İçeriğe atla

Bikalutamid

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bikalutamid, öncelikle prostat kanserini tedavi etmek için kullanılan bir antiandrojen ilaçtır.[1] Metastatik prostat kanserini (mPC) tedavi etmek için tipik olarak bir gonadotropin salgılayan hormon (GnRH) analoğu veya testislerin cerrahi olarak çıkarılmasıyla birlikte kullanılır.[1][2][3] Daha az bir ölçüde, lokal ileri prostat kanseri (LAPC) için kastrasyon olmaksızın monoterapi olarak yüksek dozlarda kullanılır.[4] Bikalutamid daha önce lokalize prostat kanserini (LPC) tedavi etmek için monoterapi olarak da kullanılmıştı, ancak bu kullanıma yönelik izin, olumsuz deneme bulgularının ardından geri çekildi.[4][5][6][7] Prostat kanserinin yanı sıra bikalutamid, kadınlarda hirsutizm ve saç dökülmesinin tedavisinde[8][9] ergenlik engelleyici olarak ve transseksüel kızlar ve kadınlar için dişileştirici hormon tedavisinin bir bileşeni olarak,[10] erkek çocuklarda erken ergenlik,[11] ve erkeklerde aşırı uzun süreli ereksiyonların önlenmesi için kullanılır.[12] Ağız yoluyla alınır.[1]

Bikalutamidin erkeklerde sık görülen yan etkileri arasında meme büyümesi, memelerde hassasiyet ve sıcak basması yer alır.[1] Erkeklerdeki diğer yan etkiler arasında feminizasyon ve cinsel işlev bozukluğu yer alır.[13][14] Kastrasyonla birleştirildiğinde meme değişiklikleri ve feminizasyon gibi bazı yan etkiler minimum düzeydedir.[15] İlaç kadınlarda çok az yan etki yaratıyor gibi görünse de, kadınlarda kullanımı şu anda Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından açıkça onaylanmamıştır.[1][16] Hamilelik sırasında kullanılması bebeğe zarar verebilir.[1] Erken prostat kanseri olan erkeklerde bikalutamid monoterapisinin prostat kanseri dışındaki nedenlerden ölüm olasılığını arttırdığı bulunmuştur.[17][4] Bikalutamid, insanların yaklaşık %1'inde ilacın kesilmesini gerektiren anormal karaciğer değişiklikleri üretir.[4][18] Nadiren ciddi karaciğer hasarı,[1] ciddi akciğer toksisitesi,[19] ve ışığa duyarlılık vakalarıyla ilişkilendirilmiştir.[20][21] Olumsuz karaciğer değişiklikleri riski küçük olmasına rağmen, tedavi sırasında karaciğer fonksiyonunun izlenmesi önerilir.[1]

Bicalutamide, nonsteroidal antiandrojen (NSAA) ilaç grubunun bir üyesidir.[19] Androjen seks hormonları testosteron ve dihidrotestosteronun (DHT) biyolojik hedefi olan androjen reseptörünü (AR) seçici olarak bloke ederek çalışır.[22] Androjen seviyelerini düşürmez.[19] İlaç, artan estradiol seviyeleri nedeniyle monoterapi olarak kullanıldığında erkeklerde bazı östrojen benzeri etkilere sahip olabilir.[23][24][25] Bikalutamid iyi emilir ve emilimi yiyeceklerden etkilenmez. İlacın eliminasyon yarı ömrü yaklaşık bir haftadır.[1] Hayvanlarda periferik seçicilik gösterir, ancak kan-beyin bariyerini geçerek insanlarda hem vücudu hem de beyni etkiler.[26]

Bikalutamidin patenti 1982 yılında alınmış ve 1995 yılında tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[27] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[28] Bikalutamid jenerik ilaç olarak mevcuttur.[29] Bir zamanlar prostat kanseri tedavisinde en yaygın kullanılan antiandrojendi ve bu hastalığa sahip milyonlarca erkeğe reçete ediliyordu.[14][30][31][32][33] Bikalutamid prostat kanserinin yanı sıra başka endikasyonlar için de kullanılsa da reçetelerin büyük çoğunluğunun prostat kanseri tedavisine yönelik olduğu görülmektedir.[33]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e f g h i "Bicalutamide". The American Society of Health-System Pharmacists. 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  2. ^ Oxford Textbook of Endocrinology and Diabetes. OUP Oxford. 28 Temmuz 2011. ss. 1625-. ISBN 978-0-19-923529-2. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Medical Therapy in Urology (İngilizce). Springer Science & Business Media. 2010. s. 40. ISBN 9781848827042. 28 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b c d "Bicalutamide 150mg: a review of its use in the treatment of locally advanced prostate cancer" (PDF). Drugs. 66 (6): 837-50. 2006. doi:10.2165/00003495-200666060-00007. PMID 16706554. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016. 
  5. ^ "Pharmacotherapy for prostate cancer: the role of hormonal treatment". Discovery Medicine. 7 (39): 118-24. 2007. PMID 18093474. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  6. ^ Challenges in Prostate Cancer. John Wiley & Sons. 15 Nisan 2008. ss. 146-. ISBN 978-1-4051-7177-9. 
  7. ^ Urological Oncology. Springer. 17 Ocak 2015. ss. 823-. ISBN 978-0-85729-482-1. On the other hand, the 150 mg dose of bicalutamide has been associated with some safety concerns, such as a higher death rate when added to active surveillance in the early prostate cancer trialists group study [29], which has led the United States and Canada to recommend against prescribing the 150 mg dose [30]. 
  8. ^ Evidence-Based Dermatology. John Wiley & Sons. 22 Ocak 2009. ss. 529-. ISBN 978-1-4443-0017-8. 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Bicalutamide and the new perspectives for female pattern hair loss treatment: What dermatologists should know". J Cosmet Dermatol. 21 (10): 4171-4175. January 2022. doi:10.1111/jocd.14773. PMID 35032336. 
  10. ^ "Gender-Affirming Hormone Therapy for Transgender Females". Clin Obstet Gynecol. 61 (4): 705-721. December 2018. doi:10.1097/GRF.0000000000000396. PMID 30256230. 
  11. ^ Edndocrinology: Adult and Pediatric. Elsevier Health Sciences. 25 Şubat 2015. ss. 2425-2426, 2139. ISBN 978-0-323-32195-2. 
  12. ^ "Insights of priapism mechanism and rationale treatment for recurrent priapism". Asian Journal of Andrology. 10 (1): 88-101. 2008. doi:10.1111/j.1745-7262.2008.00314.x. PMID 18087648. 
  13. ^ "Androgen deprivation therapy for prostate cancer: recommendations to improve patient and partner quality of life". The Journal of Sexual Medicine. 7 (9): 2996-3010. 2010. doi:10.1111/j.1743-6109.2010.01902.x. PMID 20626600. 
  14. ^ a b "Androgen Deprivation Therapy for Advanced Prostate Cancer". Urologic Oncology. Springer International Publishing. 2019. ss. 255-276. doi:10.1007/978-3-319-42623-5_77. ISBN 978-3-319-42622-8. Bicalutamide is the most widely used antiandrogen in the treatment of prostate cancer. [...] Common side effects [of bicalutamide] include breast enlargement, breast tenderness, hot flashes, and constipation as well as feminization and changes in mood and liver as well as lung toxicity; monitoring of liver enzymes is recommended during treatment (Schellhammer and Davis 2004). 
  15. ^ Management of Urological Cancers in Older People. Springer Science & Business Media. 2 Ekim 2012. ss. 84-. ISBN 978-0-85729-986-4. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ Hair Disorders: Current Concepts in Pathophysiology, Diagnosis and Management, An Issue of Dermatologic Clinics. Elsevier Health Sciences. 12 Kasım 2012. ss. 187-. ISBN 978-1-4557-7169-1. 
  17. ^ "Bicalutamide Monotherapy With Radiation Therapy for Localized Prostate Cancer: A Non-Evidence-Based Alternative". Int J Radiat Oncol Biol Phys. 113 (2): 316-319. June 2022. doi:10.1016/j.ijrobp.2022.01.037. PMID 35569476. Four other randomized trials using BICmono have also raised concerns about either lack of efficacy or even harm from this treatment approach compared with placebo or no hormone therapy. SPCG-6 randomized 1218 patients to either 150 mg of BICmono daily or placebo. In the subset of patients with LPCa managed with observation, survival was significantly worse with BIC than placebo (hazard ratio [HR], 1.47; 95% confidence interval, 1.06-2.03).10 Two other randomized trials were part of the early prostate cancer program,11 which conducted 3 randomized trials that were pooled together to determine the benefit of BICmono (SPCG-6 was one of the 3 trials). Overall, in the combined 8113 patient pooled cohort, after a median follow-up of 7 years, there was no improvement even in progression-free survival from the use of adjuvant BIC in LPCa, and there was a trend for worse overall survival (HR, 1.16; 95% confidence interval, 0.99-1.37; P = .07). [...] Although not in LPCa, NRG/RTOG 9601 demonstrated findings consistent with the prior trials.12 This trial randomized men to postprostatectomy salvage radiation therapy plus placebo versus 150 mg of BICmono daily for 2 years. After a median follow-up of 13 years, the trial showed that there were significantly more grade 3 to 5 cardiac events in the BICmono arm. In patients with less aggressive disease with lower PSAs (prostate-specific antigens; more analogous to LPCa), other-cause mortality was significantly higher in the BICmono arm. In patients with high PSAs >1.5 ng/mL (which with modern molecular positron emission tomography imaging would be expected to have high rates of regional and distant metastatic disease), a survival benefit from the addition of BIC was observed. This is consistent with results from the early prostate cancer studies that showed that only patients with more advanced disease derived benefit from BICmono.10 Thus, all the randomized evidence from 5 trials (Table 1) demonstrates that, in LPCa, BICmono had no clinically significant oncologic activity over placebo/no treatment, and consistent trends with long-term use resulted in worse survival. 
  18. ^ "Casodex- bicalutamide tablet". DailyMed. 1 Eylül 2019. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020. 
  19. ^ a b c Medical Toxicology. Lippincott Williams & Wilkins. 2004. ss. 497, 521. ISBN 978-0-7817-2845-4. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ "Drug-induced photosensitivity to bicalutamide – case report and review of the literature". Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine. 32 (3): 161-4. May 2016. doi:10.1111/phpp.12230. PMID 26663090. 
  21. ^ "Drug-induced photosensitivity to bicalutamide – case report and review of the literature". Reactions Weekly. 1612 (1): 161-4. 2016. doi:10.1007/s40278-016-19790-1. PMID 26663090. 
  22. ^ "Androgen receptor antagonists (antiandrogens): structure-activity relationships". Current Medicinal Chemistry. 7 (2): 211-47. February 2000. doi:10.2174/0929867003375371. PMID 10637363. 
  23. ^ Yen & Jaffe's Reproductive Endocrinology: Physiology, Pathophysiology, and Clinical Management. Elsevier Health Sciences. 28 Ağustos 2013. ss. 688-. ISBN 978-1-4557-5972-9. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. Bone density improves in men receiving bicalutamide, most likely secondary to the 146% increase in estradiol and the fact that estradiol is the major mediator of bone density in men. 
  24. ^ Osteoporosis. Academic Press. 8 Kasım 2007. ss. 1354-. ISBN 978-0-08-055347-4. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Clinical pharmacokinetics of the antiandrogens and their efficacy in prostate cancer". Clinical Pharmacokinetics. 34 (5): 405-17. May 1998. doi:10.2165/00003088-199834050-00005. PMID 9592622. 
  26. ^ "The preclinical development of bicalutamide: pharmacodynamics and mechanism of action". Urology. 47 (1A Suppl): 13-25; discussion 29-32. January 1996. doi:10.1016/S0090-4295(96)80003-3. PMID 8560673. 
  27. ^ Analogue-based Drug Discovery (İngilizce). John Wiley & Sons. 2006. s. 515. ISBN 9783527607495. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  28. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  29. ^ Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. 2015. s. 381. ISBN 9781284057560. 
  30. ^ "MDV3100 for the treatment of prostate cancer". Expert Opinion on Investigational Drugs. 21 (2): 227-33. February 2012. doi:10.1517/13543784.2012.651125. PMID 22229405. 
  31. ^ "Castrate-resistant prostate cancer: the future of antiandrogens" (PDF). Trends in Urology & Men's Health. 5 (1): 7-10. 2014. doi:10.1002/tre.371. 19 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  32. ^ "Slowing Sales for Johnson & Johnson's Zytiga May Be Good News for Medivation". The Motley Fool. 22 Ocak 2014. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. [...] the most commonly prescribed treatment for metastatic castration resistant prostate cancer: bicalutamide. That was sold as AstraZeneca's billion-dollar-a-year drug Casodex before losing patent protection in 2008. AstraZeneca still generates a few hundred million dollars in sales from Casodex, [...] 
  33. ^ a b Bicalutamide BPCA Drug Use Review in the Pediatric Population (PDF), U.S. Department of Health and Human Service, 10 Mart 2010, 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Temmuz 2016 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bikalutamid&oldid=33410524" sayfasından alınmıştır