BTR-60
BTR-60 | |
---|---|
Çeşidi | Zırhlı Personel Taşıyıcı |
Uyruğu | Sovyetler Birliği |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 13 Aralık 1959 - |
Üretim tarihi | |
Üretici | Sovyetler Birliği - GAZ Romanya - Ratmil Regie Autonoma |
Üretildiği tarih | 1960-1987 |
Üretim adedi | +25.000 |
Özellikler | |
Ağırlık | 10.1 ton |
Uzunluk | 7.22 m |
Genişlik | 2.82 m |
Yükseklik | 2.06 m |
Mürettebat | 3+14 yolcu |
Ana silahı | 14.5mm'lik KVPT silahı ve 7,62 mm'lik PKT (biksi) silahı |
Motor | 2×GAZ-40P 6 silindirli benzinli motor 180 hp (134 kW) 90 bg |
Harekat menzili | 500 km |
Azami hızı | 80 km/s |
BTR-60, Sovyet yapımı bir 8x8 lastik tekerlekli zırhlı personel taşıyıcısıdır. Rus 8x8 lastik tekerlekli zırhlı araç serisinin ilk modelidir. BTR-60'ın yerine geçen modeller BTR-70 ve BTR-80'dir.
BTR-60 Sovyet ordusunun zırhlı avcı taşıyıcı aracıydı. BTR kısaltmasının açılımı Rusça Bronetransporter (БТР, Бронетранспортер, anlamı "zırhlı taşıyıcı").[1] Askerî personeli taşıyan 4 akslı, zırhlı nakil araçlarının ilki olmakla birlikte Sovyet Kara ordusu ve Varşova Paktı orduları için üretilmiştir. Gerçi zırhı oldukça hafif olmakla birlikte, çelik levhaların birbirine kaynaklanmasından oluşmaktadır.
Zırh koruması
[değiştir | kaynağı değiştir]Zırhı kaynaklı çelik levhalardan oluşmaktadır. Döküm çelik zırha oranla dayanımı daha düşüktür. Zırhının dayanımı ancak personelini küçük çaplı mermilerden ve şarapnel parçalarından korumaya yetiyordu.
NBC koruması
[değiştir | kaynağı değiştir]BTR 60PB modelinde NBC donanımları standarttır ve bu NBC donanımları arasında hava filtreleyici ve erken uyarı algılayıcıları vardır.
Hareketliliği
[değiştir | kaynağı değiştir]BTR-60'ın motor gücünü arka kısmında bulunan ve her biri 2 aksa güç veren 2 adet benzinli motordan almaktadır. 8x8 seyir gücü onu arazi şartlarında oldukça üstün kılmaktaydı (tekerlekli zırhlı araçlar çerçevesinde). Burun kısmı özellikle yamuk olarak şekillendirilmişti ki, karşısına çıkabilecek nesnelerden kolayca kaçabilmesini sağlıyordu ve BTR'ye tam amfibik olarak yüzme imkânları da veriyordu.
Zayıf Noktaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gene de BTR-60'ın aşağıda belirtilmiş olan birkaç zayıf noktası mevcuttur:
- 1) Motorları çok yakıt harcıyordu.
- 2) Lastikler hasarlara karşı çok açık ve zayıftı.
- 3) Zırh Avcı ateşine ve el bombası parçalarına karşı kısıtlı olarak koruma sağlayabiliyordu.
- 4) Ekibin bulunduğu bölge ancak üstteki tavan kapaklarından boşaltılabiliyordu ki, bu da onların düşman ateşine karşı açıkta kalmaları anlamına geliyordu.
Onun takipçisi olan BTR-70'te bu anılan noktaların birçoğunun üzerinde (yakıt harcaması dışında) iyileştirmeler yapılmıştır.
Bu araç Vietnam Savaşı'nda da kullanılmıştır.
Varyantları
[değiştir | kaynağı değiştir]SSCB
[değiştir | kaynağı değiştir]- BTR-60P P(plavajushhijj) yüzen anlamına gelir.Üstü açık ve taretsiz modelidir. Ana silahı 12,5 lik makineli tüfektir,
- BTR-60PA
- BTR-60PB En yaygın modelidir. Tareti vardır. Son üretim modellerinde NBC koruma ve kızılötesi görüntüleme sistemleri vardır. Ana silahı 14,5'lik KPVT'dir. Ana silahının yanında bir de 7,62'lik ikincil bir silah vardır.
- BTR-60PU
Cibuti
[değiştir | kaynağı değiştir]- BTR-60PB
Meksika
[değiştir | kaynağı değiştir]- APC-70 BTR60'ın sivil varyantı üzerine kurulmuştur. Tareti yoktur.
Romanya
[değiştir | kaynağı değiştir]- TAB-77
Rusya
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye
[değiştir | kaynağı değiştir]- BTR-60PB fiziki ömürlerini tamamlayan motorları BMC Cummins motoruyla değiştirilmiştir. Amfibik özelliklerinin kaybetmişlerdir.
Kullanıldığı Savaşlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vietnam Savaşı (Vietnam), (Vietkong)
- Altı Gün Savaşı (Suriye)
- Çin-Sovyet sınır çatışması (SSCB)
- 1971 Hint-Pakistan Savaşı (Hindistan)
- Yom Kippur Savaşı (Suriye), (Mısır)
- Lübnan İç Savaşı (Suriye), (Lübnan)
- Batı Sahra Savaşı
- Angola İç Savaşı (Angola)
- Çad-Libya çatışması (Libya)
- Sovyet-Afgan Savaşı (SSCB), (Afganistan)
- İran-Irak Savaşı (İran), (Irak)
- Operation Urgent Fury (Grenada)
- Gürcistan İç Savaşı
- Dağlık Karabağ Savaşı (Azerbaycan), (Ermenistan)
- Romanya Devrimi (Romen Hükümet Güçleri)
- Türkiye-PKK çatışması (Türkiye)
- Körfez Savaşı (Irak)
- Yugoslavya savaşlar (Yugoslavya)
- Transdinyester Savaşı (Moldova)
- 1992 Abhaz-Gürcü Savaşı (Gürcistan)
- Tacik İç Savaşı (Tacikistan)
- Yemen İç Savaşı (Kuzey Yemen), (Güney Yemen)
- Birinci ve İkinci Çeçen Savaşları
- Afganistan Savaşı (Afganistan)
- Irak Savaşı (Irak)
Ülkelere göre ordularında bulunan BTR-60 sayıları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abhazya-5
- Afganistan–600 BTR-60PB
- Angola–74 BTR-60PB
- Azerbaycan–30
- Belarus–221
- Bhutan
- Botsvana–30 BTR-60PB
- Bulgaristan–900 BTR-60PB
- Cezayir–400 BTR-60PB
- Cibuti-12 BTR-60PB
- Çad-20 BTR-60
- Çin–4 BTR-60PB 1968 sınır çatışmaları sırasında ele geçti
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti–30 BTR-60PB
- Eritre–65
- Ermenistan–25
- Estonya–2
- Etiyopya–80 BTR-60PB
- Fas–45
- Finlandiya–120 BTR-60PB
- Gana–6
- Gine–8 -BTR-60PB
- Gine Bissau–15 BTR-60PB
- Grenada–6 BTR-60PB
- Gürcistan-1 BTR-60
- Hırvatistan-Polis Güçlerinin Kulllanımında
- Hindistan–12 BTR–60 PU
- İran–300 BTR-60P
- Kamboçya–160 BTR-60PB
- Kazakistan–300 BTR–60
- Kongo Cumhuriyeti–28 BTR-60PB
- Küba–400 BTR-60P
- Kuzey Kore–1.000
- Kırgızistan–96
- Kenya–3
- Laos–35 BTR-60P
- Liberya- 8
- Libya–100 BTR-60PB
- Litvanya–15 BTR-60PB
- Macaristan–150 BTR-60P
- Mali–10 BTR-60PB
- Meksika–30
- Moğolistan–300 BTR–60
- Moldova–27 BTR-60PB
- Mozambik–150 BTR–60
- Nikaragua–64 BTR-60PB
- Namibya-10 BTR-60
- Nijerya–6
- Peru–12
- Polonya–25 BTR-60PB
- Romanya–1,872 TAB–71
- Ruanda
- Rusya–2.000 BTR–60
- Batı Sahra
- Sırbistan-5 TAB-71
- Somali-5
- Somaliland–25
- Sudan- 120
- Suriye–600 BTR-60PB
- Özbekistan–24
- Tacikistan-1 BTR-60
- Türkmenistan–543 BTR–60
- Türkiye–323 SPW-60PB
- Uganda- 20 BTR-60
- Ukrayna–500
- Vietnam-400 BTR-60PB
- Zambiya–13 BTR-60PB
Eski kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Almanya-Hepsi parçalandı veya diğer ülkelere satıldı.
- Çekoslovakya-Ardılı Devletlere geçti
- Doğu Almanya-Ardılı Devletlere geçti
- Güney Yemen
- Irak-Hepsi I. ve II. Körfez Savaşlarında imha edildi
- Kuzey Yemen
- Kuzey Makedonya-31
- Sovyetler Birliği-Ardılı Devletlere geçti
- Yugoslavya-Ardılı Devletlere geçti
- Zaire
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "KAT-orygie-0/24-49-soderzanie" (PDF). 3 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2006.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta BTR-60 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur