Balinanın Sırtında

Balinanın Sırtında
Whale Rider
Yönetmen	Niki Caro
Yapımcı	John Barnett; Frank Hübner; Tim Sanders
Senarist	Niki Caro
Anlatıcı	Keisha Castle-Hughes
Oyuncular	Keisha Castle-Hughes; Rawiri Paratene; Vicky Haughton; Cliff Curtis;
Müzik	Lisa Gerrard
Görüntü yönetmeni	Leon Narbey
Kurgu	David Coulson
Stüdyo	South Pacific Pictures; ApolloMedia; Pandora Film; New Zealand Film Production Fund; New Zealand Film Commission; NZ On Air; Filmstiftung Nordrhein-Westfalen
Dağıtıcı	Pandora Film (Germany); Newmarket Films (USA)
Çıkış tarih(ler)i	11 Eylül 2002 (Toronto); 30 Ocak 2003 (New Zealand); 25 Temmuz 2003 (Germany)
Süre	101 dakika
Ülke	Yeni Zellanda; Almanya
Dil	İngilizce; Māori
Bütçe	NZ$$9.2 milyon; (approx. US$3.5 milyon)
Hasılat	$41.4 million

Balinanın Sırtında (özgün adı:Whale Rider), Niki Caro tarafından yazılan ve yönetilen 2002 yapımı Yeni Zelanda drama filmidir. Witi Ihimaera'nın 1987 tarihli The Whale Rider adlı romanından uyarlanan filmde Keisha Castle-Hughes, kabilenin şefi olmayı hedefleyen on iki yaşındaki Māori kızı Kahu Paikea Apirana'yı canlandırıyor. Büyükbabası bunun sadece erkeklere ayrılmış bir rol olduğuna inanmaktadır.

Film Yeni Zelanda ve Almanya ortak yapımıdır. Çekimler romanın geçtiği Whangara'da gerçekleştirilmiştir. Dünya prömiyeri 9 Eylül 2002'de Toronto Uluslararası Film Festivali'nde yapıldı. Film gösterime girdiğinde eleştirmenlerin beğenisini kazandı. Keisha Castle-Hughes 13 yaşındayken En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'ne aday gösterilen en genç oyuncu oldu ve on yıldan kısa bir süre sonra 2012'de Beasts of the Southern Wild ile 9 yaşındaki Quvenzhané Wallis tarafından geçildi. Film 9.235.000 NZ$ bütçeyle 41,4 milyon $ kazanmıştır. Film 2005 yılında BFI'ın 14 Yaşına Kadar Görmeniz Gereken 50 Film Listesi'nde yer aldı.^[2]

Olay Örgüsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin konusu Paikea Apirana'nın hikayesini takip etmektedir. Köy lideri, Hawaiki'den bir balinanın (Tohora) üstüne binen Balina Süvarisi Paikea'nın doğrudan babasoylu soyundan gelen ilk doğan oğlu olmalıdır. Pai aslında ikiz olarak doğmuştur, ancak ikiz kardeşi ve annesi doğum sırasında ölmüştür. Pai dişidir ve bu yüzden teknik olarak liderliği miras alamaz. Büyükbabası Koro, daha sonra torunuyla sevgi dolu bir bağ kurar ve onu her gün bisikletiyle okula taşırken, aynı zamanda onu kınamakta ve kabile içindeki çatışmalardan dolayı onu suçlamaktadır.

Karısının ölümünden sonra ve Koro'nun yoğun baskısına rağmen Pai'nin babası geleneksel liderliği üstlenmeyi ya da küçük oğlu için inşa etmeye başladığı waka'yı bitirmeyi reddeder; bunun yerine sanatçı olarak kariyer yapmak üzere Almanya'ya taşınır. Bir noktada Paikea babasıyla yaşamaya karar verir çünkü büyükbabası onu istemediğini söyler. Ancak arabayla uzaklaşırlarken, balina onu geri çağırıyor gibi göründüğü için denizden ayrılmaya dayanamadığını fark eder. Pai babasına onu eve geri götürmesini söyler.

Koro, yeni bir lider bulma umuduyla köyün ilk doğan erkek çocukları için bir kültür okulu açar. Çocuklara geleneksel olarak erkeklere mahsus olan taiaha (dövüş sopası) kullanmayı öğretir. Pai derslerle ilgilenir, ancak Koro tarafından bu konuda cesareti kırılır ve azarlanır. Pai lider olabileceğini hisseder (daha önce hiçbir kadın bunu yapmamış olsa da) ve başarılı olmaya kararlıdır. Büyükannesi Dadı, Pai'ye ikinci oğlu olan Pai'nin amcasının gençliğinde henüz zayıfken bir taiaha turnuvası kazandığını söyler ve böylece Pai gizlice ondan bir şeyler öğrenir. O da gizlice Koro'nun derslerini takip eder. Öğrencilerden biri olan Hemi de ona karşı sempati duymaktadır.

Koro bunu öğrendiğinde, özellikle de Hemi'ye karşı bir taiaha dövüşünü kazandığında çok öfkelenir. İçlerinden birinin lider olmaya layık olduğunu kanıtlayacak geleneksel görev olan, okyanusa attığı rei puta'yı (balina dişi) geri alma görevini hiçbir çocuk başaramayınca Koro yıkılır. Rei puta'yı kaybeden Koro çaresizlik içinde kadim olanları, balinaları çağırır. Yardım etmek amacıyla Pai de onlara seslenir ve onlar da onun çağrısını duyar.

Bir gün Pai, amcası, amcasının kız arkadaşı Shilo ve diğerleri tekneyle Koro'nun rei putayı denize attığı yere giderler. Pai kendinden emin bir şekilde onu bulacağını söyler ve suya dalar. Rei putayı bulur, bu da onun gerçek lider olduğu anlamına gelir. Dadı, Koro'nun bunu kabul etmeye hazır olduğunu düşünmez ve ona söylemez. Pai, oluşan uçurumu kapatmak için Koro'yu okulunun düzenleyeceği Māori ilahileri konserine onur konuğu olarak davet eder. Herkesin bilmediği bir şekilde, okullar arası bir konuşma yarışmasını Koro'ya ve köyün geleneklerine yaptığı dokunaklı bir ithafla kazanmıştır. Ancak Koro geç kalmıştır ve okula doğru yürürken Pai'nin evinin yakınlarında çok sayıda güney sağ balinasının karaya vurduğunu fark eder.

Tüm köy onları ikna etmeye ve suya geri çekmeye çalışır, ancak tüm çabalar başarısız olur ve bir traktör bile yardımcı olmaz. Koro bunu başarısızlığının bir işareti olarak görür ve daha da umutsuzluğa kapılır. Pai'yi en büyük balinaya dokunmaması konusunda uyarır çünkü o küstahlığıyla "yeterince" zarar vermiştir.

Koro uzaklaştığında, Pai sahildeki en büyük balinanın (geleneksel olarak efsanevi Paikea'ya ait olduğu söylenir) sırtına tırmanır ve onu okyanusa yeniden girmesi için ikna eder. Balina tüm sürüyü denize geri götürür; Pai balinanın sırtından atılmadan önce tamamen suya batar. Pai'nin kaybolmasından korkan Dadı, Koro'ya torununun rei putayı bulduğunu açıklar ve Koro yaptığı hatanın farkına varır. Pai bulunup hastaneye getirildiğinde, Koro onu lider ilan eder ve ondan af diler.

Film, Pai'nin babası, büyükannesi, büyükbabası ve amcasının onun yeni lider oluşunu kutlamak için bir araya gelmeleri ve tamamlanan waka'nın ilk yolculuğu için denize indirilmesiyle sona erer. Seslendirmede Pai şöyle diyor: "Benim adım Paikea Apirana ve Balina Süvarisi'ne kadar uzanan uzun bir şef soyundan geliyorum. Ben bir kahin değilim ama halkımızın hep birlikte, tüm gücümüzle ilerlemeye devam edeceğini biliyorum."

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Whale Rider (Pg)". British Board of Film Classification. 20 Şubat 2003. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2012.
^ ^a ^b ^c Box Office Mojo'da Whale Rider

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Balinanın Sırtında

[1] "Whale Rider (Pg)". British Board of Film Classification. 20 Şubat 2003. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2012.

[mojo-2] Box Office Mojo'da Whale Rider

[1]

[2]