Ba Duan Jin

Ba Duan Jin (basitleştirilmiş çincede 八段锦 ), Baduanjin Çigong (basitleştirlmiş çincede 八段锦气功). Türkçe düz çevirisi "Sekiz Nakış Çigong'u" dur.

Çince Jin kavramı batı dillerine italyanca broccato sözcüğünden geçmiştir. "Kabartma, nakışlı kumaş" anlamına gelen bu sözcük İngilizceye brocade diye geçmiştir. Eski Türkçe çeviriler ise brokar ifadesini kullanmıştır. Jin kavramı, nasıl ki toprak sürülerek verimi artırılıyorsa, beden de özel yöntemlerle çalıştırılarak sağlıklı ve dirayetli hale getirilebileceğini anlatan bedeni işlemek anlamında bir terimdir. Çin'de binlerce yıldır uygulanan temel Çi Gong hareketlerini oluşturur. Çi Gong, Klasik Çin Tıbbı'da (KÇT) tedavilerde de yararlanılan özellikle de önleyici tıbbın bir parçasıdır. Seki hareketten oluşan bu beden alıştırmaları iç organ ve ilgili çi kanallarının temizlenmesi ve beslenmesi üzerine kuruludur. Hareketlerde nefes ve bazı özel sesler temizleme ve besleme işlevlerini daha da kuvvetlendirir.

Tarihçe

Dao Yin. M.Ö. 168'li yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir.

Baduanjin'nin kökeni ve çıkış tarihi tartışmalıdır. Çalışmanın 2500 yıl kadar önceki Dao Yin adıyla bilinen çalışmalara kadar geri gittiği hatta daha eskiye de uzanabileceği söylenmektedir. 1973 yılında Çin'de, Batı Han Hanedanlığı (M.Ö. 206-M.S. 24) döneminde yaşamış olan hakan Ma'nın Hunan Eyaletindeki Changsha kasabasının eteklerindeki Mawangdui'deki mezarında yapılan arkeolojik kazılarda üzerlerinde günümüzdeki Baduanjin çalışmalarına çok benzeyen duruş pozisyonlarının yer aldığı bir takım derlemeler, ipek tomarlar bulunmuştur. Bu hareket serilerinin daha sonra Baduanjin'e dönüştüğünü düşünenler vardır.

Stuart Alve Olsan, oturularak yapılan Baduanjin biçiminin M.S. beşinci yüzyılda yaşayan Taoist bilgin T'ao Hung-ching tarafından ortaya çıkarıldığını ve daha sonra onuncu yüzyıldaki Taoist bilgin Chen Tuan tarafından geliştirildiğini söylemektedir.

M.S. 800-1200 yılları arasında hareketlerin farklı çeşitlemeleri Wudang Dağı'ndaki tapınaklarda sağlık ve meditasyon amaçlarıyla çalışılmış, ünlü Şaolin tapınağında ise sert savaş sanatları eğitiminde ısınma çalışmaları olarak kullanılmıştır.

Bazı kaynaklar ise Baduanjin'nin kökenini yarı efsanevi bir Çin halk kahramanı olan general Yue Fei'ye atfederler. Bu kaynaklara göre Yue Fei (1103-1142), askerlerinin bedenlerini güçlü tutmak ve savaşa hazırlıklı olmalarını sağlamak için Baduanjin'i geliştirmiştir. Yue Fei, Çin tarihinde Kartal Pençesi (harici stil Vuşu) Şingyi (dahili stil Vuşu) adlı dövüş sanatlarını geliştiren ve halen Çin'de saygı ile anılan tarihi bir figürdür. Ancak Yue'nin biyografilerinde bu iddiayı destekleyecek herhangi bir kanıt bulunmadığı da bildirilmektedir.

Tüm bu başlangıç yaklaşımlarından farklı olarak başka bir görüş de vardır. Yaşamlarını göçebe olarak sürdüren Şaman toplulukların bazı tıbbı uygalamalarının Klasik Çin Tıbbı'nın köklerinde önemli bir yer tuttuğu bilinmektedir. Şaman semahı veya dansı sağıltımda sıkça başvurulan yöntemler arasındadır. Bu tür dans hareketlerinden en çok fayda sağlananlar elenerek Baduanjin hareketlerinin derlenmiş olma ihtimali de yüksektir. Bu gelenekte hareketler çoğu zaman doğayı taklit ederek keşfedilir.

Alıştırmalar ve uygulaması

Baduanjin her biri bedendeki farklı organ kanallarına yoğunlaşan sekiz farklı hareketden oluşur. Geleneksel uygulamada Baduanjin hem ayakta hem de oturarak yapılabilmektedir.

Uygulama beden gevşetmeyle başlar. Hareketler iyice kavranınca nefes alış verişiyle uyumlu yapılır. Genel olarak kol ve bacaklar uzatılırken nefes verilir ve Çi'nin uçlara kadar ulaşması sağlanır, kol ve bacaklar bedene doğru çekilirken nefes alınır ve çi omurgaya yönlendirilir. Genel sağlığın korunması için hareketleri uygulamak kolaydır çabuk öğrenilir. Tıbbi özel durumlar için kullanımı KÇT'nin yin ve yang, organ ve kanalları gibi birçok kurama hakim olmayı gerektirir. KÇT kendi içinde bütün, farklı bir felsefi temeller üzerine kurulu olduğu için kendine has semptom, bulgu ve tanı yöntemleri vardır. Yaygın tıbbın yöntemleriyle konulan tanılar KÇT'de sadece semptomlardan biri kalabilir. Kesin tanı farklı semptom ve bulguları gerektirebilir. Bu yüzden tıbbı kullanımı daha özel bilgi ve uzmanlık ister.

Baduanjin çalışmasının temel ilkeleri aynı kalmakla birlikte pek çok farklı yorumu da bulunmaktadır. Çalışma amacına göre ustalarca farklı şekillerde uygulanabilir. Dahili geliştirmelerde yumuşak beden ve yavaş hareket etmek, harici geliştirmelerde katı ve seri hareket etmek gerekir. Dahili çalışmalar üstadlar için, harici çalışmalar savaşçılar için uygulanır. Dahili olan, harici olandan daha ileri seviyedir.

Ayakta gerçekleştirilen Baduanjin

Oturarak veya ayakta fark etmez, Baduanjin'e başlanırken beden kafadan ayağa doğru gevşetilir. Zihin duru, dikkat açık, beden esnek olacak şekilde içsel yoğunlaşma aranır. Her parça tek başına tekrarlanabilceği gibi, tüm Baduanjin seri bittikçe tekrar yeniden başlanarak uygulanabilir. Tüm

1. Elleri Göğe Uzat (Shuang Shou Tuo Tian)

Bu hareket Çin Tıbbı'nda Sanjiao "Üçlü Isıtıcı" adı verilen organ kanalını çalıştırmaktadır. Bedeni canlandırıp, sırt ve bel kaslarını ve kemikleri güçlendirdiği, duruş bozukluklarını giderdiği söylenmektedir. Ellerin yukarıya çıkartılması ve başın üzerinden yükseltilmesi ile oluşur.

2. Oku Çekerek Yayı Ger (Zuo You Kai Gong Si She Diao)

Dizler bükülerek at üstünde oturuş duruşuna geçilir, sırayla sağa ve sola doğru el ve kol bir oku çeker gibi duruş alır, gözler uzakta hedefe bakar. Bu hareketin göğüs kafesini genişlettiği, akciğerleri ve böbrekleri güçlendirdiği, kalp, karaciğer ve kalın bağırsağa masaj yaptığı kabul edilmektedir.

3. Göğü ve Yeri İt (Tiao Li Pi Wei Ju Dan Shou)

İlk harekete benzer şekilde eller yükseltilirken bir el yukarı, göğe diğer el ise yere, toprağa doğru yönelir. Mide, dalak ve karaciğerdeki çi akışını teşvik ettiği kabul edilir. Çin kaynaklarında gastroentestinal (sindirim ve bağırsak) sistemi rahatsızlıklarından korunmak ya da bu rahatsızlıkları tedavi etmek için düzenli olarak uygulanması tavsiye olunan bir harekettir.

4. Başı Çevir Geriye Bak (Wu Lao Qi Shang Xi Ang Hou Qiao)

Boyun her iki yanda da omuzların üzerinde geriye doğru bakar. Merkezi sinir sistemine etkisi olur. Kan ve çi'nin başa yükselmesini sağlayarak beyindeki dolaşımı iyileştirir. Böbreklerin yaşam gücünü uyardığı, yüksek tansiyonu düşürdüğü, atardamarların sertleşmesini güçlendirdiği, boyun tutulmalarını engellediği söylenmektedir. Yüksek tansiyon ve arterioskleroz hastalarına tavsiye edilen bir harekettir. Çigong'da yedi duygunun Yin organları beş organa; kalp, karaciğer, dalak, akciğerler ve böbreklere zarar verdiği kabul edilir. Örneğin öfke karaciğerdeki Çi akışını durgunlaştırarak organın zarar görmesine sebep olur. Güçlü duygular aynı zamanda Çi'nin başta aşırı birikmesine de sebep olabilmektedir. Bu hareket de olumsuz duygularla çi'nin başta aşırı birikmesinin önüne geçer. Hamilelerin bu hareketi yapmaması gerektiği de belirtilmektedir.

5. Başı Çalkala Kuyruğu Salla (Yao Tou Bai Wei Qu Xin Huo)

Bu hareketin kalp ve akciğerlerin fonksiyonlarını düzenlediği, sempatik sinir sistemini rahatlatarak gevşemeyi kolaylaştırdığı, duygusal dengesizliklerin bedende yol açtığı Çi durgunlaşmasını kaldırdığı, bacaklardaki uyuşma ve kırgınlığı yok ettiği söylenir. Asıl amacı kalpteki aşırı ısıyı ortadan kaldırmaktır. Geleneksel Çin tıbbında kalpteki aşırı ısı stres ve fiziksel zorlanma kaynaklı olan ve dinlenmeyle geçmeyen sinir sistemindeki tükenme ve zorlanmayı tanımlamakta kullanılan bir tabirdir. Uygulayıcı at biner duruşta ve ellerini uylukları üzerine koyar ve her iki bacak yönünde öne eğilir ve omuzunu ileri doğru çıkarır. Hamileler bu hareketi de yapmamaları yönünde uyarılır.

6. Belini Aşağı Eğerek Ayaklarını Tut (Liang Shou Pan Zu Gu Shen Yao)

Bu harekette öne doğru eğilerek ayak parmakları tutulur. Böbrek, mesane kanalı ve adrenalin bezlerinin işlevi iyileştirdiği, alt karındaki iç organların (akciğer, böbrek ve böbreküstü bezlerinin) işlevlerini kolaylaştırdığı söylenir. Ayrıca bedendeki orijinal Çi'yi güçlendirerek (Yuan Çi) soğuk algınlığına da iyi geldiği belirtilmektedir. Bel, omurga sorunu olanların bu hareketi yapmaması gerektiği belirtilir.

7. Yumruk At Kızgın Bak (Cuan Quan Nu Mu Zeng Qi Li)

At biner duruşta her iki kolla ileri doğru yumruk sallanır. Genel canlılığı, kas gücünü artırmakta ve karaciğer işlevini düzenlemekte kullanılır.

8. Yeri Topuklayarak Silkelen (Bei Hou Qi Dian Bai Bing Xiao)

Eller her iki yanda yeri iter ve ayak parmakları ucunda zıplanır. Bedendeki kötü çi'nin atılması, iç organlarla bağlı sekiz Çi kanalının teşvik edilmesi ve bedenin önceki hareketlerden sonra rahatlaması sağlanır.

Kapanışta iki el üst üste gelecek şekilde alt dantien bölgesinde tutulur nefes ve dikkat alt dantiene çekilir çi ortada depolanır yeterli hissi oluşunca alıştırma bitirilir. Alt dantien göbeğin iki parmak altında ve içeride olduğu kabul edilen en yoğun enerji merkezidir.

Kaynakça

Baduanjin-İngilizce Wikipedia26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dr. Yang Jwing-Ming, Eight Simple Qigong Exercises for Health: The Eight Pieces of Brocade. Jamaica Plain, Mass. USA: YMAA Publication Center. (2000) ISBN 1-886969-52-3.

Konuyla ilgili yayınlar

Tom Bisio,. A Tooth from the Tiger's Mouth: How to Treat Your Injuries with Powerful Healing Secrets of the Great Chinese Warrior. Fireside, 2004 (ISBN 0-7432-4551-2)