Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi

Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi
United Nations Office for Disarmament Affairs (İngilizce)
	Birleşmiş Milletler Amblemi
Kısaltması	UNODA
Kuruluşu	1998
Türü	Ofis
Yasal durumu	Etkin
Merkezi	New York, ABD
Başkanı	Izumi Nakamitsu
Ana kuruluşu	Birleşmiş Milletler Sekreterliği
Bağlı kuruluşları	UNLIREC, UNREC, UNRCPD
Websitesi	Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi

Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi (UNODA) (Fransızca: Bureau des affaires du désarmement), Ocak 1998'de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, Temmuz 1997'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na sunduğu reform planı çerçevesinde kurulan Birleşmiş Milletler Sekreterliği'ne bağlı bir ofistir.^[1]

UNODA'nın amacı, nükleer silahsızlanma ve yayılmanın önlenmesini teşvik etmek ve diğer kitle imha silahları (kimyasal ve biyolojik silahlar) konusunda silahsızlanma rejimlerinin güçlendirilmesidir. Ayrıca, günümüzdeki çatışmalarda sıklıkla kullanılan kara mayınları ve hafif silahlar gibi konvansiyonel silahlar alanında da silahsızlanma çabalarını desteklemektedir.

UNODA, 1 Mayıs 2017'den bu yana görevde olan Japonya'dan Izumi Nakamitsu başkanlığında yönetilmektedir.

Tarihçe

1961 tarihli 1653 sayılı "Nükleer ve termonükleer silahların kullanımının yasaklanması" kararı ile Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, nükleer silah kullanımının "savaşın bile ötesine geçeceği ve insanlığa ve medeniyete ayırım gözetmeksizin acı ve yıkım getireceği"ni belirtmiştir.^[2]

Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi (UNODA) ilk olarak 1982'de Genel Kurul’un ikinci özel oturumunun (SSOD II) tavsiyesi üzerine bir departman olarak kurulmuştur.^[3] 1992 yılında Birleşmiş Milletler Siyasi İşler Departmanı'na bağlı olarak Silahsızlanma İşleri Merkezi adını aldı. 1997 sonunda ise Silahsızlanma İşleri Departmanı olarak yeniden yapılandırıldı. 2007 yılında Genel Sekreter Ban Ki-moon, Brezilya’dan Sérgio de Queiroz Duarte'yi Yüksek Temsilci olarak atadı ve departman Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi (UNODA) olarak anılmaya başlandı.

Misyon

UNODA, silahsızlanma konusundaki normların oluşturulmasına Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ve Genel Kurul Birinci Komitesi gibi organlar aracılığıyla destek sağlar. Ayrıca, askeri konularda diyalog, şeffaflık ve güven inşasını içeren önleyici silahsızlanma tedbirlerini teşvik eder ve bölgesel silahsızlanma çabalarını destekler.

UNODA, çatışma sonrası silahsızlanma önlemlerinin uygulanmasına da katkıda bulunur. Eski savaşçıların silahsızlandırılması ve sivil topluma entegrasyonuna yardımcı olur.

Yapı

Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi beş ana birimden oluşur: Cenevre'deki Silahsızlanma Konferansı Sekreterliği ve Destek Birimi, Kitle İmha Silahları Birimi (WMD), Konvansiyonel Silahlar Birimi, Bilgi ve Tanıtım Birimi ve Bölgesel Silahsızlanma Birimi. Ayrıca, bu bölgesel birim üç bölgesel merkezi yönetir:

Afrika Barış ve Silahsızlanma Bölgesel Merkezi (UNREC)
Asya ve Pasifik Barış ve Silahsızlanma Bölgesel Merkezi (UNRCPD)
Latin Amerika ve Karayipler Barış, Silahsızlanma ve Kalkınma Bölgesel Merkezi (UNLIREC)

Faaliyetler

Silahsızlanma Konferansı Sekreterliği ve Destek Birimi

Cenevre merkezli olan bu birim, uluslararası topluluğun çok taraflı silahsızlanma müzakere forumu olan Silahsızlanma Konferansı'na örgütsel ve içeriksel destek sağlar.

Kitle İmha Silahları Birimi

WMD Birimi, nükleer, kimyasal ve biyolojik silahların silahsızlandırılması konularında içeriksel destek sağlar ve ilgili çok taraflı silahsızlanma ve yayılmanın önlenmesi çabalarını destekler.

Konvansiyonel Silahlar Birimi

Konvansiyonel Silahlar Birimi, küçük silahların denetimi, güven inşa tedbirleri ve pratik silahsızlanma önlemleri gibi konvansiyonel alandaki çalışmalarını yürütür. Küçük silahlar konusunda BM içi koordinasyon mekanizmasına başkanlık eder.

Bilgi ve Tanıtım Birimi

Bu birim, Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Yıllığı gibi yayınlar üretir ve çeşitli özel etkinlikler düzenler.

Bölgesel Silahsızlanma Birimi

Bu birim, üye devletlere, bölgesel ve alt bölgesel kuruluşlara silahsızlanma ve ilgili güvenlik konularında danışmanlık sağlar.

Kaynakça

^ Kofi Annan (14 Temmuz 1997). "Renewing the United Nations: A Programme for Reform (A/51/950)". Birleşmiş Milletler. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.
^ John Burroughs (2012). "Humanitarian Law or Nuclear Weapons: Choose One" (PDF). Lawyers Committee on Nuclear Policy. 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ "Report of the Ad Hoc Committee of the Twelfth Special Session". undocs.org (İngilizce). A/S-12/32. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.

Dış bağlantılar

Birleşmiş Milletler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Kofi Annan (14 Temmuz 1997). "Renewing the United Nations: A Programme for Reform (A/51/950)". Birleşmiş Milletler. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.

[burr-2] John Burroughs (2012). "Humanitarian Law or Nuclear Weapons: Choose One" (PDF). Lawyers Committee on Nuclear Policy. 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[3] "Report of the Ad Hoc Committee of the Twelfth Special Session". undocs.org (İngilizce). A/S-12/32. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.

[1]

[2]

[3]