İçeriğe atla

Beral Madra

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Beral Madra (1942, İstanbul), Türk sanat eleştirmeni, yazar ve çağdaş sanat küratörü.

Eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Beral Madra 1954'te öğrenime başladığı Özel Alman Lisesi'nden 1961'de mezun oldu.[1] Ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nde okudu.[2]

Akademik Kariyer

[değiştir | kaynağı değiştir]

1980-1982 yılları arasında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde (bugünkü ismiyle Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) ders verdi. 2000-2004 yılları arasında Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi'nde Sanat Yönetimi programının kuruluşunda yer aldı.

Bienaller

[değiştir | kaynağı değiştir]

1980'li yıllarda Türkiye'nin geçirdiği ekonomik açılıma paralel olarak çağdaş sanatın yurt içinde ve yurtdışı temsili için gerekli kurumsal altyapıların oluşturulmasında önemli rol oynamış olan Beral Madra, 1987'de 1.Istanbul Bienali'nin ve 1989'da 2. Istanbul Bienali'nin genel koordinatörlüğünü üstlenmiş,[3] sonraki yıllarda Istanbul Bienali'nin karakteristik bir özelliğini oluşturacak olan tarihi ve kültürel miras mekanlarının kullanımı ve bienalin şehirde birçok farklı mekana yayılması gibi kurumsal pratikleri önermiş ve savunmuştur.[4] Aynı dönemde Uluslararası Venedik Bienali'ne Türkiye'nin düzenli ulusal katılımının sağlanmasına ön ayak olmuştur.[5] Türkiye'de küratörlüğün tanımlanmasına ve profesyonelleşmesine öncülük eden ilk kuşak küratörlerdendir.[6]

1991'de 44. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sergisinin (sanatçılar: Kemal Önsoy, Mithat Şen); 1993'te 45. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sergisinin (sanatçılar: Erdağ Aksel, Serhat Kiraz, Jȧrg Geismar, Adem Yilmaz); 2001'de 49. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sergisinin (sanatçılar: Butch Morris, Murat Morova, Ahmet Öktem, Sermin Sherif, xurban.net); 2003'te 50.Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sergisinin (sanatçılar: Nuri Bilge Ceylan, Ergin Çavuşoğlu, Gül Ilgaz, Neriman Polat, Nazif Topçuoğlu) ve 2005'te 51. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sergisinin (sanatçılar: Hüseyin Çağlayan) küratörlüğünü üstlenmiştir.[7][8]

2009'da 53. Venedik Bienali'nde ise sanatçılar Ermek Jaenisch, Jamshed Kholikov, Oksana Shatalova, Anzor Salidjanov, Yelena Vorobyeva &Viktor Vorobyev'in katilimiyla Orta Asya Pavyonu'nun küratörü olmuştur.[9] Bunu takiben 2011'de 54. Venedik Bienali'nde sanatçılar Mikayil Abdurahmanov, Zeigam Azizov, Khanlar Gasimov, Altai Sadighzadeh, Aidan Salakhova, Aga Ousseinova'nın katılımıyla Azerbaycan Payvonu'nun küratörlüğünü üstlenmiştir.[10]

Türkiye'de çağdaş sanatın Istanbul ve Ankara gibi büyük şehirler dışında desteklenmesini ve daha geniş bir izleyiciyle buluşmasını teşvik etmek amacıyla 2002'de Diyarbakır Sanat Merkezi'nin kuruluşunda danışmanlık yapmış, 2006'da ilk Sinop Bienali'nin düzenlenmesine, 2008'de ise ilk Uluslararası Çanakkale Bienali'nin düzenlenmesine destek olmuş ve bu bienallerde küratörlük yapmıştır.[5][11]

Beral Madra 2018'de Razvan Ion ile birlikte Bükreş Bienali'nin eş-küratörlüğünü üstlenmiştir.[12][13]

Kurumlar ve Sergiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

1984 yılında Nişantaşı'nda BM Galeri'yi kuran Beral Madra kısa bir dönem ticari galeri yöneticisi olarak çalıştıktan sonra 1992-2014 arasında bu kurumu yarı-ticari amaç güden BM Çağdaş Sanat Merkezi'ne dönüştürmüştür.[14] Bu süreç icinde Beral Madra'nin Istanbul'da kişisel ve grup sergileri düzenlediği bir mekan olarak işlemiş, Madra'nin Istanbul yöneticiliğini üstlendiği Berlin Senatosu Bursu ile Istanbul'a gelen sanatçıların sergilerine de ev sahipliği yapmıştır. 2014'ten bu yana BM Çağdaş Sanat Merkezi araştırmacılara açık bir arşiv olarak hizmet vermektedir.[5][15]

2007-2010 arasında Karaköy'deki SUMA Han binasında yer alan BM Çağdaş Sanat Merkezi, Avrupa Kültür Derneği desteğiyle Kalliopi Lemos, Silvina der Meguerditchian, Maurizio Pellegrin gibi sanatçıların kişisel sergilerine yer vermis; Yeşim Ağaoğlu, Volkan Aslan, Serhat Kiraz, Melih Görgün, Gül Ilgaz, Vahit Tuna, Hakan Gürsoytrak, Selim Birsel, Nilbar Güreş gibi sanatçıların katılımıyla çok sayıda grup sergisi düzenlemiş; Türk ve uluslararası küratörlerin projelerini davet etmiş ve çeşitli festivallere mekan sahipliği yapmıştır.[16]

Beral Madra 2011-2014 arasında Akaretler'de yer alan Kuad Galeri'nin eş-kuruculuğunu ve sanatsal yönetimini üstlenmiştir. Türkiye, Balkanlar, Ortadoğu ve Kafkasya kökenli sanatçılara ve kavramsal sanat üretimine odaklanan Kuad Galeri'nin gerçekleştirdiği sergiler arasında Joseph Kosuth'un James Joyce'tan esinlenerek gerçekleştirdiği yerleştirmesi "Uyanma" (2012);[17] Rus kavramsal sanatçı Nikita Alexeev'in "Avrasya Sarkıları" sergisi (2013);[18] Marcel Duchamp'in izinde gerçekleşen grup sergisi "Mutsuz Hazır Nesne" (2014)[19] ile Orta ve Doğu Avrupa avangard hareketlerine odaklanan Sudac koleksiyonundan bir seçkiyle "Kesintisiz Avangard" (2012) sergisi öne çıkar.[20]

Bağımsız küratör olarak Türkiye ve dışında çok sayıda sergi gerçekleştirmiş olan Beral Madra 2009'da "Istanbul Next Wave" kapsamında Berlin Akademie der Künste'de yer alan ve 1980'lerden bu yana Türk kadın sanatçıların üretimine odaklanan "Under My Feet I Want The World, Not Heaven" sergisini Yeşim Ağaoğlu, Gülçin Aksoy, Nancy Atakan, Atıl Kunst, Nazan Azeri, Handan Börüteçene, İpek Duben, Nezaket Ekici, Gül Ilgaz; Gözde İlkin, Cemile Kaptan, Şükran Moral, Nazlı Eda Noyan, Neriman Polat, Necla Rüzgar, Gülay Semercioğlu ve Nalan Yırtmaç'ın eserleriyle gerçekleştirmiştir.[21][22][23]

2003 yılında Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Birliği'nin (AICA - Association Internationale des Critiques d'Art) Türkiye şubesini kuran Madra, 2010 Istanbul Avrupa Kültür Başkenti'nin Görsel Sanatlar Yöneticiliğini üstlenmiş[24] ve 2010'da Uluslararası AMCA (Türkiye, Iran ve Arap Dünyası Modern ve Cağdaş Sanat Derneği) derneğinin kurucu yönetim kurulu üyesi olmuştur.[25]

Yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Dejan Kaludjerovic: CONVERSATIONS, VfmK, Viyana 2018 (ISBN 9783903228610)[26]
  • İki Yılda Bir Sanat, Norgunk Yayıncılık, İstanbul, 2010 (ISBN 9789758686062)
  • Home affairs: on contemporary art and culture in Turkey, BM SUMA, Istanbul, 2009
  • Bir bilanço: 80'li yıllarda Türkiye'de sanat üretimi, Karşı Sanat Çalışmaları, Istanbul, 2005[27]
  • (Ed.) Neighbors in Dialogue / Komşular Söyleşiyor, Norgunk Yayıncılık, Istanbul, 2005 (ISBN 9789758686254)[28]
  • (Ed.) Art Criticism and Curatorial Practice East of EU Workshop and Roundtable in Conjunction with the 8th Istanbul Biennial, AICA-Turkey Publication, Istanbul, 2004[29]
  • İnci Eviner: Şefkat ve Haset, Galeri Nev, İstanbul, 1998 (ISBN 9789757529170)
  • Post-Peripheral Flux: A Decade of Contemporary Art in Istanbul, Literatür Yayınevi, Istanbul, 1996 (ISBN 9789757860693)[30]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Beral Madra'nın hayatını, kariyerini ve Türkiye'de sanatı anlattığı, Beykent TV'de yayımlanan Portre isimli program

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Bildirici, Faruk (29 Ağustos 2010). "Sanatta dinamizmi kadınlar yaratıyor: Beral Madra". Hürriyet. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2013. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  4. ^ Atagok, Tomur, Platt, Susan, "The Digestible Other. Istanbul Biennial", Third Text, 15:55, pp.103-109 https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09528820108576921
  5. ^ a b c Özturk Ötkunç, Yıldız, "Beral Madra’nın Küratöryal Pratikleri ve Türkiye Sanat Ortamına Katkısı" http://dergipark.gov.tr/download/article-file/271407 1 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Pelvanoglu, Burcu "Süreli Sergiler - Yeni Açılımlar: A, B, C, D Sergileri" http://www.sanalmuze.org/paneller/Ssd/burcu_pelvanoglu_6.htm 3 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2019. 
  14. ^ BM Çağdaş Sanat Merkezi 15 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ Yıldız Öztürk Ötkünç (Söyleşi), "Beral Madra ile Küratöryal Pratikler Üzerine", Aydin Sanat, 2016 http://dergipark.gov.tr/download/article-file/358000 6 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  18. ^ Beral Madra (soylesi), "Moskova'dan hafif desenler", Art Unlimited 22, 2013 https://issuu.com/artunlimited_tr/docs/au22/84
  19. ^ Evrim Altug, "Mutsuz Hazir Nesne", Art Unlimited 26, 2014 https://issuu.com/artunlimited_tr/docs/au26/87
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  22. ^ Beral Madra, "Under My Feet I Want the World, Not Heaven", 2009http://www.academia.edu/1202840/_Under_my_feet_I_want_the_world_not_heaven_ISTANBUL_NEXT_WAVE_2009 2 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  23. ^ Johannes Odenthal, Çetin Güzelhan (Eds.), Istanbul next wave: zeitgenössische Kunst aus Istanbul, Steidl, 2009 ISBN 9783865219787 https://books.google.fr/books/about/Istanbul_next_wave.html?id=dafSPwAACAAJ&redir_esc=y 6 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018. 
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018. 
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Beral_Madra&oldid=33852661" sayfasından alınmıştır