Bice Kalesi
Genel bilgiler | |
---|---|
Durum | Kalıntılar |
Tür | Kale |
Mimari tarz | Gürcü mimarisi |
Konum | Tütünlü, Ardanuç |
Koordinatlar | 41°09′45″K 42°06′50″D / 41.16250°K 42.11389°D |
Tamamlanma | ? Orta Çağ |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Taş |
Bice Kalesi (Gürcüce: ბიჯეს ციხე), Bica Kalesi olarak da bilinir, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Bice olan Tütünlü köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kaledir.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bice köyünün yer aldığı Klarceti, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölge ile Bice Kalesi'nin bulunduğu köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bice adının Gürcü dilinde "ana kapı / büyük kapı" anlamındaki "Bçe" (ბჭე) kelimesinden değişime uğradığı tahmin edilebilir. Hem bu yer adı hem de geleneksel Gürcü şarabının yapıldığı kvevri kalıntısı, Bice Kalesi'nin Osmanlı döneminden önce yapıldığını göstermektedir. Osmanlılar ele geçirdiğinde Bice bir Hristiyan köyü idi ve 1574 tarihinde köyde 41 hane bulunuyordu.[2][3]
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]Bice Kalesi, Dakogil olarak bilinen mahallenin 300 metre kuzeydoğusunda, kayalık bir tepede, o bölgedeki kaba taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiştir. Bugün yıkık durumda olan kale, orta büyüklükte (60 x 15 m) bir yapıdır. Kaleden günümüze kalan duvarın uzunluğu 25 metre, yüksekliği 4 metreyi bulur. Duvarların dışında kaleden geriye su sarnıcı kalmış, başka yapılar iyice yıkıldığı için işlevlerini belirlemek mümkün olmamıştır. Kalede ayrıca toprağa gömülü halde, kvevri denilen ve geleneksel Gürcü şarabının yapımında kullanılan oldukça büyük iki şarap küpü zarar görmüş halde günümüze ulaşmıştır. Deniz seviyesinden 1.470 metre yükseklikte yer alan Bice Kalesi'ni köylüler “Kale Ardı” olarak adlandırmaktadır.[1][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 166. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ "ბჭე" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt ISBN 0-9535878-3-5
- ^ Klarceti (კლარცეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, 34 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8969-5
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 291, ISBN 9789941478178.