Beden dismorfik bozukluğu
| Beden dismorfik bozukluğu | |
|---|---|
| Diğer adlar | Dismorfofobi, dismorfik sendrom, beden algısı bozukluğu |
| Uzmanlık | Psikiyatri, klinik psikoloji |
| Komplikasyon | Depresyon, anksiyete bozuklukları, sosyal izolasyon, yeme bozuklukları, intihara teşebbüs, obsesif kompulsif bozukluk, madde bağımlılığı |
Beden dismorfik bozukluğu (BDB/BDD) ya da beden algısı bozukluğu, kişinin fiziksel görünümünde saplattığı veya algıladığı bir kusura aşırı derecede takıntılı olmasıyla tanımlanan bir ruhsal bozukluktur.[1] Bozukluktan etkilenen bireyler çoğunlukla biçimsiz veya çirkin olduklarına inanırlar ve görünüşlerinde algıladıkları ya da hayal ettikleri kusurları takıntı hâline getirirler.
BDB’nin sanrısal varyantında, bu kusur tamamen hayalidir. Gerçek bir fiziksel farklılık mevcut olduğunda ise, kişi bunun varlığını ve önemini zihninde orantısız bir şekilde büyütür. Fiziksel kusur gerçek olsun ya da olmasın, bu algılanan kusur üzerine yoğunlaşan düşünceler yaygın ve zorlayıcı hâle gelerek; bireyin zihinsel sağılını, günlük işlevselliğini ve duygularını negatif biçimde etkilemeye başlar.[2] Bozukluktan etkilenen bireyler, dengesiz ve takıntılı duygusal düşünceleri yanısıra mesleki, akademik ve sosyal hayatlarında önemli rahatsızlıklar yaşarlar.[2]
DSM-5, BDB’yi obsesif-kompulsif spektrum içinde sınıflandırarak anoreksiya nervoza gibi benzer bozukluklardan ayırır. Bu bozukluk, eğitimsel ve mesleki işlevselliğin bozulması ile sosyal izolasyon nedeniyle yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürdüğünden, etkilenen bireylerde intihar düşünceleri oranı yüksek olup intihara teşebbüs ihtimalleri yüksektir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Butcher, James N.; Mineka, Susan; Hooley, Jill M. (2013). Anormal Psikoloji. çev. Okhan Gündüz. İstanbul: Kaknüs. s. 1085. ISBN 978-975-256-375-9. OCLC 863957319.
- ^ a b Butcher, Mineka & Hooley 2013, s. 534.
- Genel
- Dennis DiClaudio (2010). Paranoyak: Ruh sağlığından şüphe duyanların el kitabı. NTV Yayınları. s. 194. ISBN 978-605-5813-88-8.