İçeriğe atla

Küçük gezegenler listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Cüce gezegenlerin listesi sayfasından yönlendirildi)
Küçük gezegenler kataloğu "Küçük Gezegen Merkezi" (MPC) tarafından yayınlanır ve Plüton dahil 699.991 girdi içerir.[1] Genel bir bakış için dizine bakınız.
1995'ten beri artan sayıda küçük gezegenler:
  •   numaralandırılmış ve adlandırılmış cisimler
  •   numaralandırılmış fakat adlandırılmamış cisimler
  •   numaralandırılmamış cisimler

Aşağıda, artan sayısal sırayla numaralandırılmış küçük gezegenlerin bir listesi bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızlar hariç, asteroitler, uzak cisimler ve cüce gezegenler dahil olmak üzere küçük gezegenlerin tümü Güneş Sistemi'ndeki küçük gök cisimleri olarak bilinir.[2][3] Bu gezegenlerin listeleri, her biri 1000 küçük gezegen içeren yüzlerce sayfalık kataloglardan oluşmaktadır. Uluslararası Astronomi Birliği adına, Küçük Gezegen Merkezi, Minor Planet Sirkülerlerinde her yıl binlerce yeni numaralandırılmış küçük gezegen yayınlamaktadır. Haziran 2024 itibarıyla, toplamda 1.367.486 adet gözlemlenen cisimden 669.991 tanesi numaralandırılmış küçük gezegenlerdir.[4] Geriye kalanlar ise henüz numaralandırılmamış küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlardır.

Kataloğun ilk nesnesi, 1801 yılında Giuseppe Piazzi tarafından keşfedilen 1 Ceres iken, en bilinen kaydı 134340 Pluto olarak listelenen cüce gezegen Plüton'dur. Küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu (%97) asteroit kuşağındaki asteroitlerden oluşmaktadır. Kataloglarda bir cismin dinamik sınıflandırmasını belirtmek için bir renk kodu kullanmaktadır. Giderek artan kayıtlı gözlemevleri listesinden gözlem yapan binden fazla farklı küçük gezegen kaşifi bulunmaktadır. Sayılar açısından en üretken keşif görevleri LINEAR, Spacewatch, MLS, NEAT ve CSS olarak bilinmektedir.[2][5] Çoğunlukla mitoloji ve kurgu dünyasından kişi, yer ve figürlerin adlarını taşıyan 23.542 adet adlandırılmış küçük gezegen de bulunmaktadır,[6] bunlar tüm numaralandırılmış katalog girişlerinin yalnızca %3,8'ini oluşturmaktadır. (4596) 1981 QB ve 677772 Bettonvil şu anda sırasıyla en düşük numaralı adlandırılmamış ve en yüksek numaralı adlandırılmış küçük gezegenlerdir.[2][5]

Vera C. Rubin Gözlemevi (LSST) tarafından yapılan olan ankete göre, önümüzdeki on yıl içinde 5 milyon küçük gezegen daha keşfedilmesi beklenmektedir. Bu durum mevcut rakamlardan on kat artış göstermesi anlamına gelmektedir. Çapı 10 kilometrenin üzerinde olan tüm ana kuşak asteroitleri zaten keşfedilmiş olsa da, Jüpiter'in yörüngesinde 10 trilyon 1 metre veya daha büyük boyutlu cisimlerin olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, Kuiper kuşağında yüzlercesi olası cüce gezegen olmak üzere bir trilyondan fazla küçük gezegen bulunduğu değerlendirilmektedir.[7][8]

Liste bölümlerinin açıklaması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gezegenlerin listesi, her biri 10 tablo halinde gruplandırılmış 1000 küçük gezegen içeren 500'den fazla kısmi listeden oluşmaktadır. Veriler Küçük Gezegen Merkezi'nden (MPC) elde edilmektedir. Ayrıca JPL SBDB (ortalama çap), Johnston arşivi (alt sınıflandırma) ve diğerlerinden gelen verilerle genişletebilmektedir.

Küçük bir gezegen için verilen bilgiler, kalıcı ve geçici bir adlandırma, küçük gezegen adlarının anlamlarına (yalnızca adlandırılmışsa), keşif tarihi, konum ve itibarlı kaşifler ile bağlantılı bir alıntı içerir. Ek olarak, arka plan rengiyle temsil edilen ana gruplamadan daha ayrıntılı bir sınıflandırmaya sahip bir kategori, JPL SBDB'den alınan veya italik olarak başka şekilde hesaplanan tahminler ve MPC ile JPL SBDB'deki ilgili sayfalara bir referans içermektedir.

MPC, bir veya birkaç astronomu, bir araştırmayı veya benzer programı ve hatta gözlemevini keşifle ilişkilendirebilmektedir. Tablonun ilk sütununda, mevcut tek başına bir maddeye kalın harflerle bağlantı verilirken, (kendi kendine) yönlendirmelere asla bağlantı verilmez. Keşfedenler, keşif bölgesi ve kategori yalnızca önceki katalog girişinden farklıysa bağlantılıdır.

Örnek

[değiştir | kaynağı değiştir]
Belirtme Keşif Özellikler Ref
Kalıcı Geçici Alıntı Tarih Yer Kaşif(ler) Kategori Çap
189001 4889 P-L — 24 Eylül 1960 Palomar PLS — 3,4 km MPC · JPL
189002 6760 P-L — 24 Eylül 1960 Palomar PLS NYS 960 m MPC · JPL
189003 3009 T-3 — 16 Ekim 1977 Palomar PLS — 5,1 km MPC · JPL
189004 Capys 3184 T-3 Capys 16 Ekim 1977 Palomar PLS L5 12 km MPC · JPL
189005 5176 T-3 — 16 Ekim 1977 Palomar PLS — 3,5 km MPC · JPL

Yukarıdaki örnek, kısmi listelerden birinden beş katalog girişini göstermektedir. Beş asteroidin tümü, Palomar-Leiden araştırması (PLS) tarafından Palomar Gözlemevinde keşfedilmiştir. MPC, araştırmanın baş araştırmacılarına, yani astronomlar Cornelis van Houten, Ingrid van Houten-Groeneveld ve Tom Gehrels'e doğrudan itibar etmektedir. (Bu, küçük gezegenler listesinin resmi MPC listesindeki Keşif Koşullarından ayrıldığı tek örnektir.) 16 Ekim 1977'de keşfedilen 189004 Capys, adlandırılmış tek küçük gezegendir. Arka plan rengi, yaklaşık 12 kilometre çapında olduğu tahmin edilen bir Jüpiter truvası (Jüpiter'in L5'teki Truva kampından) olduğunu göstermektedir. Diğer tüm nesneler, asteroit kuşağının iç (beyaz), orta (açık gri) ve dış bölgelerinden (koyu gri) daha küçük asteroitlerdir. Tüm nesneler için geçici adlandırma, yaygın olmayan bir araştırma atamasıdır.[9][10]

Belirtme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana maddeler: Küçük gezegen adlandırması ve Geçici adlandırma (astronomi) § Küçük gezegenler

Küçük gezegenler keşfedildikten sonra örneğin 1989 AC gibi geçici bir isim alırlar, daha sonra parantez içinde (4179) 1989 AC gibi bir sıra numarası verilerek kalıcı bir isme (numaralandırılmış küçük gezegen) dönüştürülürler. İsteğe bağlı olarak, belirtmenin geçici kısmının yerine bir isim verilebilir, örneğin 4179 Toutatis. (Wikipedia'da, adlandırılmış küçük gezegenler de parantez içinde gösterilmezler).

Modern zamanlarda, bir küçük gezegen ancak en az 4 karşı konum boyunca birkaç kez gözlemlendikten sonra ardışık bir numara alır.[11] Yörüngeleri (henüz) tam olarak bilinmeyen küçük gezegenler geçici adlarıyla anılırlar. Bu kurala daha önceki zamanlarda her zaman uyulmamış ve bazı cisimler bir numara almış ancak daha sonra kayıp küçük gezegenler haline gelmiştir. Yaklaşık 89 yıldır kayıp olan 719 Albert'in 2000 yılında bulunması, numaralandırılmış son kayıp asteroidi tarihe karıştırmıştır.[12] Küçük gezegenler yalnızca numaralandırıldıktan sonra bir isim almaya hak kazanırlar. Genellikle keşfeden kişinin bir isim seçmek için 10 yıl kadar süresi vardır; birçok küçük gezegen günümüzde isimsiz kalmaktadır. Özellikle yirminci yüzyılın sonlarına doğru, LINEAR gibi büyük ölçekli otomatik asteroit keşif programları keşiflerin hızını o kadar artırmıştır ki, küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu büyük olasılıkla hiçbir zaman isim alamayacaktır.

Bu nedenlerle, sayı dizisi keşif zaman çizelgesiyle yalnızca yaklaşık olarak eşleşmektedir. Kayıp küçük gezegenler gibi uç durumlarda, önemli bir uyumsuzluk olabilir: örneğin yüksek numaralı 69230 Hermes ilk olarak 1937'de keşfedilmiş, ancak 2003 yılına kadar kaybolmuştur. Ancak yeniden keşfedildikten sonra yörüngesi belirlenebilmiş ve kendisine bir numara atanabilmiştir.

SpacewatchLincoln Near-Earth Asteroid ResearchMount Lemmon SurveyNear-Earth Asteroid TrackingPan-STARRSCatalina Sky SurveyLowell Observatory Near-Earth-Object SearchWide-field Infrared Survey ExplorerPalomar–Leiden surveySiding Spring SurveyKüçük gezegen kaşifleri listesi
İlk 10 küçük gezegen keşfedenler tüm keşiflerin yaklaşık %90'ını oluşturmaktadır (Haziran 2024 itibarıyla toplam 627.520 numaralı cisim, düzeltilmiş MPC rakamları).[13][14]

Keşfedenler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Detaylı liste için bakınız: Küçük gezegen kaşifleri listesi
Cüce gezegenlerin sembolleri, 1864

MPC 1,000'den fazla profesyonel ve amatör gök bilimciyi küçük gezegen kaşifi olarak kabul etmektedir. Bunların birçoğu sadece birkaç küçük gezegen keşfetmiş ya da yalnız bir tanesini diğer kaşiflerle birlikte keşfetmiştir. Üstelik bir kaşifin mutlaka bir insan olması da gerekmemektedir. Keşifçi olarak tanınan yaklaşık 300 program, araştırma ve gözlemevi bulunmaktadır. Bunlar arasında az sayıdaki bir grup ABD programı ve araştırması bugüne kadar yapılan keşiflerin çoğunu gerçekleştirmiştir (bkz. pasta grafik). Sayıları her yıl on binlerle ifade edilen küçük gezegenlerin toplam sayısı arttığından, tüm istatistiki rakamlar sürekli değişmektedir. Bu maddede gösterilen ilk 10 kaşifin aksine, MPC keşiflerin toplamını biraz daha farklı bir şekilde, yani farklı kaşif gruplarına göre özetlemektedir. Örneğin, Palomar-Leiden Araştırması'nda keşfedilen cisimler doğrudan programın baş araştırmacılarına atfedilmektedir.[15]

Keşif yerleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: Gözlemevleri kodları listesi ve Küçük gezegen kaşifleri listesi § Gözlemevleri

Küçük Güneş Sistemi cisimlerinin astrometrik gözlemlerini MPC'ye rapor eden gözlemevleri, teleskoplar ve araştırmalar, Palomar Gözlemevi için 675 veya Mount Lemmon Araştırması için G96 gibi sayısal veya alfanümerik bir kod almaktadır. Bu şekilde kodlanmış sınıflamalarda MPC bir veya birkaç astronom yerine araştırma veya programı keşfeden olarak atfetmektedir.[16]

Kategori

[değiştir | kaynağı değiştir]
Daha fazla bilgi: Küçük gezegen grupları listesi ve Asteroit ailesi § Tüm aileler

Bu katalogda, küçük gezegenler 8 ana yörünge grubundan birine sınıflandırılmış ve farklı bir renkle vurgulanmıştır. Bunlar:

      Dünya'ya yakın cisim         Asteroit kuşağı (iç)       Asteroit kuşağı (dış)       Centaur
      Mars'la kesişen       Asteroit kuşağı (orta)         Jüpiter truvaları        Neptün ötesi cisim
      Sınıflandırılmamış

Küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu, Güneş'e 2,5 ve 2,82 AU mesafede bulunan iki Kirkwood boşluğu ile ayrılan asteroit kuşağının iç, orta ve dış kısımları arasında eşit olarak dağılmıştır. Tüm küçük gezegenlerin yaklaşık %97,5'i ana asteroit kuşağı asteroitleridir (MBA), Jüpiter truvaları, Mars geçişli ve Dünya'ya yakın asteroitlerin her biri genel nüfusun %1'ini veya daha azını oluşturmaktadır. Şimdiye kadar sadece az sayıda uzak küçük gezegen, yani centaurlar ve Neptün ötesi nesneler numaralandırılmıştır. Kısmi listelerde, "kategori" adlı sütundaki veriler bu ana gruplandırmayı daha rafine hale getirmektedir:

Ana yörünge grubu(c) KG'ler (#) KG'ler (%) Dağılım Yörünge kriterleri
      Dünya'ya yakın cisim(a) 3.279 0,47%
NEO'lar: 3.104 (0.4%)MC'ler: 6.886 (1.0%)MBA (İç): 12.265 (1.8%)MBA (Orta): 648.249 (92.6%)MBA (Dış): 20.575 (2.9%)JT: 7.543 (1.1%)Centaurlar: 180 (0.0%)TNO'lar: 997 (0.1%)
 q < 1.3 AU
      Mars kesişen 6.886 0,98% 1,3 AU < q < 1,666 AU; a < 3,2 AU
      MBA (İç) 12.265 1,75% a < 2,5 AU; q > 1,666 AU
      MBA (Orta) 648.249 92,61% 2,5 AU < a < 2,82 AU; q > 1,666 AU
      MBA (Dış) 20.575 2,94% 2,82 AU < a < 4,6 AU; q > 1,666 AU
      Jüpiter truvalısı 7.543 1,08% 4,6 AU < a < 5,5 AU; e < 0,3
      Centaur 180 0,03% 5,5 AU < a < 30,1 AU
      Neptün ötesi cisim 997 0,14% a > 30,1 AU
Toplam (numaralandırılmış) 699.991(b) 100% Kaynak: JPL's SBDB[25]
(a) Üye sayılarına göre NEO grupları: Aten (264), Amor (1.310), Apollo (1.696) ve Atira (9) asteroitleri.[b]
(b) 17 sınıflandırılmamış cisim dahil: 6144 Kondojiro, (32511) 2001 NX17, (241944) 2002 CU147, (275618) 2000 AU242, (301964) 2000 EJ37, (363135) 2001 QQ199, (487496) 2014 SE288, (490171) 2008 UD253, (497619) 2006 QL39, (504160) 2006 SV301, 514107 Kaʻepaokaʻawela, (526889) 2007 GH6, (584530) 2017 GY10, (613709) 2007 CM57, (614590) 2009 XY21, (669525) 2012 XO144, (694001) 2015 PC58 (       rengi sınıflandırılmamış olanlar içindir.).[c]
(c) Bu tablo JPL Small-Body Database[25][d] verilerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Çap

[değiştir | kaynağı değiştir]

Varsa, bir küçük gezegenin metre (m) veya kilometre (km) cinsinden ortalama çapı, Küçük Cisim Veritabanı'nın da benimsediği NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi'nin NEOWISE görevinden alınmıştır.[26] Ortalama çaplar 100 kilometreden küçükse anlamlı iki haneye yuvarlanır. Tahminler italiktir ve cismin yörünge parametrelerinden elde edilen varsayılan bir albedo veya varsa aileye özgü ortalama albedo kullanılarak büyüklük-çap dönüşümünden hesaplanmıştır (ayrıca bkz. asteroit ailesi tablosu).[e]

Ana katalog

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, numaralandırılmış küçük gezegenlerin (LoMP) mevcut tüm kısmi listelerine genel bir bakıştır. Her bir tablo 100.000 küçük gezegeni, her bir hücre ise sırayla numaralandırılmış 1.000 cisimden oluşan belirli bir kısmi listeyi temsil etmektedir. Veriler Küçük Gezegen Merkezi'nden alınmıştır.[1]

1–100,000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
1–1000 1,001 2,001 3,001 4,001 5,001 6,001 7,001 8,001 9,001
10,001 11,001 12,001 13,001 14,001 15,001 16,001 17,001 18,001 19,001
20,001 21,001 22,001 23,001 24,001 25,001 26,001 27,001 28,001 29,001
30,001 31,001 32,001 33,001 34,001 35,001 36,001 37,001 38,001 39,001
40,001 41,001 42,001 43,001 44,001 45,001 46,001 47,001 48,001 49,001
50,001 51,001 52,001 53,001 54,001 55,001 56,001 57,001 58,001 59,001
60,001 61,001 62,001 63,001 64,001 65,001 66,001 67,001 68,001 69,001
70,001 71,001 72,001 73,001 74,001 75,001 76,001 77,001 78,001 79,001
80,001 81,001 82,001 83,001 84,001 85,001 86,001 87,001 88,001 89,001
90,001 91,001 92,001 93,001 94,001 95,001 96,001 97,001 98,001 99,001

100.001–200.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
100,001 101,001 102,001 103,001 104,001 105,001 106,001 107,001 108,001 109,001
110,001 111,001 112,001 113,001 114,001 115,001 116,001 117,001 118,001 119,001
120,001 121,001 122,001 123,001 124,001 125,001 126,001 127,001 128,001 129,001
130,001 131,001 132,001 133,001 134,001 135,001 136,001 137,001 138,001 139,001
140,001 141,001 142,001 143,001 144,001 145,001 146,001 147,001 148,001 149,001
150,001 151,001 152,001 153,001 154,001 155,001 156,001 157,001 158,001 159,001
160,001 161,001 162,001 163,001 164,001 165,001 166,001 167,001 168,001 169,001
170,001 171,001 172,001 173,001 174,001 175,001 176,001 177,001 178,001 179,001
180,001 181,001 182,001 183,001 184,001 185,001 186,001 187,001 188,001 189,001
190,001 191,001 192,001 193,001 194,001 195,001 196,001 197,001 198,001 199,001

200.001–300.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
200,001 201,001 202,001 203,001 204,001 205,001 206,001 207,001 208,001 209,001
210,001 211,001 212,001 213,001 214,001 215,001 216,001 217,001 218,001 219,001
220,001 221,001 222,001 223,001 224,001 225,001 226,001 227,001 228,001 229,001
230,001 231,001 232,001 233,001 234,001 235,001 236,001 237,001 238,001 239,001
240,001 241,001 242,001 243,001 244,001 245,001 246,001 247,001 248,001 249,001
250,001 251,001 252,001 253,001 254,001 255,001 256,001 257,001 258,001 259,001
260,001 261,001 262,001 263,001 264,001 265,001 266,001 267,001 268,001 269,001
270,001 271,001 272,001 273,001 274,001 275,001 276,001 277,001 278,001 279,001
280,001 281,001 282,001 283,001 284,001 285,001 286,001 287,001 288,001 289,001
290,001 291,001 292,001 293,001 294,001 295,001 296,001 297,001 298,001 299,001

300.001–400.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
300,001 301,001 302,001 303,001 304,001 305,001 306,001 307,001 308,001 309,001
310,001 311,001 312,001 313,001 314,001 315,001 316,001 317,001 318,001 319,001
320,001 321,001 322,001 323,001 324,001 325,001 326,001 327,001 328,001 329,001
330,001 331,001 332,001 333,001 334,001 335,001 336,001 337,001 338,001 339,001
340,001 341,001 342,001 343,001 344,001 345,001 346,001 347,001 348,001 349,001
350,001 351,001 352,001 353,001 354,001 355,001 356,001 357,001 358,001 359,001
360,001 361,001 362,001 363,001 364,001 365,001 366,001 367,001 368,001 369,001
370,001 371,001 372,001 373,001 374,001 375,001 376,001 377,001 378,001 379,001
380,001 381,001 382,001 383,001 384,001 385,001 386,001 387,001 388,001 389,001
390,001 391,001 392,001 393,001 394,001 395,001 396,001 397,001 398,001 399,001

400.001–500.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
400,001 401,001 402,001 403,001 404,001 405,001 406,001 407,001 408,001 409,001
410,001 411,001 412,001 413,001 414,001 415,001 416,001 417,001 418,001 419,001
420,001 421,001 422,001 423,001 424,001 425,001 426,001 427,001 428,001 429,001
430,001 431,001 432,001 433,001 434,001 435,001 436,001 437,001 438,001 439,001
440,001 441,001 442,001 443,001 444,001 445,001 446,001 447,001 448,001 449,001
450,001 451,001 452,001 453,001 454,001 455,001 456,001 457,001 458,001 459,001
460,001 461,001 462,001 463,001 464,001 465,001 466,001 467,001 468,001 469,001
470,001 471,001 472,001 473,001 474,001 475,001 476,001 477,001 478,001 479,001
480,001 481,001 482,001 483,001 484,001 485,001 486,001 487,001 488,001 489,001
490,001 491,001 492,001 493,001 494,001 495,001 496,001 497,001 498,001 499,001

500.001–600.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
500,001 501,001 502,001 503,001 504,001 505,001 506,001 507,001 508,001 509,001
510,001 511,001 512,001 513,001 514,001 515,001 516,001 517,001 518,001 519,001
520,001 521,001 522,001 523,001 524,001 525,001 526,001 527,001 528,001 529,001
530,001 531,001 532,001 533,001 534,001 535,001 536,001 537,001 538,001 539,001
540,001 541,001 542,001 543,001 544,001 545,001 546,001 547,001 548,001 549,001
550,001 551,001 552,001 553,001 554,001 555,001 556,001 557,001 558,001 559,001
560,001 561,001 562,001 563,001 564,001 565,001 566,001 567,001 568,001 569,001
570,001 571,001 572,001 573,001 574,001 575,001 576,001 577,001 578,001 579,001
580,001 581,001 582,001 583,001 584,001 585,001 586,001 587,001 588,001 589,001
590,001 591,001 592,001 593,001 594,001 595,001 596,001 597,001 598,001 599,001

600.001–700.000 numaraları arasındakiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
600,001 601,001 602,001 603,001 604,001 605,001 606,001 607,001 608,001 609,001
610,001 611,001 612,001 613,001 614,001 615,001 616,001 617,001 618,001 619,001
620,001 621,001 622,001 623,001 624,001 625,001 626,001 627,001 628,001 629,001
630,001 631,001 632,001 633,001 634,001 635,001 636,001 637,001 638,001 639,001
640,001 641,001 642,001 643,001 644,001 645,001 646,001 647,001 648,001 649,001
650,001 651,001 652,001 653,001 654,001 655,001 656,001 657,001 658,001 659,001
660,001 661,001 662,001 663,001 664,001 665,001 666,001 667,001 668,001 669,001
670,001 671,001 672,001 673,001 674,001 675,001 676,001 677,001 678,001 679,001
680,001 681,001 682,001 683,001 684,001 685,001 686,001 687,001 688,001 689,001
690,001 691,001 692,001 693,001 694,001 695,001 696,001 697,001 698,001 699,001

Özel listeler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel bakış için için Küçük gezegen ve sayfalarına bakınız.
Güneş Sistemindeki cisim türlerini gösteren Euler diyagramı (bkz. Küçük Güneş Sistemi cismi ) .

Aşağıdakiler, fiziksel özelliklere, yörünge özelliklerine veya keşif koşullarına göre küçük gezegenlerin listeleridir:

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer listeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Sentetik hiyerarşik kümeleme yöntemi ile asteroit ailelerini belirlemek için kullanılan iki kaynak bulunmaktadır. İlki, Identification and Dynamical Properties of Asteroid Families (D. Nesvorný, 2014), 393.347 numaraya kadar olan asteroitler için kullanılır. İkincisi Asteroid Dynamic Site (AstDyS)'den alınmıştır ve 2018'deki son yayından bu yana numaralandırılan tüm listelenmiş cisimler dahil olmak üzere, bu sayının üzerindeki cisimler için bireysel asteroid ailesi üyeliğini kapsamaktadır (A. Milani, Z. Knežević, 2014). İkincisinden aşağıdaki 8 aile birincisinin aile adlarıyla eşleştirilmiştir: Hertha→Nysa, Minerva→Gefion, Klytaemnestra→Telramund, Lydia→Padua, Innes→Rafita, Zdenekhorsky→Nemesis, Klumpkea→Tirela, Gantrisch→Lixiaohua, Harig→Witt. AstDyS'de Nesvorný tarafından listelenmeyen diğer tüm aileler, bağlantılı bir “Aile Kimlik Numarası” (FIN) ile kısaltılmış bir aile adı göstermez. Bunun yerine, bu tür üyeler için listelenen girişler ana cisimlerinin tanımını verir, örneğin 5 Astraea için (5).
  2. ^ a b NEO'ların Amor, Aten, Apollo ve Atira asteroitlerine ayrılması ek tabloda verilen yörünge kriterlerine dayanmaktadır. Veriler JPL Small-Body Orbital Elements “Numbered Asteroids (50 MB)” dosyasından alınmıştır.
  3. ^ Tanımlanmış yörünge kriterlerine göre sınıflandırılmamış birkaç küçük gezegen vardır. Bu cisimlerden en az beşinin yarı büyük ekseni dış ana kuşak asteroidi olamayacak kadar büyük ve yörüngesi Jüpiter truvası olarak sınıflandırılamayacak kadar dışmerkezlidir (JPL bu cisimleri basitçe “asteroid” olarak sınıflandırırken, iç, dış ve orta MBA'lar arasında hiçbir ayrım yapmayan MPC bunları “ana kuşak asteroidleri” olarak sınıflandırır). Sınıflandırılmamış diğer küçük gezegenler arasında yarı büyük ekseni bir dış-MBA'nınki kadar olan (JPL'ye göre) Mars-kesişenler (MPC'ye göre) bulunmaktadır.
  4. ^ Bu tablo JPL Small-Body Database verileri kullanılarak oluşturulmuş olup, bu durumun iki istisnası bulunmaktadır. (1.) Orta ana kuşaktaki asteroitleri sınıflandırmak için farklı bir limit kullanılması (Ör. a = 2,5–2,82 AU), ve (2.) Dış asteroit kuşağı cisimlerinin (q > 1,666 AU) değeri için ilave yörünge kriteri konulması.
    Bir cismin günöte ve günberi değerleri, veri kaynağından sağlanamadığı için yarı büyük eksen ve dış merkezlilik değerinden türetilmesi gerekmiştir. (q = a(1-e); Q = a(1+e)).
  5. ^ Çaplar CNEOS'ta belgelendiği gibi mutlak parlaklık (H) ve geometrik albedonun (p) bir fonksiyonu olarak hesaplanmıştır. “H” Küçük Cisim Veri Tabanındaki Ascii dosyalarından alınırken, varsayılan albedo asteroit ailesine özgü bir şekilden (Nesvorny, sentetik HCM v.3, tabloda gösterildiği gibi) veya alternatif olarak - arka plan asteroitleri, Jüpiter truvaları, Dünya'ya yakın ve uzak cisimler için - cismin yörünge parametrelerinden alınır (2. LCDB ve/veya Johnston Arşivi'ndeki Taksonomik Sınıf, yörünge sınıfı ve albedo). Bu: 0,20 (iç MBA'lar), 0,14 (NEO'lar), 0,057 (dış MBA'lar ve Jüpiter truvalıları), 0,10 (yarı büyük ekseni 2,6 ile 2,7 AU arasında olan orta MBA'lar), 0,09 (centaurlar ve TNO'lar). Belirli bir albedo ve mutlak büyüklük için dönüşüm formülü şöyledir: pow(10, (3.1236 - (0.5 × log10(p)) - (0.2 × H))).

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets". Minor Planet Center. 27 Mayıs 2022. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022. 
  2. ^ a b c "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets". minorplanetcenter.net. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  3. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". www.minorplanetcenter.net. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  4. ^ "IAU Minor Planet Center". minorplanetcenter.net. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  5. ^ a b "Working Group Small Body Nomenclature". www.wgsbn-iau.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  6. ^ "WGSBN Bulletin Archive". www.wgsbn-iau.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  7. ^ Jones, R. Lynne; Juric, Mario; Ivezic, Zeljko. "Asteroid Discovery and Characterization with the Large Synoptic Survey Telescope (LSST)". Proceedings of the International Astronomical Union. 10 (S318): 282-292. doi:10.1017/S1743921315008510. ISSN 1743-9213. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  8. ^ Bidstrup, P R; Andersen, A C; Haack, H; Michelsen, R. "How to detect another 10 trillion small Main Belt asteroids". Physica Scripta. T130: 014027. doi:10.1088/0031-8949/2008/T130/014027. ISSN 0031-8949. 
  9. ^ "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (185001)-(190000)". minorplanetcenter.net. 25 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  10. ^ "367943 Duende". 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Karşı konum, bir cismin Güneş'ten görünen en uzak noktasında olduğu zamandır ve bu durumda, bir asteroidin Dünya'dan gözlemlenebilecek kadar Güneş'ten uzak olduğu zaman olarak tanımlanır. Çoğu durumda bu, yılda yaklaşık 4 ila 6 ay arasındadır. 367943 Duende gibi bazı dikkate değer küçük gezegenler bu kuralın istisnalarıdır.
  12. ^ Cowen, Ron (1 Kasım 2002). "Astronomers Rediscover Long-Lost Asteroid". Science News. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  13. ^ "Data Available from the Minor Planet Center: Discovery circumstances of the numbered minor planets, NumberedMPs.txt (52 MB)". Minor Planet Center. 27 Ekim 2022. 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  14. ^ "Minor Planet Discoverers (by number)". Minor Planet Center. 12 Haziran 2024. 30 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  15. ^ "Astronomers rediscover long-lost asteroid". Science News (İngilizce). 1 Kasım 2002. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  16. ^ "Minor Planet Discoverers". minorplanetcenter.net. 30 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  17. ^ "Nesvorny HCM Asteroid Families V3.0. Retrieved 21 February 2019". 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "List Of Jupiter Trojans". minorplanetcenter.net. 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  19. ^ "IAU Minor Planet Center". minorplanetcenter.net. 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  20. ^ "List Of Potentially Hazardous Minor Planets (by designation)". www.minorplanetcenter.net. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  21. ^ "List of known trans-Neptunian objects". www.johnstonsarchive.net. 13 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  22. ^ "List Of Other Unusual Objects". www.minorplanetcenter.net. 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  23. ^ "Asteroids with satellites". www.johnstonsarchive.net. 15 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  24. ^ "The asteroid lightcurve database". Icarus (İngilizce). 202 (1): 134-146. 1 Temmuz 2009. doi:10.1016/j.icarus.2009.02.003. ISSN 0019-1035. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  25. ^ a b "JPL Small-Body Database Querry". Jet Propulsion Laboratory. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2024. 
  26. ^ "NEOWISE Diameters and Albedos". PDS Small Bodies Node. 11 Mart 2019. 9 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019. 

İlave okuma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Küçük Gezegen Merkezi
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Küçük_gezegenler_listesi&oldid=34165305" sayfasından alınmıştır