Badri Patarkatsişvili
Doğum | 31 Ekim 1955 Tiflis, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği |
---|---|
Ölüm | 12 Şubat 2008 (52 yaşında) Leatherhead, Surrey, İngiltere |
Meslek | Imedi'nin eski sahibi ve CEO'su, iş adamı ve politikacı |
Özvarlık | 12 milyar $ (varlıkları donduruldu veya Gürcistan Hükûmeti tarafından el konuldu) |
Evlilik | Inna Gudavadze |
Arkadi Şalvoviç "Badri" Patarkatsişvili (Gürcüce: ბადრი პატარკაციშვილი, 31 Ekim 1955 - 12 Şubat 2008), siyasete yoğun olarak katılan Yahudi-Gürcü iş adamıydı.[1] 2008 Gürcistan cumhurbaşkanlığı seçimine itiraz etti ve oyların % 7,1'ini alarak üçüncü oldu. 1980'lerin başından ölümüne kadar, iş dünyasında gösterişli bir şahsiyetti ve bugünün Rusya'sındaki başarılı şirketlerden bazılarının arkasındaydı.[2] Tahmini 12 milyar dolarlık serveti ile Gürcistan'ın en zengin vatandaşı oldu. Aynı zamanda ülkenin en büyük hayırseverlerinden biriydi.[3]
Patarkatsişvili'nin ölümü ani oldu öldü. Şubat 2008'de devlet, yasal tarihin en büyük emlak savaşlarından birini kıvılcımladı.[4] Ekim 2018'de, Gürcistan hükûmeti resmî olarak eski Gürcistan Devlet Başkanı Miheil Saakaşvili'yi Badri Patarkatsişvili'ye suikast emri vermekle suçladı.[5]
Erken dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Tiflis'te Yahudi bir ailenin[6][7] çocuğu olarak doğan Patarkatsişvili, 1980'lerde Sovyet Komünist Partisinin gençlik kanadı Komsomol'un aktif bir üyesi oldu. Sonunda büyük bir tekstil operasyonu olan Maudi'de Komsomol lideri oldu.[8]
1984'te Patarkatsişvili, o zamanlar Sovyetler Birliği'nin en büyük otomobil üreticisi olan AvtoVAZ'dan araba ve yedek parça satın alan ve teslim eden bir şirket olan Gruzavtovazprom'un genel müdür yardımcısı oldu. Yakın bir arkadaş ve iş ortağı olacak Boris Berezovsky ile ilk tanışması AvtoVAZ fabrikasına yaptığı geziler sırasında oldu.[9] 1989 yılında Patarkatsişvili ve Berezovski, AvtoVAZ'ın bazı üst düzey yöneticileriyle birlikte LogoVaz'ı kurdu. LogoVaz, AvtoVAZ için yazılım geliştirdi, Sovyet yapımı arabalar sattı ve yabancı arabalara bakım yaptı. O zamanlar Doğu ile Batı arasındaki ticari ilişkilerde öncü olarak görülen İtalyan bir şirket olan Logo Systems ile ortak girişim olarak kuruldu. LogoVaz Gürcistan'da bir ofis kurdu ve Patarkatsişvili şirketin genel müdür yardımcısı oldu.[9]
Moskova'ya taşınma ve ORT'ye katılım
[değiştir | kaynağı değiştir]1992'de Patarkatsişvili ve ailesi, Moskova'ya taşındı ve burada Berezovski'nin giderek daha etkili hâle gelen siyasi çevresinin bir parçası oldu. LogoVaz, günümüze kadar başarılı bir şirket hâline gelmiş ve Patarkatsişvili'yi zengin bir adam yapmıştı. O zamanlar Sovyetler Birliği çöküyordu ve bölgede büyük bir siyasi belirsizlik vardı. Patarkatsişvili, Berezvoski ve diğer başarılı iş adamlarıyla birlikte Boris Yeltsin'i dış ülkelerle ticareti serbestleştirerek işlerinin büyümesine izin verdiği için destekledi, ancak daha geniş ekonomi kötü performans gösteriyordu ve Nikolay Rıjkov'un reformlu komünist partisine artan destek vardı.[10]
1994 yılına gelindiğinde Berezovski, O zamanlar Rusya'nın en büyük televizyon kanalı olan ORT'un kontrolünü ele geçirdi ve Patarkatsişvili'yi ilk genel müdür yardımcısı olarak atadı.[11] Patarkatsişvili ve Berezvoski daha sonra kanalın etkisini Boris Yeltsin'e 1996 başkanlık seçimlerinde zafere yardımcı olmak için kullandı.[12] 1994'ten 2000'in ortalarına kadar Patarkatsishvili, ORT'de önemli bir şahsiyetti.[13]
Sibneft özelleştirme
[değiştir | kaynağı değiştir]1997'de Sibneft petrol şirketinin özelleştirilmesini denetlemek üzere seçildi.[8] Sibneft, 1995'in başlarında Rosneft'te aceleyle kurulmuş olan Rusya'nın yeni petrol holdingiydi. Mikhail Khodorkovsky tarafından başlatılan bir holding şirketi olan Menatep'ten oluşturulan bilinmeyen bir varlık olan Oil Finance Corporation (NFK) müzayedeyi kazandı.[14] Berezovsky'nin Menatep Grubu ile ilgisi vardı ve bu nedenle müzayedenin sabitlendiğine dair spekülasyonlar yayıldı.[8] Daha sonra şirketin piyasa değerinin bir kısmına satıldığı ortaya çıktı.[15]
Patarkatsishvili, 2012'de öldükten sonra Sibneft özelleştirmesi, Chelsea futbol kulübü sahibi Roman Abramovich ve Berezovsky arasında bir yüksek mahkemede hukuk savaşının konusu olacaktı. The Times'a göre[16] Abramovich; Berezovsky ve Patarkatsishvili'yi belirsizlikten ayağa kalkmasına yardım ettiği için büyük meblağlar talep etmekle suçlayan 53 sayfalık bir mahkeme savunması sundu. Patarkatsishvili, Abramovich ve Berezovsky arasında mesajlar ileten kilit bir araçtı. Patarkatsishvili'ye Rusya'nın alüminyum savaşlarında Roman'ı koruması için kabul edilen savunma belgeleri Roman Abramovich tarafından 500 milyon dolar teklif edildi.[17]
TV6 ve Kommersant
[değiştir | kaynağı değiştir]ORT'deki başarısının ardından Nisan 2001'de Patarkatsishvili, ORT gibi kısmen Berezovsky'ye ait olan Rusya'nın TV6 kanalına genel müdür olarak atandı. Onun kontrolü altındaki TV6, Kremlin karşıtı çizgisiyle ünlendi.[8]
1990'ların sonunda Berezovski ve Patarkatsishvili, Rusya'nın etkili siyasi gazetelerinden biri olan Kommersant'ı da satın aldı. 2006 yılında Berezovski, kontrol hissesini Patarkatsishvili'ye satarak Patarkatsishvili'nin hisselerini % 100'e çıkardı. Patarkatsishvili daha sonra Ağustos 2006'da Kommersant'ın kıdemli Gazprom yöneticisi Alişer Usmanov'a satışını organize etti.[18][19]
Rusya'da siyasi sorun
[değiştir | kaynağı değiştir]1999 yılının ortalarında Boris Yeltsin, iktidarını kaybetmeye başladı ve Boris Berezovsky, halefinin aranmasında önemli bir rol oynamaya başladı; bunu, daha çok devletçi olarak görülen Başbakan Yevgeny Primakov'un siyasi özlemlerine karşı koymak için yaptı.[20] Berezovsky, Kremlin'in gözünü kaybederken, Berezovsky'nin politik olarak motive edildiğini iddia ettiği ticari ilişkileriyle ilgili soruşturmalar başladı. Nisan 1999'da Başsavcı Yuri Skuratov tarafından Berezovski için tutuklama emri çıkarıldı.[21] Patarkatsishvili, kendisini Berezovsky'nin siyasi ilişkilerinden uzaklaştırmaya çalışmasına rağmen Berezovsky'ye olan yakınlığından dolayı tutuklanabileceğinden korkmaya başladı; bu nedenle 2000 yılında, memleketi Gürcistan'a gitmek üzere Moskova'dan ayrıldı.[22]
Mart 2000'de Vladimir Putin iktidara geldiğinde Patarkatsishvili, Rusya'da Berezovsky ve kendisi için durumun iyileşeceğini umuyordu. O ve Berezovsky, Putin'i seçim kampanyasında desteklemişlerdi.[23] Patarkatsishvili daha sonra Putin'i o zamanlar Cumhurbaşkanı Boris Yeltsin'in Kremlin yönetiminin kıdemli bir üyesi olan Pavel Borodin'e tavsiye ettiğini iddia etti.[24] Berezovsky ayrıca Putin'i Rus FSB direktörü olarak atamıştı.[25]
Ancak, Berezovsky yeni başkanla hızla düştü. 31 Mayıs'ta Berezovsky, Putin tarafından önerilen ve Kremlin'e seçilmiş valileri görevden alma hakkı verecek olan anayasa reformuna sert bir şekilde saldırdı. O zamanlar Duma milletvekili olan Kommersant Berezovsky'de yayımlanan Putin'e açık bir mektupta, cumhurbaşkanının "devletin yapısını değiştirmeye yönelik" ve "Rusya'nın toprak bütünlüğüne ve demokrasisi için bir tehdit" temsil eden yasama projesine karşı oy vermek zorunda kalacağını söyledi. Ağustos 2000'de Berezovsky, Kursk denizaltısının batışını idare ettiği için ORT'yi kullanarak Putin'e saldırdı ve 118 denizcinin ölümünü Kremlin'in yabancı yardımı kabul etme konusundaki isteksizliğinden sorumlu tuttu.[26] Bu durum, Berezovsky ile ilişkisi iyi bilinen ve o sırada ORT istasyonunu kontrol eden Patarkatsişvili'ye de baskı yapmaya başladı.
Aralık 2000'de, AvtoVAZ'ın kurucu ortağı ve Patarkatsishvili ile Berezovsky'nin yakın bir ortağı olan Nikolay Glushkov, Rus Başsavcısının Berezovsky'nin ilgilendiği bir şirket olan Aeroflot'taki soruşturması kapsamında tutuklandı. Patarkatsishvili ve Berezovski tutuklamanın siyasi amaçlı olduğuna ve Kremlin'in işlerine baskı yapma girişiminin bir parçası olduğuna inanıyorlardı. Gluşkov, kalıtsal bir kan hastalığına yakalandı ve hastanede özel tıbbi tedavi görmek zorunda kaldı. Patarkatsişvili ve Berezovski, hükûmetin serbest bırakılması için medya çıkarlarından vazgeçmesi ve Berezovsky'nin siyasi hedeflerine son vermesi için görüşmelere başladı.[27] Ancak, Haziran 2001'de Rus Başsavcılığı Patarkatsişvili'yi Gluşkov hapishanesinden kaçmaya teşebbüs etmekle suçladı ve kendisi için Interpol aracılığıyla tutuklama emri çıkardı.[22]
Adil bir şekilde yargılanmayacağına inanan Patarkatsişvili, sorgulama için gelmeyi reddetti ve 4 Temmuz 2001'de Kommersant gazetesine, ismini temize çıkarmak amacıyla olayları anlatan bir röportaj verdi.[27] Patarkatsişvili, Rusya'da yargılanmaktan kaçınmak için siyasi sığınma hakkı verilen Tiflis'e taşındı.[28] AvtoVaz'ın zimmetine geçirilmesiyle ilgili başka suçlamalar Ekim 2002'de eklendi.[29]
Gürcistan'a yatırım ve hayırseverlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Döndükten sonra, Patarkatsişvili Rusya'da biriktirdiği servetin çoğunu anavatanına yatırmaya başladı. Kişisel olarak tüm devlet bütçesinden daha zengin hâle gelmişti ve böylece daha önce yoksul ülke için hayal bile edilemeyen bir ölçekte ticari girişimlere ve hayır projelerine yatırım yapabildi.[22] Tiflis şehir futbol takımını, Dinamo Tiflis'i, Kulevi petrol terminalini satın aldı ve başkentte yeni bir alışveriş merkezi ve Karadeniz'de bir tatil beldesi finanse etti.[29]
Ayrıca Gürcü işa damları federasyonunun ve Gürcistan Ulusal Olimpiyat Komitesi'nin başkanı oldu, sosyal programlara ve kültürel faaliyetlere sübvansiyon sağladı ve Tiflisliler tarafından tüketilen gaz ve elektrik için iki kez borç ödedi. Okullar, eğlence parkları ve hatta bir manastır dahil olmak üzere birçok hayır projesini finanse etti.[2] Bu babalık armağanları karşılığında, o zamanki cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze, Rusya'da kendisine yönelik suçlamalardan devletin korunmasına izin vermeyi kabul etti.[22]
Aralık 2001'de Gürcistan'ın ilk bağımsız yayın istasyonu olan Imedi Media Holding'i kurdu.
Gürcistan'da siyasete katılım
[değiştir | kaynağı değiştir]Kariyerinin ilk yıllarında Patarkatsişvili, siyasete çok az ilgi göstermişti.[8] Ancak 2003 yılında Gül Devrimi başladığında Patarkatsişvili, Eduard Şevardnadze'nin iktidarı kaybettiğini gördüğünde, servetini yeni muhalefet adayı Miheil Saakaşvili'yi desteklemek için kullandı.[2]
Patarkatsişvili ve Saakaşvili arasındaki ilişkiler kısa sürede kötüleşti ve rakipler oldular. Patarkatsişvili, bunun Imedi'nin muhalefet partilerine verdiği haberden kaynaklandığını iddia etti; Saakaşvili, Patarkatsişvili'nin Gürcistan'daki iş hayatının kontrolünü ele geçirmek için servetini kullanmaya çalıştığını iddia etti.[2] Patarkatsişvili 2006'nın sonlarında ve 2007'nin başlarında muhalefet partilerini finanse etmeye başladı ve parlamentoda Patarkatsişvili yanlısı bir grup ortaya çıktı ve "Gürcistan'ımız" partisine dönüştü.[30]
2007 yılının sonlarında, eski savunma bakanı Irakli Okruashvili'nin 25 Eylül 2007'de Gürcistan Cumhurbaşkanı Miheil Saakaşvili'yi Patarkatsişvili suikastını planlamakla suçlaması üzerine siyasi bir skandala karıştı. Ancak yolsuzluk suçlamalarından tutuklanan Okruashvili, başkana yönelik suçlamalarını geri çekerek 10 milyon Gürcü lari (yaklaşık 6.250.000 dolar) kefaletle serbest bırakıldı. Ayrıca, Saakaşvili'ye yöneltilen daha önceki suçlamalarının doğru olmadığını ve kendisi ve Patarkatsişvili için siyasi temettü elde etmeyi ve Gürcistan Cumhurbaşkanını itibarsızlaştırmayı amaçladığını söyledi.[31][32] Okruaşvili, 6 Kasım'da Patarkatsişvili'nin Imedi TV'sinde - daha sonra Fox TV'nin ana şirketi News Corporation[33] tarafından yönetiliyordu- Saakashvili'ye yönelik suçlamalarını hapishanede katlandığı baskısıyla geri çekmek zorunda kaldığını söyledi. Münih'ten sonra şöyle dedi: "Tüm bu suçlamalar, Saakashvili'ye karşı getirdiğim tüm gerçekler, onun hakkında söylediğim her şey apaçık gerçektir."[34]
Patarkatsişvili, Saakaşvili hükûmetinin beğenisini kaybederken 2007 yılında, ona karşı çok sayıda yolsuzluk iddiası yapıldı. Gürcistan Ulusal Olimpiyat Komitesi başkanı olarak görevden alındı ve ayrıca Gürcistan İş Federasyonu başkanlığından da ayrıldı. Saakaşvili hükûmeti tarafından kontrol edilen bir kanal olan Tiflis merkezli Rustavi 2 TV, adını Vlad Listyev suikastı da dâhil olmak üzere Rusya ve Gürcistan'daki birçok kötü şöhretli cinayetle ilişkilendirdi.
29 Ekim 2007'de Patarkatsişvili, on muhalefet partisinin Nisan 2008'de erken parlamento seçimleri düzenlemeyi amaçlayan kampanyasını finanse etme planlarını kamuoyuna duyurdu.[35] 2 Kasım 2007'de Tiflis şehir merkezinde düzenlenen büyük bir hükümet karşıtı mitingde konuştu ve bunu daha fazla destekleme sözü verdi.[36] Kısa süre sonra Gürcistan'dan Londra'ya giti. Gösterinin polis saldırılarının ardından şiddete dönüşmesinin ardından, 7 Kasım 2007'de Gürcistan Başsavcılığı, hükûmeti devirmek için komplo kurmaktan şüphelenildiğini açıkladı.[37] 5 Ocak 2008'de erken cumhurbaşkanlığı seçimlerinde "Saakaşvili'siz Gürcistan, Terörü Olmayan Gürcistan'dır" sloganıyla aday olacağını söyledi.[38] Büyük muhalefet partilerinin liderleri, bağımsız bir cumhurbaşkanı adayı olarak aday olmak zorunda kalan Patarkatsişvili'den uzaklaştı.[39]
24 ve 25 Aralık 2007 tarihlerinde Gürcistan başsavcılığı, Gürcistan İçişleri Bakanlığı üst düzey yetkilisi Erekle Kodua'nın Patarkatsişvili ve seçim öncesi kampanyası Valeri Gelbakhiani ile yaptığı iki ayrı toplantının bir dizi ses ve video kaydını yayımladı. Hükûmete göre Patarkatsişvili, planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin bir sonraki 6 Ocak 2008 tarihinde Gürcü yetkililerin darbe girişimi olarak nitelendirdiği şeye katılabilmesi için Koda'ya rüşvet vermeye çalışıyordu. Plan, hükûmete karşı kitlesel bir açıklama yapmayı ve İçişleri Bakanı Vano Merabişvili'yi "etkisiz hâle getirmeyi" içeriyordu. Daha sonra bağımsız gazeteci Vakhtang Komakidze, Patarkatsishvili'nin şiddete karşı tavsiyede bulunduğunu ve serbest bırakılan alıntıların değiştirildiğini gösteren kayıtlı konuşmanın tam metni olduğunu söyledi. Suçlamalar Patarkatsishvili'yi savunmaya zorladı. Kodua ile Londra'da görüştüğünü doğruladı, ancak rüşvetin iddia edilen bir darbe planıyla bağlantılı olduğunu reddetti ve bunun yerine, niyetinin seçime hile yapmak için resmî planlar olduğunu söylediği şeyi ortaya çıkarmak olduğunu iddia etti. Ayrıca, Ocak ayındaki mitinglere karşı hükûmet tarafından olası bir güç kullanımını engellemek için yetkililerden kaçma karşılığında Kodua'ya "büyük miktarda para" teklif ettiğini de doğruladı.[40][41]
28 Aralık 2007'de Patarkatsishvili, cumhurbaşkanlığı adaylığını geri çekeceğini, ancak 4 Ocak 2008'e kadar aday kalacağını açıkladı.[42][43] 3 Ocak 2008'de tersine döndü ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmaya karar verdi. Yanıt olarak, üst düzey kampanya yetkilisi Giorgi Jvania (Başbakan Zurab Jvania'nın kardeşi), Patarkasishvili'nin bir ülkenin başkanından beklenebilecek tartışılmaz bir üne sahip olmadığını açıklayarak istifa etti.[44]
Spora ilgisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Patarkatsishvali, Dinamo Tiflis futbol kulübünün başkanıydı. Ayrıca, hükûmetle aranın ardından 9 Ekim 2007'de görevden alınana kadar Gürcistan Ulusal Olimpiyat Komitesi'nin (GNOC) başkanı olarak görev yaptı.[45]
Eylül 2006'da Patarkatsişvili, Londra futbol kulübü West Ham için teklif almayı düşündüğünü açıkladı.[46] Ancak anlaşma hiçbir zaman sonuç vermedi.
Kişisel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Patarkatsişvili, İnna Gudavadze ile evlendi. Çiftin Lianna Jmotova ve İya Patarkatsişvili adında iki çocuğu vardır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]52 yaşında Patarkatsişvili, Downside Malikanesi'nde, Leatherhead, Surrey, İngiltere'deki konağında 12 Şubat 2008'de saat 22:45'te çöktü. Ambulans ekibi, başarısızlıkla onu hayata döndürmeye çalıştı, ancak saat 22.52'de öldüğü açıklandı.[2] Diğer beklenmedik ölüm vakalarında olduğu gibi, Surrey polisi vakayı "şüpheli" olarak değerlendirdi ve resmî bir soruşturma başlattı.[47]
İş adamı son gününü, uluslararası hukuk firması Debevoise ve Plimpton'un Londra Şehri ofisinde iş ortağı[48] Boris Berezovski, sözcüsü Tim Bell ve avukatı Lord Goldsmith QC'nin yanı sıra sürgün arkadaşları olan Rus Nikolai ile görüşerek geçirdi. Gluşkov ve Yuli Dubov,[49] Şehirden Berezovski'nin ofisini ziyaret etmek için Mayfair Down Caddesi'ne gitti[50] ve saat 19.00'da Maybachı'yla Leatherhead'e geri döndü. Patarkatsişvili, yemekten kısa bir süre sonra ailesine kendini iyi hissetmediğini söyledi ve bir kalp krizi sonrası bilinçsiz hâlde bulunduğu yatak odasına çıktı.[51]
İlk raporlar, ölüm nedeninin kalp krizi olduğunu gösterdi.[52] Ölüm sonrası ilk testlere göre, Patarkatsişvili'nin ölümünün doğal kardiyak nedenlerden kaynaklandığı ortaya çıktı. Patolog Ashley Fegan-Earl'e göre bölümü, "herhangi bir zamanda ani ve açıklanamayan bir çöküş ve ölümle sonuçlanabilecek bir ciddiyet" olarak tanımlandı. Ayrıca Patarkatsişvili'nin geçirdiği göğüs ağrısı ve ani bir çöküşün "koroner kalp hastalıklarına bağlı ölümle tutarlı olduğu" sonucuna vardı.[53] Patarkatsişvili'nin babası Şalva Patarkatsişvili de 48 yaşında kalp krizinden öldü. İş adamının herhangi bir hastalığı yoktu, ancak sağlıksız bir yaşam tarzı sürdürdüğü, aşırı sigara içtiği ve egzersiz yapmadığı bildirildi.
Tim Bell'e göre, "o [Patarkatsişvili] her zaman ondan 10 yaş büyük görünüyordu."[54] Ancak, olası bir suikast teorileri bazıları tarafından ciddiye alındı. "[A] Eski KGB tarafından kullanıldığı bilinen bir dizi bileşik kalp yetmezliğine neden olabilir, ancak neredeyse hiç iz bırakmaz. Bunlardan biri, pestisitten elde edilen ince beyaz bir toz olan sodyum floroasetattır." İngiliz polisi Patarkatişvili'nin Surrey malikanesini radyoaktif unsurlar açısından kontrol etti, ancak bildirildiğine göre şüpheli bir şey bulamadı.
İngiliz basınında yer alan haberler
[değiştir | kaynağı değiştir]London Lite, İngiliz kamuoyunu 13 Şubat 2008 akşamı Gürcü oligarkın ölümünden haberdar eden ilk gazeteydi. 14 Şubat 2008 tarihli haberde Patarkatsişvili'nin ölümü The Guardian, The Times, Financial Times, The Daily Telegraph, The Independent vb. gazetelerde yer aldı. Çoğu gazete Patarkatsişvili'nin Boris Berezovsky, Roman Abramovich, Alexander Litvinenko, Mikheil Saakashvili ve Vladimir Putin ile yakın bağları da dâhil olmak üzere iş tarihini tartıştı.[55][56]
Uluslararası basın haberleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Reuters, ölen iş adamına yakın bir kaynak ölüm gününde Patarkatsişvili'nin Gürcü yetkililerin onu öldürmek için plan yapmaktan korktuğunu bildirdi.[57]
Associated Press, 26 Aralık 2007'de Patarkatsişvili'nin anavatanının İçişleri Bakanlığı'ndan bir Çeçen savaş ağasından Londra'daki kralı öldürmesini isteyen bir memurun kaset kaydını aldığını söylediğini bildirdi. "Beni öldürmek istediklerine inanıyorum" dedi. Kasetin polise verildiğini söyledi.
Novaya Gazeta, aşağıdaki bilgileri bildirdi: Londra'da yaşayan Patarkatsişvili'ye, Saakaşvili hükûmetinin üyeleri, muhalif Imedi TV ağındaki kontrol hissesini satmasını talep etti. Başlangıçta, Patarkatsişvili reddetti, ancak daha sonra benzeri görülmemiş bir anlaşma teklif edildi: Imedi'nin mülkiyetini tüm Gürcü demiryolu sisteminin mülkiyeti ile değiştirmek. Bir iş adamı olan Patarkatsişvili, bildirildiğine göre; Saakaşvili tarafı ona sözleşmeyi gönderdiğinde, Patarkatsişvili'nin demiryolu mülklerinin "iyileştirilmesi" için 2.000.000.000 dolar yatırım yapmasını gerektiren yeni bir madde ortaya çıktı. Reddetti, ancak kısa bir süre sonra öldü. Novaya Gazeta'nın kaynağı, bu anlaşmanın hukuki yönünü avukatlara biridir.[58][59]
Emlak savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Patarkatsişvili'nin ölümünün ardından en yakın iş ortakları, geçerli bir vasiyet bırakmadan öldüğü için Gürcistan yasalarına göre kalan mülküne hak kazanan aile üyelerinden iş varlıklarını sahtekârlıkla talep etmek için girişimlerde bulundu.[60]
Patarkatsişvili'nin ölümünden kısa bir süre sonra, teyzesinin üvey oğlu ve iş işlerinde ona yardım eden biri olan Joseph Kay, Amerikalı avukat Emmanuel Zeltser ile birlikte, Imedi, Mtatsminda Parkı ve Gürcistan'daki Rustavi Metalurji tesisinin yanı sıra İnna Gudavadze ve Patarkatsişvili ailesine ait diğer varlıkların kontrolünü ele geçirmeye çalıştı.[61] Bu belgelerin daha sonra İngiltere Yüksek Mahkemesi'nde sahte olduğu açıklandı.[62] Kay'ın davası, Şubat 2010'da Cebelitarık Yüksek Mahkemesinde Yargıç Dudley tarafından kapsamlı bir şekilde reddedildi. Yargıç Dudley, Kay'ın davasını "tamamen ikna edici olmayan" şekilde nitelendirdi ve "yalancı bir birey" olduğunu ve "kesinlikle gerçeğin tanığı olmadığını" ekledi.[63] ABD, İngiltere ve Gürcistan'daki birkaç başka yasal savaştan sonra varlıkları, Patarkatsişvili'nin ailesine iade edildi.[62]
Mülk üzerindeki bir başka iddia, 2012'de Boris Berezovski tarafından başlatıldı. Berezovski, iki adamın 1995 yılında tüm ticari çıkarlarını eşit olarak bölmek için yaptıkları bir el sıkışma anlaşması uyarınca Patarkatsişvili'nin mal varlığının yarısının kendisine ait olduğunu iddia etti.[64] Bununla birlikte, Gloster J'nin 2012'de Berezovski'nin karakterine ilişkin korkunç bir rapor veren Berezovski v Abramoviç davasında verdiği kararın ardından, Berezovski, Patarkatsişvili ailesine karşı açtığı davayı hızla çözdü. Ancak anlaşmanın detayları gizli kaldı.[65]
2013 yılında İnna Gudavadze, iki kızı İya Patarkatsişvili ve Liana Jmotova ve Patarkatsişvili'nin annesi Natela Patarkatsişvili, iş ortakları Vasily Anisimov'a karşı 1.8 milyar dolarlık dava açtı. Aile, daha önce Anisimov'un maden şirketi Metalloinvest'de sahip olduğu % 20'lik hisseye kısmen hak sahibi olduklarını iddia etti. Dava, mahkemeye gelmeden önce Mart 2014'te karara bağlandı.[66]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "В избирательных бюллетенях Бадри Патаркацишвили будет Аркадием (Грузия)". Regnum. 28 Kasım 2007. 20 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "Daily Telegraph, Badri Patarkatsishvili, 14.02.2008". 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Vanity Fair, The Widow and the Oligarchs 3 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 01.10.09
- ^ "Vanity Fair, The Widow and the Oligarchs, 01.10.09". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "პროკურატურის განცხადება ბადრი პატარკაციშვილის მკვლელობის მომზადების საქმეზე" [Savcılığın Badri Patarkatsişvili cinayet davasına ilişkin açıklaması]. Government of Georgia. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Rochvarger (5 Haziran 2007). "Badri Patarkatsishvili, future owner of Maariv?". Haaretz. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2013.
- ^ "Badri Patarkatsishvili: Billionaire businessman who failed to buy his way into the presidency of Georgia". The Independent. 14 Şubat 2008. 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2013.
- ^ a b c d e "The Times, Badri Patarkatsishvili Obituary 14.02.2008". 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ a b [1] 22 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Berezovsky v Abramovich, Fourth Witness Statement of Boris Berezovsky, 31.05.2011
- ^ Boris Yeltsin Wikipedia
- ^ BADRI PATARKATSISHVILI: FROM RUSSIAN BUSINESSMAN TO GEORGIAN PRESIDENTIAL CLAIMANT (part one) 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jamestown Vakfı
- ^ Allison, Graham T., and Matthew Lantz. "Assessing Russia's Democratic Presidential Election." 3 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Harvard University (1996)
- ^ BADRI PATARKATSISHVILI: FROM RUSSIAN BUSINESSMAN TO GEORGIAN PRESIDENTIAL CLAIMANT (part one) 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jamestown Vakfı
- ^ Privatization in Transition Economies: The Ongoing Story, Edited by Ira W. Lieberman, Daniel J. Kop, 2008
- ^ Badri Patarkatsishvili: From Russian businessman to Georgian presidential claimant (Part One), Vladimir Socor, Jamestown Vakfı, Washington DC, 12-21-2007.Accessed 04-06-2008. [ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Roman Abramovich admits paying out billions on political favours". 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Berezovsky v Abramovich, Gloster J 20 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Action 2007, Folio 942
- ^ Kommersant newspaper sold out, Alliance Media, Moscow, quoting RosBusinessConsulting, 09-03-2006.Accessed: 04-05-2008. 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ BADRI PATARKATSISHVILI: FROM RUSSIAN BUSINESSMAN TO GEORGIAN PRESIDENTIAL CLAIMANT (part two) 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The James Town Foundation, 21 December 2007.
- ^ "Putin's Path to Power, Peter Rutland, (December 2000)" (PDF). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Wikipedia, Boris Berezovsky
- ^ a b c d "The Jamestown Foundation, BADRI PATARKATSISHVILI: FROM RUSSIAN BUSINESSMAN TO GEORGIAN PRESIDENTIAL CLAIMANT (part one)". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Based on text of his taped conversation with Erekle Kodua Full text in Russian 1 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. published in Kommersant
- ^ Difficulties of translation from Georgian 1 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kommersant, February 12, 2008
- ^ Boris Berezovsky Wikipedia
- ^ "Russian President Putin tries to break Berezovsky's grip" 3 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. World Socialist Web Site 28 September 2000
- ^ a b Kommersant "Я бы отдал все, если бы отпустили Глушкова" 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Badri Patarkatsishvili Interview, Kommersant "I'd give anything to see Glushkov released" 4.7.2001
- ^ Obituary: Badri Patarkatsishvili, Tom Parfitt, The Guardian, London, 02-15-2008 30 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..Accessed: 04-05-2008.
- ^ a b Obituary, Badri Patarkasishvili 8 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Daily Telegraph, 14.02.2008
- ^ "BADRI PATARKATSISHVILI: FROM RUSSIAN BUSINESSMAN TO GEORGIAN PRESIDENTIAL CLAIMANT (part two) The James Town Foundation, 21 December 2007". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Okruashvili May Be Freed on Bail after Pleading Guilty 3 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia, 2007-10-08.
- ^ Court sets Georgia's former defense minister free on bail. Associated Press (International Herald Tribune). October 8, 2007.
- ^ News Corporation: A farewell to Georgia?, Giorgi Lomsadze, Eurasia Insight, Eurasianet.org, New York, NY, 03-26-08 7 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..Accessed: 04-06-2008.
- ^ Firebrand Okruashvili’s Televised Return Boosts Opposition, Radio Free Europe, 11-06-2007 13 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..Accessed: 04-06-2008.
- ^ Patarkatsishvili Pledges to Finance Protest Rallies 1 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. 2007-10-28.
- ^ Patarkatsishvili Addresses Protest Rally 8 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. 2007-11-02.
- ^ Patarkatsishvili Suspected of "Coup Plotting" 8 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. November 9, 2007.
- ^ Patarkatsishvili Says he will Run for Presidency 8 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. 2007-11-10.
- ^ In Quotes: Opposition Leaders on Patarkatsishvili’s Presidential Bid 8 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia. 2007-11-10.
- ^ Patarkatsishvili Ally a Suspect in Coup Plot 4 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia / 2007-12-24 13:22:55.
- ^ More ‘Coup Plot’ Tapes Released 4 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Civil Georgia, Tbilisi / 2007-12-25 20:33:27.
- ^ "Georgian Business Tycoon Patarkatsishvili Withdraws from Presidential Race". VOA News. Voice of America. 27 Aralık 2007. 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008.
- ^ Patarkatsishvili Nominally Remains in Race 11 Haziran 2007 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi. Civil Georgia. 2007-12-28.
- ^ Georgian Media Tycoon Returns to Presidential Race 7 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Voice of America. January 03, 2008.
- ^ Georgian Olympic Committee Impeaches Patarkatsishvili 7 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..Civil Georgia. 2007-10-09.
- ^ West Ham in takeover discussions 27 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC New, 1.09.2006
- ^ "Georgia tycoon death 'suspicious'". BBC News. 13 Şubat 2008. 17 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2008.
- ^ Gus Garcia-Roberts (17 Kasım 2011). "Russian billionaires battle for Fisher Island". Miami New Times. 9 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Badri Patarkatsishvili: exiled oligarch who lived in the shadow of death[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Robert Booth (14 Şubat 2008). "I am a target: police probe death of billionaire who warned of assassination". The Guardian. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "Badri Patarkatsishvili, a Death Too Strange & Sudden - Kommersant Moscow". 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "Prominent Georgian businessman and opposition leader Patarkatsisvhili dies (Part 2)". Interfax. 13 Şubat 2008. 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2008.
- ^ "Georgian billionaire Badri Patarkatsishvili had severe heart disease, inquest hears - Mirror.co.uk". 18 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018.
- ^ "Police in poison probe after Georgian billionaire Badri Patarkatsishvili is found dead - Mirror.co.uk". 17 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018.
- ^ "The Guardian and Observer Digital Editions". The Guardian. Londra. 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ Faulconbridge (13 Şubat 2008). "Georgian Patarkatsishvili feared murder plot". Reuters. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2008.
- ^ "Особое мнение. Дмитрий Муратов". Echo of Moscow. 13 Şubat 2008. 15 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2008.
- ^ "Сделка не состоялась. Чем занимался в последние дни перед смертью Бадри Патаркацишвили (in Russian)". Novaya Gazeta. 14 Şubat 2008. 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2008.
- ^ The Widow and the Oligarchs 3 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Susanne Andrews, Vanity Fair, October 2009
- ^ "Susanne Andrews, Vanity Fair, 2009". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ a b [Gudavadze v Kay [2012] EWHC 1683 (Ch)]
- ^ [IN THE MATTER of the trusts known as The Valmore Trust and The Summit Trust, Mr Justice Dudley, The Supreme Court of Gibraltar, Claim No. 2008 M No 70, 17 December 2009]
- ^ The odd couple and their extraordinary labyrinth of wealth 11 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Times, 21 January 2012.
- ^ Berezovsky settles Patarkatsishvili lawsuit 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Financial Times, 13 September 2012.
- ^ Patarkatsishvili family reaches deal over Metalloinvest stake 17 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Financial Times, 14 March 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- (İngilizce) Badri Patarkatsishvili 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Civil Georgia profili. 2008-02-13
- (Gürcüce) Patarkatsişvili: Oligarş Yolu. NewsGeorgia adlı kişinin profili. 2008-02-38
- Mark Hollingsworth ve S Lansley, Londongrad: Rusya'dan Nakit: Oligarşların İç Hikâyesi. 4. emlak, 2009
- (İngilizce) Badri Patarkatsişvili biyografisi