İçeriğe atla

Bisküvi kutusu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bisküvi fabrikası numuneleri, 1870 – 1930
Huntley & Palmers bisküvi kutusu
Peek Freans bisküvi kutusu

Bisküvi kutuları, bisküvileri (çay içerken servis edilenler gibi) ve bazı şekerlemeleri paketlemek ve satmak için kullanılan faydacı veya dekoratif kaplardır. Bu kutular 1831'de Huntley & Palmers firması tarafından icat edildi,[1] genellikle Büyük Britanya, İrlanda ve İngiliz Milletler Topluluğu evlerde[2] ve aynı zamanda kıta Avrupası ve Fransız Kanada'sında bulunurlar.

Amerika Birleşik Devletleri ve İngiliz Kanada'sındaki popülerlik 20. yüzyılın sonlarına doğru yayıldı. Birleşik Krallık'taki hanelerin %60'ından fazlasında bisküvi kutusu vardır.[3][4]

Çekici görünümleri nedeniyle bisküvi kutuları, çoğu müşteri bir kutu bisküvi için değerinden daha fazlasını memnuniyetle ödeyeceğinden, hayır kurumları tarafından ve bazı ziyaretçi turistik yerlerince bağış toplama aracı olarak kullanılır.

Bisküvi kutuları teneke levhadan yapılmış çelik kutulardır.[5] Bu, ince kalayla kaplı çelik saclardan oluşur. Levhalar daha sonra şekil vermek için bükülür. Yaklaşık 1850'de Büyük Britanya, teknik yenilik ve kalay cevheri tedarikçilerinin çoğu üzerindeki siyasi kontroluyle, kalay levhanın dünyadaki baskın tedarikçisi oldu.

Bisküvi tenekesi imalatı, 19. yüzyılda büyük talep artışı görülen, gıda üretiminin artan sanayileşme'siyle doğrudan ilgili, giderek daha gelişmiş koruma yöntemleri ve değişen dağıtım yöntemlerinin getirdiği gereksinimler ile teneke levha üretim endüstrisinin küçük ama prestijli bir parçasıydı.

İngiliz bisküvi kutusu, 1861 tarihli Lisanslı Bakkal Yasası yiyeceklerin ayrı ayrı paketlenip satılmasına izin verdiğinde ortaya çıktı. Basılı etiketlerde kağıt üzerindeki verginin kaldırılmasıyla birlikte doğrudan teneke üzerine baskı yaygınlaştı. 1877'de patenti alınan yeni ofset litografi süreci, çok renkli tasarımların özenle şekillendirilmiş teneke kutulara basılmasına imkan verdi.

Huntley & Palmers tarafından küçük Hint masası şeklindeki bisküvi kutusu "Kaşmir", 1904

Dekoratif bisküvi kutusu, 1831'de Huntley & Palmers tarafından icat edildi.[1] Owen Jones'un tasarımına göre, 1868'de süslü bir bisküvi kutusu Londra firması De La Rue'dan Huntley & Palmers 'a sipariş verildi. Eski baskı yöntemleri, transfer sürecini (esasen yaklaşık 1750'den beri porselen ve çanak çömleği süslemek için kullanılan yöntem) ve mürekkepli bir taşın doğrudan teneke levha üzerine serilmesini içeren doğrudan litografik işlemi içeriyordu. Dezavantajı, doğru renk kaydının zor olmasıydı. Dekoratif teneke levha üretimindeki atılım, ofset litografik işlemin icadıydı. Bir kauçuk tabakasının dekore edilmiş taşla temas ettirilmesinden ve ardından bu şekilde elde edilen izlenimin metal yüzey üzerine yerleştirilmesinden oluşur. Önceki baskı yöntemlerine göre avantajları, herhangi bir sayıda rengin kullanılabilmesi, doğru konumlandırılabilmesi ve gerekirse düz olmayan bir yüzeye uygulanabilmesiydi. Böylece, geç Viktorya dönemi bisküvi teneke endüstrisinin bir özelliği olan özenle kabartmalı, renkli tasarımlar teknik olarak mümkün hale geldi. En egzotik tasarımlar, 20. yüzyılın ilk yıllarında, Birinci Dünya Savaşı'ndan hemen önce üretildi. 1920'lerde ve 1930'larda, maliyetler önemli ölçüde artmıştı ve Noel pazarını hedefleyen ve öncelikle çocuklara hitap etmeyi amaçlayan kutular dışında, bisküvi kutularının tasarımı daha muhafazakar olma eğilimindeydi. Tasarımlar genel olarak popüler ilgi alanlarını ve zevkleri yansıtıyordu.

İkinci Dünya Savaşı'nın gelişi, tüm dekoratif teneke eşya üretimini durdurdu ve 1945'te sona erdikten sonra, gelenek eskisi kadar popüler değildi.

Vintage bisküvi kutuları çeşitli müzelerde bulunabilir ve piyasada koleksiyon öğeleri haline geldi.

Ev için sanat eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Huntley & Palmer imzalı Çin vazosu şeklindeki bisküvi kutusu

Bisküvi kutuları her zaman sadece kaplardan daha fazlası olmuştur. Üreticiler bisküvilerin kullanım ömrünün ötesinde zevk alabilecekleri ürünler yapmayı amaçladılar.[6]

Asıl nesnelere benzeyen tenekeler, 1890'ların sonunda ortaya çıkmaya başladı. Daha önceki teneke kutular sepet şeklindeydi, ancak yavaş yavaş birçok güzel sanat objesi ortaya çıktı. Bisküvi kutuları artık sadece Noel pazarındaki çocuklara yönelik değildi. Orta sınıf evinin kullanışlı ve dekoratif parçaları haline gelmişlerdi.

Bisküviler yenildiğinde Çin vazolarının kopyaları bu şekilde kullanılabilirdi. Porseleni, Wedgewood porseleni veya ince ahşap kutuları taklit eden kutular, büyük evlerde veya müzelerde bulunan harika nesneleri taklit ediyordu.[7]

I. Dünya Savaşı, süslü bisküvi tenekelerinin arzında bir kırılma gördü. Pek çok üretici, kısıtlamalar kaldırıldıktan sonra "süslü" teneke üretimine devam etmekte tereddüt etti. Bununla birlikte, çocukların pazar üzerinde güçlü bir etkisi oldu ve iyi tasarlanmış, özenle şekillendirilmiş tenekelerin hayatta kalmasını sağladılar.[8]

Bakkal tipi bisküvi kutuları

[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz bisküvi imalatçıları bakkallara, genelde yedi pound'luk (3,2 kilogram) büyük kutularda paketlenmiş bisküviler gönderiyordu. Bunlar dükkânda sergilenecek ve dükkân sahibi, her müşteri için gereken bisküvi miktarını bir kağıt torbada tartacaktı. Bazı teneke kutuların kapağın camlıydı, böylece müşteriler içindeki bisküvileri görebiliyordu.[9][10]

  1. ^ a b "History Cook: the rise of the chocolate biscuit". Financial Times. 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Identifying your Biscuit Tin". Thamespilot.org.uk. 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2014. 
  3. ^ "National biscuit day: 28 things you might not know about McVitie's". Scotsman. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  5. ^ Kraus, F J (2009). "Steel Cans". Yam, K L (Ed.). Encyclopedia of Packaging Technology. Wiley. ss. 205-216. ISBN 978-0-470-08704-6. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  9. ^ "Vintage 1950s Huntley & Palmers Shop Biscuit Tin". www.skinnerandhyde.co.uk. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]