Delphi (programlama dili)
 | Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Mayıs 2020) |
| Orijinal yazar(lar) | Borland (1995–2021) |
|---|---|
| Geliştirici(ler) | Embarcadero Technologies (2009–günümüz) |
| Güncel sürüm | RAD Studio 12 Athens / 9 Kasım 2023) |
| Geliştirme durumu | Aktif |
| İşletim sistemi | Microsoft Windows |
| Erişilebilirlik | Almanca, Fransızca, İngilizce ve Japonca. |
| Tür | Tümleşik geliştirme ortamı |
| Lisans | Özel mülk yazılım |
| Resmî sitesi | embarcadero.com/products/delphi |
Delphi, Object Pascal'ı temel alan bir olaya dayalı programlama dili ve masaüstü, mobil, web ve konsol yazılımları için tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Delphi, 2008 yılından beri Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir.
Delphi'nin derleyicileri Windows, macOS, iOS, Android ve Linux (sadece x64)[1] için kodlar üretebilir.[2]
Delphi, Code Insight kod editörü, Error Insight gerçek-zamanlı hata yakalama ve diğer özelliklere sahiptir. Başlıca özellikleri; refactoring; VCL (yerel Windows) ve FMX (çoklu-platform, her platform için kısmi yerel); mobil platformlar dahil tüm platformlar için entegre edilmiş debugger; kaynak kod kontrolü (SVN, git ve Mercurial); üçüncü-parti bileşenleri destekleyen RAD Studio'nun bir parçasıdır. Çok güçlü veritabanı desteğine sahiptir. Delphi, derleme hızı açısından dikkat çekici bir hıza sahiptir.[3]
C# ve Swift gibi yaygın dillerin aksine, bir milyon satırlık Delphi projesi saniyeler içerisinde derlenebilir. 170,000 satırdan oluşan test projesini saniyeler içinde derlemiştir.[4][5] Aktif geliştirilmeye devam edilmektedir ve her altı ayda bir yeni özellikler ve düzenlemeler ile yeni sürümü yayınlanmaktadır.
Özgün Delphi Borland tarafından hızlı uygulama geliştirme aracı olarak Windows platformu için geliştirilmiştir ve Turbo Pascal'ın yerini almıştır. Delphi var olan dile tam nesne merkezli programlama özellikleri eklemiş ve dilin kullanımı, geliştirilmesi ve desteklenmesi artmıştır. Modern dil özelliklerinden sayılan jenerikler ve anonim metodların yanı sıra string tipleri ve yerel COM port desteği ile özellikleri geliştirilmiştir.
2006 yılında, Borland'ın yazılım geliştirme araçları CodeGear firmasına transfer edilmiş, daha sonra firma Embarcadero Technologies tarafından 2008 yılında satın alınmıştır. 2015 yılında Embarcadero, Idera[6] firması tarafından satın alındı fakat Embarcadero markası adı altında ürünlerin geliştirilmesine devam edildi.
29 Ağustos 2016'da Embarcadero Delphi Ürün Müdürü[7] Marco Cantu, yazdığı blog yazısı ile Delphi'nin Linux'a doğrudan desteğinin verildiğini duyurdu. "Delphi, 25 yılını dolduran Linux'u tebrik etmeye geliyor" isimli yazısında Cantu, birkaç görsel paylaştı. Projenin kod adının Godzilla olduğunu ve PlatformAssistant Sunucusu ile Ubuntu işletim sisteminde derlenmiş Pascal kodlarını paylaştı.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Borland Delphi
Delphi (daha sonra Delphi 1 olarak bilinir) 16-bit Windows 3.1 için 1995'te piyasaya sürüldü ve Hızlı Uygulama Geliştirme (RAD) araçları olarak bilinenlerin ilk örneklerinden biriydi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 1 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2016.
- ^ "Feature Matrix" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
- ^ "Performance Comparison from Delphi 2010 to XE6 (Part 2)". Riversoft AVG. 26 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2016.
- ^ "The Delphi Geek: Built For Speed". 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2016.
- ^ "Discussion on Hacker News about Delphi being alive". Hacker News. 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2016.
- ^ "IDERA Announces Intent to Acquire Embarcadero, Expands Position in Database Management and Developer Tools Markets". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.