ocak 2006) (Arapça: الشيخ جابر الأحمد الجابر الصباح) Kuveyt'in on üçüncü emiri olarak 31 Aralık 1977 tarihinden ölümüne kadar emir olarak görevini sürdürdü.
Kuveyt'in başkenti Kuveyt City'de doğan Cabir bilindiği kadar ile en az on üç kere evlenmiş ve otuz dokuz çocuk sahibi olmuştur. On sekizinci yüzyıldan beri Kuveyt'i idare eden Es-Sabah ailesinden olan Cabir, onuncu Şeyh Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın üçüncü çocuğuydu. Şeyh Ahmet 1921-1950 yılları arası Kuveyt şeyhiydi.
Şeyh Cabir eğitimini El-Mübarekiyye, El-Ahmediyye ve El-Şarkiyye okullarında tamamladı ve sonradan Din, İngilizce, Arapça ve fen üzerine özel eğitim aldı. 1949 senesinde Kuveyt'in güneyinde yer alan El Ahmedi bölgesinde kamu hizmetleri direktörlüğü yapan Cabir, 1962 yılında Kuveyt'in ilk Finans ve Ekonomi Bakanı oldu. Cabir'in hükmü altında ülkenin petrol gelirleri Kuveyt'i kabile toplumundan modern şehirleri olan bir ülkeye haline getirdi. Aynı zamanda Kuveyt dünyanın en yüksek kişi başına düşen gelir sahibi oldu. Cabir bir de Kuveyt'in ilk para birimi olan Kuveyt dinarını (KWD) çıkardı.
1965 yılında Başbakan olan Cabir 1966 yılında bir de Veliaht Prensi oldu ve üvey amcası Sabah III Al-Salim Al-Sabah'ın ölümü sonrası, Aralık 1977'de emirliğe yükseldi. Emir olmadan önce Şeyh Cabir on iki yıl sureyle Başbakanlık yapmıştı.
1981 senesinde Şeyh Cabir Kuveyt Milli Meclisi'ni lağvetti ve önceden olduğu gibi yasal olarak ülkeyi idare etti. 1985 yılının Mayıs ayında Şii El-Dava Partisinin öldürme amaçlı düzenlediği bombalı saldırıyı atlattı. Cabir'in geçit töreni sırasında saldırganlar bomba yüklü bir arabayı alayın içine sürdü. Körfez Savaşı sonrası 1991 yılında Cabir Kuveyt Milli Meclisi'ni yeniden açtı.
Sınır üzerine büyük tartışmalardan sonra 2 Ağustos 1990 sabahı Irak, topraklarına katma amacıyla, Kuveyt'i işgal etti. İşgal sırasında Cabir Suudi Arabistan'a kaçıp sürgünde bir hükûmet kurdu ve Şubat 1991'de özgürlüğüne kavuşmuş bir Kuveyt'e geri döndü.
1999 yılında Cabir kadınlara oy hakkı verme amacıyla bir yasa değişikliği önerdi ama bu yasa Milli Millet Meclisinden geçmedi. Bu yasa teklifi 2005 yılında tekrar sunuldu ve Kuveyt Parlamentosu kadınlara oy hakkını öngören yasa tasarısını kabul etti.
Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi'nin kurulmasına yardım edip saygınlık kazanmıştı. Aynı zamanda Gelecek Kuşakların Sermayesi'ni kurdu ve Kuzey ile Güney Yemen'in birleşmesine yardım etti. Cabir bir de Şehitler Ofisini kurdu.
2000 yılının Eylül ayında felç geçirdi ve tedavi için Britanya'ya gitti. Dört ay sonra 15 Ocak 2001 tarihinde Kuveyt'e döndü. Beş sene sonra 15 Ocak 2006 sabahı beyin kanaması geçirerek öldü. Emir olarak yerine Veliaht Prensi Saad Al-Abdullah Al-Salim Al-Sabah geçti ve onun ölümü sonrası kırk günlük süreyle matem ilan etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Cabir el-Ahmed es-Sabah Doğumu: 29 Haziran 1926 Ölümü: 15 Ocak 2006
| ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Sabah es-Salim es-Sabah |
Kuveyt Emiri 1977-2006 |
Sonra gelen: Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen: Sabah es-Salim es-Sabah |
Kuveyt Başbakanı 1965-1978 |
Sonra gelen: Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah |
Önce gelen: ' |
Kuveyt Başbakanı 1962-1963 |
Sonra gelen: Sabah el-Salim el-Sabah |